Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Валуа (фр. Valois) — Франция корольдерінің әулеті, Капетиндер үй тармағы. Өзінің атауын осы тармақтың негізін салушы титулы де Валуа графымен байланысты алды.
| Валуа фр. Valois | |
 Валуа графтары мен герцогтарының елтаңбасы | |
| Елі | |
|---|---|
| Негізін салушы үйі | |
| Титулдары |
|
| Негізін салушысы | |
| Соңғы билеушісі | |
| Негізі салынған жыл | 1270 |
| Ыдырауы | 1589 |
| Ұлты | француздар |
| Кейінгі әулет өкілдері |
|
өңдеу  | |
Валуа әулетінің өкілдері Капетин үйінің кіші тармағы Бурбондар әулеті алмастырғанша француз тағын 1328-ден 1589-ға дейін иемденді.
Де Валуа графтары
Тұңғыш де Валуа-Вексен-Амьен үйінің өкілдері болды ( кіші желісінің біреуі Францияның жесір королевасы үйленген). Осы рудың соңғы өкілі монахша шаш алды, ал апайының күйеуі кіші желісі үйінен шыққан граф өтті. Олардың мұрагер-қызы патшаның ұлы тұрмысқа шығып, оған Валуа және Вермандуа графтықтарын жасау ретінде әкелді. Бұл некеде 6-буынға дейін руының графтары шықты, осыдан соң Валуа графтығы 1215 жылы патша королдік иелікке қосты.
Король 1285 жылы ұлы кеңейтілген Валуа графтығын берді. Карл, де Валуа графы - король бауыры, Валуа үйінің негізін қалаушысы болды, ал оның ұлы француз тағына отырып, королдік Валуа әулетін құрды. 1280 жылы Рим Папасы Арагон патшалығын Карл де Валуаға сыйлады, алайда ол 1290 жылы бұл сыйлықтан бас тартты. Алғашқы некесі мен графтығын әкелді. Екінші әйелі Екатерина де Куртененің құқықтары бойынша ол Константинополь императоры атағын алды. Карл ағасының билік еткен уақытта мемлекеттік істерге белсене араласып, 1325 жылы Ножанда қайтыс болды.
Валуа әулеті
Әдемі IV Филипптің үш ұлы ер бала қалдырмай қайтыс болғаннан кейін, Карл де Валуаның ұлы VI Филипп 1328 жылы Капетиндердің жақын ұрпағы ретінде саналып Францияның тағына келді. Валуа үйінің биіктеуі Англия мен Франция арасындағы ұзаққа созылған соғыстың себебі болды (Жүзжылдық соғыс). VI Филипптің 2 ұлы болды: Иоанн (болашақта ) мен Филипп. Соңғысы 1375 жылы де Валуа графы және Орлеан герцогы деп жарияланды, бірақ ұрпақтарсыз қайтыс болды. 1350 жылдан 1364 жылға дейін билік еткен 4 ұлы болды, оның ішінде: оның мұрагері мен негізін қалаушы, Бургундия герцогы . V Шарльдің (1380 жылы қайтыс болған) мен принц Луи деген екі ұлдары болды.
Орлеан тармағы
Ханзада Луи мен Ангулем және Валуа графы титулы мен жерлерін алды. Оның кезінде 1403 жылы Валуа графтығы болды. Тарихта алғаш рет Орлеан герцогы ретінде белгілі , ағасы VI Шарльдің бақытсыз билігі кезінде Бургундия герцогымен билікке қатысты дауласты, ал 1407 жылы оны өлтірді. Оның немересі Луи, Валуа және Орлеан герцогы, француздық Валуаның үлкен желісінің соңғы өкілі — (VI Шарльден соң ұлы , содан соң оның ұлы , VIII Шарльдің әкесі билік етті) қайтыс болған соң 1498 жылы Франция тағына деген атпен келді және осылайша Валуаны тәжбен біріктірді. Ақырында Валуа Валуа үйінің ханзадаларына, сосын Бурбон үйіне сыйланды, бірақ әрқашан Орлеан герцогтығымен бірге болды. Орлеан үйі 1787 жылғы революция кезінде ғана Валуа герцогтық титулын жоғалтты, бірақ ішінара атаумен байланысты жерлерді сақтап қалды.
Ангулем тармағы
1407 жылы қайтыс болған Орлеан және Валуа герцогы, Ангулемдық Жанның кіші ұлының атты ұлы болды. Ал, оның ұлы баласыз Людовик XII дүниеден өткен соң деген атпен француз тағына отырды (1515). Оның ұлы ІІ Анридің төрт ұлы болды, оның үшеуі елді биледі (II Франсуа, , ) және төртіншісі — , Алансон герцогы (кейін Анжу). Олардың ешқайсысы заңды ұрпақ қалдырмады және 1589 жылы ІІІ Анридің өлімінен кейін француз тағына Капетиндерден тарайтын Бурбон әулетінің өкілі ауысты. Валуа үйінің соңғы патшалардың қарындасы, , IV Анридің ажырасқан әйелі, 1615 жылы қайтыс болды. Ол Валуа әулетінің соңғы заңды ұрпағы болды.
Валуа үйінің тармақтары
- Үлкен тармақ. Король үлкен ұлы, король тарайды. 1498 жылы тоқтады.
- тармағы.Де Валуа графы кіші ұлы тарайды. 1525 жылы тоқтады.
- Король екінші ұлы, тарайды. 1481 жылы тоқтады.
- Берри герцогтарының тармағы. үшінші ұлы, тарайды. 1416 жылы тоқтады.
- . төртінші ұлы, тарайды. 1477 жылы тоқтады. Бұл тармақтың екі тармағы болды:
- тармағы. Батыл Филипптың ұлы тарайды. Некесіз балалар қалдырған, Антуанның кіші ұлы қайтыс болған соң 1430 жылы тоқтады.
- тармағы. Батыл Филипптың ұлы, Филипптан тарайды. 1491 жылы тоқтады.
- тармағы. Король V Шарльдың екінші ұлы, тарайды. 1515 жылы тоқтады. Бұл тармақтың бір тармағы болды.
- Ангулем графтарының тармағы. екінші ұлы, Жаннан тарайды. 1589 жылы тоқтады.
Сонымен қатар, Валуа үйінен бірнеше некесіз тармақтар тарады:
- тармағы, Жан де Дюнуадан тарайды, XVII ғасырдың соңында тоқтады, соңғы өкілі — .
- тармағы, король мен некесіз туған ұлы, тарайды.
- де тармағы, II Анридің некесіз туған ұлынан тарайды, танымал өкілі — авантюрист .
Валуа әулетінен шыққан королдердің тізімі (1328—1589)
Үлкен тармақ (1328—1498)
| Портрет | Аты | Билік еткен уақыты |
|---|---|---|
 | 1 ақпан 1328 — 22 тамыз 1350 | |
 | 22 тамыз 1350 — 8 сәуір 1364 | |
 | 8 сәуір 1364 — 16 қыркүйек 1380 | |
 | 16 қыркүйек 1380 — 21 қазан 1422 | |
 | 21 қазан 1422 — 22 шілде 1461 | |
 | 22 шілде 1461 — 30 тамыз 1483 | |
 | 30 тамыз 1483 — 7 сәуір 1498 |
Валуа әулетінің Орлеан тармағы (1498—1515)
| Портреті | Есімі | Билік еткен уақыты |
|---|---|---|
 | 7 сәуір 1498 — 1 қаңтар 1515 |
Валуа әулетінің Ангулем тармағы (1515—1589)
| Портреті | Есімі | Билік еткен уақыты |
|---|---|---|
 | 1 қаңтар 1515 — 31 наурыз 1547 | |
 | 31 наурыз 1547 — 10 шілде 1559 | |
 | II Франсуа | 10 шілде 1559 — 5 желтоқсан 1560 |
 | 5 желтоқсан 1560 — 30 мамыр 1574 | |
 | 30 мамыр 1574 — 2 тамыз 1589 |
Тағы қараңыз
Әдебиет
- Валуа // Брокгауз бен Ефрон энциклопедиялық сөздігі : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
Сілтеме
Валуа әулетінің билеушілері
| Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:House of Valois |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Valua fr Valois Franciya korolderinin әuleti Kapetinder үj tarmagy Өzinin atauyn osy tarmaktyn negizin salushy tituly de Valua grafymen bajlanysty aldy Valua fr ValoisValua graftary men gercogtarynyn eltanbasyEliNegizin salushy үjiTituldaryNeapol koroli Angulem gercogtaryNegizin salushysySongy bileushisiNegizi salyngan zhyl1270Ydyrauy1589ҰltyfrancuzdarKejingi әulet okilderiAngulem tarmagyondeu Valua әuletinin okilderi Kapetin үjinin kishi tarmagy Burbondar әuleti almastyrgansha francuz tagyn 1328 den 1589 ga dejin iemdendi De Valua graftaryTungysh de Valua Veksen Amen үjinin okilderi boldy kishi zhelisinin bireui Franciyanyn zhesir korolevasy үjlengen Osy rudyn songy okili monahsha shash aldy al apajynyn kүjeui kishi zhelisi үjinen shykkan graf otti Olardyn murager kyzy patshanyn uly turmyska shygyp ogan Valua zhәne Vermandua graftyktaryn zhasau retinde әkeldi Bul nekede 6 buynga dejin ruynyn graftary shykty osydan son Valua graftygy 1215 zhyly patsha koroldik ielikke kosty Korol 1285 zhyly uly kenejtilgen Valua graftygyn berdi Karl de Valua grafy korol bauyry Valua үjinin negizin kalaushysy boldy al onyn uly francuz tagyna otyryp koroldik Valua әuletin kurdy 1280 zhyly Rim Papasy Aragon patshalygyn Karl de Valuaga syjlady alajda ol 1290 zhyly bul syjlyktan bas tartty Algashky nekesi men graftygyn әkeldi Ekinshi әjeli Ekaterina de Kurtenenin kukyktary bojynsha ol Konstantinopol imperatory atagyn aldy Karl agasynyn bilik etken uakytta memlekettik isterge belsene aralasyp 1325 zhyly Nozhanda kajtys boldy Valua әuletiӘdemi IV Filipptin үsh uly er bala kaldyrmaj kajtys bolgannan kejin Karl de Valuanyn uly VI Filipp 1328 zhyly Kapetinderdin zhakyn urpagy retinde sanalyp Franciyanyn tagyna keldi Valua үjinin biikteui Angliya men Franciya arasyndagy uzakka sozylgan sogystyn sebebi boldy Zhүzzhyldyk sogys VI Filipptin 2 uly boldy Ioann bolashakta men Filipp Songysy 1375 zhyly de Valua grafy zhәne Orlean gercogy dep zhariyalandy birak urpaktarsyz kajtys boldy 1350 zhyldan 1364 zhylga dejin bilik etken 4 uly boldy onyn ishinde onyn murageri men negizin kalaushy Burgundiya gercogy V Sharldin 1380 zhyly kajtys bolgan men princ Lui degen eki uldary boldy Orlean tarmagy Hanzada Lui men Angulem zhәne Valua grafy tituly men zherlerin aldy Onyn kezinde 1403 zhyly Valua graftygy boldy Tarihta algash ret Orlean gercogy retinde belgili agasy VI Sharldin bakytsyz biligi kezinde Burgundiya gercogymen bilikke katysty daulasty al 1407 zhyly ony oltirdi Onyn nemeresi Lui Valua zhәne Orlean gercogy francuzdyk Valuanyn үlken zhelisinin songy okili VI Sharlden son uly sodan son onyn uly VIII Sharldin әkesi bilik etti kajtys bolgan son 1498 zhyly Franciya tagyna degen atpen keldi zhәne osylajsha Valuany tәzhben biriktirdi Akyrynda Valua Valua үjinin hanzadalaryna sosyn Burbon үjine syjlandy birak әrkashan Orlean gercogtygymen birge boldy Orlean үji 1787 zhylgy revolyuciya kezinde gana Valua gercogtyk titulyn zhogaltty birak ishinara ataumen bajlanysty zherlerdi saktap kaldy Angulem tarmagy 1407 zhyly kajtys bolgan Orlean zhәne Valua gercogy Angulemdyk Zhannyn kishi ulynyn atty uly boldy Al onyn uly balasyz Lyudovik XII dүnieden otken son degen atpen francuz tagyna otyrdy 1515 Onyn uly II Anridin tort uly boldy onyn үsheui eldi biledi II Fransua zhәne tortinshisi Alanson gercogy kejin Anzhu Olardyn eshkajsysy zandy urpak kaldyrmady zhәne 1589 zhyly III Anridin oliminen kejin francuz tagyna Kapetinderden tarajtyn Burbon әuletinin okili auysty Valua үjinin songy patshalardyn karyndasy IV Anridin azhyraskan әjeli 1615 zhyly kajtys boldy Ol Valua әuletinin songy zandy urpagy boldy Valua үjinin tarmaktaryҮlken tarmak Korol үlken uly korol tarajdy 1498 zhyly toktady tarmagy De Valua grafy kishi uly tarajdy 1525 zhyly toktady Korol ekinshi uly tarajdy 1481 zhyly toktady Berri gercogtarynyn tarmagy үshinshi uly tarajdy 1416 zhyly toktady tortinshi uly tarajdy 1477 zhyly toktady Bul tarmaktyn eki tarmagy boldy tarmagy Batyl Filipptyn uly tarajdy Nekesiz balalar kaldyrgan Antuannyn kishi uly kajtys bolgan son 1430 zhyly toktady tarmagy Batyl Filipptyn uly Filipptan tarajdy 1491 zhyly toktady tarmagy Korol V Sharldyn ekinshi uly tarajdy 1515 zhyly toktady Bul tarmaktyn bir tarmagy boldy Angulem graftarynyn tarmagy ekinshi uly Zhannan tarajdy 1589 zhyly toktady Sonymen katar Valua үjinen birneshe nekesiz tarmaktar tarady tarmagy Zhan de Dyunuadan tarajdy XVII gasyrdyn sonynda toktady songy okili tarmagy korol men nekesiz tugan uly tarajdy de tarmagy II Anridin nekesiz tugan ulynan tarajdy tanymal okili avantyurist Valua әuletinen shykkan korolderdin tizimi 1328 1589 Үlken tarmak 1328 1498 Portret Aty Bilik etken uakyty1 akpan 1328 22 tamyz 135022 tamyz 1350 8 sәuir 13648 sәuir 1364 16 kyrkүjek 138016 kyrkүjek 1380 21 kazan 142221 kazan 1422 22 shilde 146122 shilde 1461 30 tamyz 148330 tamyz 1483 7 sәuir 1498Valua әuletinin Orlean tarmagy 1498 1515 Portreti Esimi Bilik etken uakyty7 sәuir 1498 1 kantar 1515Valua әuletinin Angulem tarmagy 1515 1589 Portreti Esimi Bilik etken uakyty1 kantar 1515 31 nauryz 154731 nauryz 1547 10 shilde 1559II Fransua 10 shilde 1559 5 zheltoksan 15605 zheltoksan 1560 30 mamyr 157430 mamyr 1574 2 tamyz 1589Tagy karanyzӘdebietValua Brokgauz ben Efron enciklopediyalyk sozdigi v 86 t 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 SiltemeValua әuletinin bileushileri Ortakkorda bugan katysty media fajldar bar Category House of Valois