Будда (санскрит बुद्ध) — будда дінінің негізін қалаған әулиенің . Шын есімі – Гаутама Сиддһартһа. Солтүстік Үндістанда (бүгінгі Непал жерінде), шак (сақ) халқы патшасының отбасында дүниеге келген. Будда (біздің заманымыздан бұрынғы 623 – 544 жылдары; көкірегі ояу, көзі ашық деген ұғымды білдіреді) сол кездері Үндістанда үстемдік құрған ілімін мойындамай, (тіршілік иелеріне жамандық жасамауды) уағыздаған.
Буддизм |
Мәдениет |
Буддисттер |
Портал |
Ұғымның мағынасы
Будда (санскрит тілінен аударғанда"оянған", "көзі ашық" деген мағынаны білдіреді) буддизм іліміндегі - айқындыққа (бодхиге) жеткенді айтады. Сиддхартха Гаутама (айқындыққа жеткен кезден Будда Шакьямуни есім алған), біздің заманымыздан бұрын шамамен 623-543 жылдары өмір сүрген, және бодхиге 588 ж. жеткен болатын, ең алғашқы да, ең соңғы будда да болып саналмайды. Буддизм ілімінің көзқарасы бойынша, будда деп кез келгеннің карманың жақсы, яғни оң санын айтарлықтай мол жинаған және ақиқатқа (дхармаға) көз жеткен тірі жанды айтады. Ғалам тарихында осындай тәріздес көптеген тірі жәндіктер жандар болатын. Осылайша, Гаутама Будда өтіп кеткен уақыт кезеңде де, әлі болашақта талай көптеген буддалар қатарының бір үзбесі болып табылады. Оның алдында Дипанкара будда болған еді, ал одан кейін келетін будданың есімі - Майтрейя.
Карма дегеніміз не
Карма (санскритше – іс-әрекет) – ежелгі үнді философиясы мен дініндегі ұғым. Индуизм ілімінде жеке адамның табиғатпен тікелей байланысы К. заңдары арқылы реттеледі. Атма адам тәніндегі жанға айналып, жақсы, жаман әрекеттерге итермелейді. Карма – осы іс-әрекеттердің нәтижесі, жанның бір денеден екінші денеге көшуіне жағдай жасайтын себеп, сондықтан да адамның туғандағы хал-ахуалы (байлық, кедейлік, құрмет, , , тағы басқа) ата-бабаларының өткендегі іс-әрекеттері мен мінез-құлқының шарапаты не кесапатына байланысты.
Дереккөздер
- «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IV том
- Балалар Энциклопедиясы, II- том
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Budda sanskrit ब द ध budda dininin negizin kalagan әulienin Shyn esimi Gautama Siddһartһa Soltүstik Үndistanda bүgingi Nepal zherinde shak sak halky patshasynyn otbasynda dүniege kelgen Budda bizdin zamanymyzdan buryngy 623 544 zhyldary kokiregi oyau kozi ashyk degen ugymdy bildiredi sol kezderi Үndistanda үstemdik kurgan ilimin mojyndamaj tirshilik ielerine zhamandyk zhasamaudy uagyzdagan BuddizmMәdenietBuddistterPortalk oBuddaҰgymnyn magynasyBudda sanskrit tilinen audarganda oyangan kozi ashyk degen magynany bildiredi buddizm ilimindegi ajkyndykka bodhige zhetkendi ajtady Siddhartha Gautama ajkyndykka zhetken kezden Budda Shakyamuni esim algan bizdin zamanymyzdan buryn shamamen 623 543 zhyldary omir sүrgen zhәne bodhige 588 zh zhetken bolatyn en algashky da en songy budda da bolyp sanalmajdy Buddizm iliminin kozkarasy bojynsha budda dep kez kelgennin karmanyn zhaksy yagni on sanyn ajtarlyktaj mol zhinagan zhәne akikatka dharmaga koz zhetken tiri zhandy ajtady Ғalam tarihynda osyndaj tәrizdes koptegen tiri zhәndikter zhandar bolatyn Osylajsha Gautama Budda otip ketken uakyt kezende de әli bolashakta talaj koptegen buddalar katarynyn bir үzbesi bolyp tabylady Onyn aldynda Dipankara budda bolgan edi al odan kejin keletin buddanyn esimi Majtrejya Karma degenimiz neDevanagaride Om bejnesi Karma sanskritshe is әreket ezhelgi үndi filosofiyasy men dinindegi ugym Induizm iliminde zheke adamnyn tabigatpen tikelej bajlanysy K zandary arkyly retteledi Atma adam tәnindegi zhanga ajnalyp zhaksy zhaman әreketterge itermelejdi Karma osy is әreketterdin nәtizhesi zhannyn bir deneden ekinshi denege koshuine zhagdaj zhasajtyn sebep sondyktan da adamnyn tugandagy hal ahualy bajlyk kedejlik kurmet tagy baska ata babalarynyn otkendegi is әreketteri men minez kulkynyn sharapaty ne kesapatyna bajlanysty Derekkozder Қazakstan Ұlttyk enciklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 IV tom Balalar Enciklopediyasy II tomBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet