Солтоноев, Белек Солтонкелди уулу (23 ақпан, 1878, Экинчи айылы, , аңғары - 1938) - КСРО және қырғыз тарихшысы, КСРО және қырғыз ақыны, ағартушысы.
Өмірбаяны
- Қарақол орыс-түзем мектебінде оқыған.
- Пішпекте қырғыздарға арналған мектебінде оқыған.
- 1916 жылы болыс басқарушысы болып сайланды.
- 1916 жылғы ұлт-азаттық көтерілісіне қатысып, басқа көтерілісшілермен бірге Қытай асып кетеді.
- 1917 жылы елге қайтып келеді.
- Жетісуда кеңес өкіметін орнатуға қатысқан.
- 1920-24 жылдары солтүстік Қырғызстанда оқу-ағарту жұмысымен айналысқан.
- 1924 жылы қырғыз босқындарының істерімен Шығыс Түркістанда (Құлжа) болып қайтқан.
- 1927-37 жылдары Қырғыз АКСР Халкомсовының ғылыми қызметкері.
- 1937 жылы жазықсыз қамауға алынып, 1938 жылы атуға үкімделді.
- 1955 жылы ақталды.
Ғылыми еңбектері
Шежіре деректері мен еуропалық әдебиет материалдарының негізінде қырғыз халқының тарихы бойынша еңбек жазуға тырысты.
- Оның «Кызыл кыргыз тарыхы» (басқаша атауы - «Кыргыз-казак тарыхы») деген қырғыз тілінде араб графикасымен жазылған бірегей еңбегі арқасында ғылыми айналымға енгізілді, кейін екі том болып басылып шықты (Бишкек, «Учкун», 1993).
Дереккөздер
- Урстанбеков Б.У., Чороев Т.К. Кыргыз тарыхы: Кыскача энциклопедиялык сөздүк: Мектеп окуучулары үчүн. – Фрунзе: Кыргыз Совет Энциклопедиясынын Башкы Редакциясы, 1990. - 113 б. ISBN 5-89750-028-2
- Кыргыз Совет Энциклопедиясы: 6 томдук/ Башкы редактор Орузбаева Б. Ө./ - Фрунзе: Кыргыз Совет Энциклопедиясынын башкы редакциясы, 1977-1980. - Том 1-6.
- Асанов У.А., Джуманазарова А.З., Чоротегин Т.К. Кыргызская наука в лицах: Краткий исторический и био-библиографический свод / Отв. ред. У.А.Асанов. - Бишкек: Центр госязыка и энциклопедии, 2002. - 544 стр., илл., карты. (ISBN 5-89750-142-4) )U.A.Asanov, A.Z.Jumanazarova, T.Chorotegin. Kyrgyzskaia nauka v litsah: Kratkiy istoricheskiy I bio- bibliograficheskiy svod / Otv. Red. U.A.Asanov. – Bishkek: Tsentr gosyazyka I entsiklopedii. 2002. – 544 pages, ill., map. (ISBN 5-89750-142-4))
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Soltonoev Belek Soltonkeldi uulu 23 akpan 1878 Ekinchi ajyly angary 1938 KSRO zhәne kyrgyz tarihshysy KSRO zhәne kyrgyz akyny agartushysy ӨmirbayanyҚarakol orys tүzem mektebinde okygan Pishpekte kyrgyzdarga arnalgan mektebinde okygan 1916 zhyly bolys baskarushysy bolyp sajlandy 1916 zhylgy ult azattyk koterilisine katysyp baska koterilisshilermen birge Қytaj asyp ketedi 1917 zhyly elge kajtyp keledi Zhetisuda kenes okimetin ornatuga katyskan 1920 24 zhyldary soltүstik Қyrgyzstanda oku agartu zhumysymen ajnalyskan 1924 zhyly kyrgyz boskyndarynyn isterimen Shygys Tүrkistanda Қulzha bolyp kajtkan 1927 37 zhyldary Қyrgyz AKSR Halkomsovynyn gylymi kyzmetkeri 1937 zhyly zhazyksyz kamauga alynyp 1938 zhyly atuga үkimdeldi 1955 zhyly aktaldy Ғylymi enbekteriShezhire derekteri men europalyk әdebiet materialdarynyn negizinde kyrgyz halkynyn tarihy bojynsha enbek zhazuga tyrysty Onyn Kyzyl kyrgyz taryhy baskasha atauy Kyrgyz kazak taryhy degen kyrgyz tilinde arab grafikasymen zhazylgan biregej enbegi arkasynda gylymi ajnalymga engizildi kejin eki tom bolyp basylyp shykty Bishkek Uchkun 1993 DerekkozderUrstanbekov B U Choroev T K Kyrgyz taryhy Kyskacha enciklopediyalyk sozdүk Mektep okuuchulary үchүn Frunze Kyrgyz Sovet Enciklopediyasynyn Bashky Redakciyasy 1990 113 b ISBN 5 89750 028 2 Kyrgyz Sovet Enciklopediyasy 6 tomduk Bashky redaktor Oruzbaeva B Ө Frunze Kyrgyz Sovet Enciklopediyasynyn bashky redakciyasy 1977 1980 Tom 1 6 Asanov U A Dzhumanazarova A Z Chorotegin T K Kyrgyzskaya nauka v licah Kratkij istoricheskij i bio bibliograficheskij svod Otv red U A Asanov Bishkek Centr gosyazyka i enciklopedii 2002 544 str ill karty ISBN 5 89750 142 4 U A Asanov A Z Jumanazarova T Chorotegin Kyrgyzskaia nauka v litsah Kratkiy istoricheskiy I bio bibliograficheskiy svod Otv Red U A Asanov Bishkek Tsentr gosyazyka I entsiklopedii 2002 544 pages ill map ISBN 5 89750 142 4 Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz