Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Гбайя (өз атауы: байя, манжа, мбакка, нгбакна) — Орталық Африка Республикасының батысында (Банги қаласының шетіне дейін), Камерунның шығысында және Конго Республикасының солтүстігінде қоныстанған халық. Жалпы саны 1050 мың адам. Негізгі қоныстанған елдері: Орталық Африка Республикасы - 760 мың адам, Камерун - 150 мың адам, Конго Республикасы - 10 000 адам. Келесі этнографиялық топтарға бөлінеді: богото, бианди, були, т.б. Банда мен нгбандиге жақын.
| Гбайя | |
| байя, манжа, мбакка, нгбакна | |
 | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
| 1,0 млн. | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
 Орталық Африка Республикасы | 760 000 |
 Камерун | 150 000 |
 Конго Республикасы | 10 000 |
| Тілдері | |
|
| |
| Діні | |
| дәстүрлі нанымдар | |
Тілі
Тілі - .
Діні
Сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдар, бір бөлігі - христиандар.
Кәсібі
Дәстүрлі кәсіптері қолмен атқарылатыне егіншілік (маниок, құмай, жержаңғақ, фонио, жүгері, мақта) және мал шаруашылығы (ірі қара және ұсақ мал). Қолөнерден - ағаштан ою, қыш бұйымдар жасау, қоржын, төсеніш, сөмке, т.б. жасау.
Өмір салты
Әлеуметтік ұйымның негізін көсемдер басқаратын рулар мен көпбалалы қауымдар құрайды. Неке вирилокальды. Ата-бабалар культі мен табиғат күштері, музыкалық-би фольклоры кең таралған.
Елді мекендері өзендердің бойында орналасқан. Тұрғын үйлері – қабырғалары сабан аралас саздан, кейде тоқылған және саз балшықпен сыланған, төбесі аласа сабанмен жабылған дөңгелек лашық тәрізді.
Дәстүрлі киімдері - жамбасты жауып тұратын мата кесіндісі.
Негізгі тағамдары – жарма, бәліш, көкөніс, банан, сүт, балық.
Дереккөздер
- Значение слова ГБАЙЯ в Современном энциклопедическом словаре https://slovar.cc/enc/sovremenniy/1837863.html
- Большая российская энциклопедия 2004–2017 https://old.bigenc.ru/ethnology/text/2346420
- Современная энциклопедия - гбайя http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/gbayya
- Современная энциклопедия Гбайя https://my-dict.ru/dic/sovremennaya-enciklopediya/199045-gbayya/
- Современная энциклопедия Гбайя https://my-dict.ru/dic/sovremennaya-enciklopediya/199045-gbayya/
- Народы и культуры Г https://travel-journal.ru/ethno/31/551/(қолжетпейтін сілтеме)
- народы мира / Гбайя http://www.etnolog.ru/people.php?id=GBAY
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Gbajya oz atauy bajya manzha mbakka ngbakna Ortalyk Afrika Respublikasynyn batysynda Bangi kalasynyn shetine dejin Kamerunnyn shygysynda zhәne Kongo Respublikasynyn soltүstiginde konystangan halyk Zhalpy sany 1050 myn adam Negizgi konystangan elderi Ortalyk Afrika Respublikasy 760 myn adam Kamerun 150 myn adam Kongo Respublikasy 10 000 adam Kelesi etnografiyalyk toptarga bolinedi bogoto biandi buli t b Banda men ngbandige zhakyn Gbajyabajya manzha mbakka ngbaknaBүkil halyktyn sany1 0 mln En kop taralgan ajmaktar Ortalyk Afrika Respublikasy760 000 Kamerun150 000 Kongo Respublikasy10 000TilderiDinidәstүrli nanymdarTiliTili DiniSenushilerdin dini bajlanysy dәstүrli nanymdar bir boligi hristiandar KәsibiDәstүrli kәsipteri kolmen atkarylatyne eginshilik maniok kumaj zherzhangak fonio zhүgeri makta zhәne mal sharuashylygy iri kara zhәne usak mal Қolonerden agashtan oyu kysh bujymdar zhasau korzhyn tosenish somke t b zhasau Өmir saltyӘleumettik ujymnyn negizin kosemder baskaratyn rular men kopbalaly kauymdar kurajdy Neke virilokaldy Ata babalar kulti men tabigat kүshteri muzykalyk bi folklory ken taralgan Eldi mekenderi ozenderdin bojynda ornalaskan Turgyn үjleri kabyrgalary saban aralas sazdan kejde tokylgan zhәne saz balshykpen sylangan tobesi alasa sabanmen zhabylgan dongelek lashyk tәrizdi Dәstүrli kiimderi zhambasty zhauyp turatyn mata kesindisi Negizgi tagamdary zharma bәlish kokonis banan sүt balyk DerekkozderZnachenie slova GBAJYa v Sovremennom enciklopedicheskom slovare https slovar cc enc sovremenniy 1837863 html Bolshaya rossijskaya enciklopediya 2004 2017 https old bigenc ru ethnology text 2346420 Sovremennaya enciklopediya gbajya http www terminy info literature modern encyclopedia gbayya Sovremennaya enciklopediya Gbajya https my dict ru dic sovremennaya enciklopediya 199045 gbayya Sovremennaya enciklopediya Gbajya https my dict ru dic sovremennaya enciklopediya 199045 gbayya Narody i kultury G https travel journal ru ethno 31 551 kolzhetpejtin silteme narody mira Gbajya http www etnolog ru people php id GBAY