Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Белемниттер (лат. Belemnіtіda) — басаяқтылар класына жататын, өліп біткен омыртқасыз жануарлар отряды.
Белемниттер тас көмір кезеңінен бастап палеогенге дейін теңізде тіршілік еткен. Қазбадан табылған белемниттердің қармақша иілген 5 жұп аяқтары, суда жүзуге бейімделген үлкен көзі, сіңір жақтары, қорғаныш қызметін атқаратын ерекше секреция бездері, жұмсақ денесінің ішінде 3 бөліктен тұратын (фрагмокон, проостракум және ростр) бақалшағы болған. конус тәрізді, іші көлденеңінен бірнеше бөлімшелерге бөлініп, олардан жұмсақ дене өсіндісі — сифон шығып тұрады. Фрагмоконның төменгі сүйір ұшы, рострдың альвеол қуысына жалғасады. тәрізді жануардың арқасында, фрагмоконның алдыңғы жағында орналасқан. — шыбық немесе тәрізді, әктастан тұратын қабық (ұзындығы 40 см-ге дейін). Қазба кезінде жеке табылған белемниттердің рострлары “шайтан саусағы”деп аталады. Олардың қазба қалдықтары Қазақстанда Ақтөбе, Орал, Маңғыстау облыстарында табылған. Белемниттер мезозой және кайнозой эралары шөгінділерінің геологиялық жасын анықтайтын негізгі белгінің бірі болып табылады.
Дереккөздер
- Т. Мұсақұлов, ОРЫСША-ҚАЗАҚША ТҮСІНДІРМЕЛІ БИОЛОГИЯЛЫҚ СӨЗДІК І-том ҚАЗАҚМЕМЛЕКЕТБАСПАСЫ, Алматы — 1959, Редакциясын басқарған: Биология ғылымының докторы профессор Т. Дарқанбаев
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Belemnitter lat Belemnitida basayaktylar klasyna zhatatyn olip bitken omyrtkasyz zhanuarlar otryady Belemnitter Belemnitter tas komir kezeninen bastap paleogenge dejin tenizde tirshilik etken Қazbadan tabylgan belemnitterdin karmaksha iilgen 5 zhup ayaktary suda zhүzuge bejimdelgen үlken kozi sinir zhaktary korganysh kyzmetin atkaratyn erekshe sekreciya bezderi zhumsak denesinin ishinde 3 bolikten turatyn fragmokon proostrakum zhәne rostr bakalshagy bolgan konus tәrizdi ishi koldeneninen birneshe bolimshelerge bolinip olardan zhumsak dene osindisi sifon shygyp turady Fragmokonnyn tomengi sүjir ushy rostrdyn alveol kuysyna zhalgasady tәrizdi zhanuardyn arkasynda fragmokonnyn aldyngy zhagynda ornalaskan shybyk nemese tәrizdi әktastan turatyn kabyk uzyndygy 40 sm ge dejin Қazba kezinde zheke tabylgan belemnitterdin rostrlary shajtan sausagy dep atalady Olardyn kazba kaldyktary Қazakstanda Aktobe Oral Mangystau oblystarynda tabylgan Belemnitter mezozoj zhәne kajnozoj eralary shogindilerinin geologiyalyk zhasyn anyktajtyn negizgi belginin biri bolyp tabylady DerekkozderT Musakulov ORYSShA ҚAZAҚShA TҮSINDIRMELI BIOLOGIYaLYҚ SӨZDIK I tom ҚAZAҚMEMLEKETBASPASY Almaty 1959 Redakciyasyn baskargan Biologiya gylymynyn doktory professor T Darkanbaev Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet