Azərbaycanca AzərbaycancaБеларускі БеларускіDansk DanskDeutsch DeutschEspañola EspañolaFrançais FrançaisIndonesia IndonesiaItaliana Italiana日本語 日本語Қазақ ҚазақLietuvos LietuvosNederlands NederlandsPortuguês PortuguêsРусский Русскийසිංහල සිංහලแบบไทย แบบไทยTürkçe TürkçeУкраїнська Українська中國人 中國人United State United StateAfrikaans Afrikaans
Қолдау
www.wp1.kk-kz.nina.az
  • Уикипедия

Батырлық ертегілер қазақ ауыз әдебиетінің негізгі жанрларының бірі көбінесе өлеңмен кейде қара сөзбен де айтылатын көрке

Батырлық туралы ертегілер

Батырлық туралы ертегілер
www.wp1.kk-kz.nina.azhttps://www.wp1.kk-kz.nina.az

Батырлық ертегілер - қазақ ауыз әдебиетінің негізгі жанрларының бірі, көбінесе, өлеңмен, кейде қара сөзбен де айтылатын көркем шығарма.

Қиял-ғажайып ертегілері сияқты батырлық ертегілердің көпшілігі ежелгі замандарда пайда болған. Қиял-ғажайып ертегілерде көбіне мифтік, таңғажайып оқиғалар баяндалатын болса, батырлық ертегілерде кейіпкер дара мадақталып, батырлардың ерлік істері барынша әсірелеу түрінде көрсетіледі. Батырлық ертегілердің негізгі тақырыптары - сүйген адамына қосылу жолында шексіз ерлік көрсету, неше түрлі құбыжықтармен, жалмауыздармен соғысу, елі үшін жаудан кек алу. Баяндау кезінде сол фантастикалық мақұлықтар бейнесіне, табиғаттың дүлей күштеріне, жауласушы жақтың тұрмыс-тіршілігіне, іс-әрекетіне түсініктемелер беріледі.

Батырлық ертегілердің бәрі бірдей ерте заманда туған жоқ, кейбіреулері кейін пайда болып, көбіне батырлық жырлардың прозалық түріне айналып отырды. Олардың негізгі арқауы бұрынғыдай дию, перілермен алысу емес, керісінше, қазақ батырларының сыртқы жаулармен соғысуы, ру-тайпалардың өзара талас-тартыстары сияқты оқиғаларға құрылды.

Батырлық ертегілердің өзіне тән стильдік ерекшеліктері бар.

  • Біріншіден, мұнда қиял-ғажайып ертегілерге қарағанда, суреттеу элементтері басым.
  • Екіншіден, кеңінен баяндалатын нәрсе - кейіпкердің жаумен жекпе-жек соғысы.
  • Үшіншіден, қара сөзден гөрі өлеңмен баяндау жиі кездеседі, демек, ырғақ пайда бола бастайды.

Сонымен бірге, көп жағдайда батырлық ертегілер батырлық жырларға да жақын. Ерлік көрсетіп үйлену, ел үшін кек алу, әр түрлі жауыздармен алысу - батырлық эпос дамуының кейінгі кезеңіне жататын тақырыптар. Мұндағы батырлар образы батырлық ертегілер негізінде дамыған. Ер Төстік, , Әлібек сияқты батырлық ертегі кейіпкерлерінің қасиеттері батырлық жырлар кейіпкерлері характерінде жиі ұшырасады. Бұдан біз батырлық ертегілер мен батырлық жырлардың тарихи сабақтастығын көреміз.

Дереккөздер

  1. “Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6
  2. Айбын. Энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. - 880 бет.ISBN 9965-893-73-Х
  3. Қазақ энциклопедиясы
image
Бұл мақала — қазақ әдебиеті туралы бастама мақала. Оны толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет.
Бұл мақалада еш сурет жоқ.

Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
Суретті мыннан табуға болады:

  • осы мақаланың тақырыбына байланысты сурет Ортақ қорда табылуы мүмкін;
  • мақаланың өзге тіл уикилеріндегі нұсқаларын қарап көріңіз;
  • өзіңіз жасаған суретті жүктеңіз (авторлық құқықпен қорғалған сурет қоспаңыз!).

уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер

Batyrlyk ertegiler kazak auyz әdebietinin negizgi zhanrlarynyn biri kobinese olenmen kejde kara sozben de ajtylatyn korkem shygarma Қiyal gazhajyp ertegileri siyakty batyrlyk ertegilerdin kopshiligi ezhelgi zamandarda pajda bolgan Қiyal gazhajyp ertegilerde kobine miftik tangazhajyp okigalar bayandalatyn bolsa batyrlyk ertegilerde kejipker dara madaktalyp batyrlardyn erlik isteri barynsha әsireleu tүrinde korsetiledi Batyrlyk ertegilerdin negizgi takyryptary sүjgen adamyna kosylu zholynda sheksiz erlik korsetu neshe tүrli kubyzhyktarmen zhalmauyzdarmen sogysu eli үshin zhaudan kek alu Bayandau kezinde sol fantastikalyk makulyktar bejnesine tabigattyn dүlej kүshterine zhaulasushy zhaktyn turmys tirshiligine is әreketine tүsiniktemeler beriledi Batyrlyk ertegilerdin bәri birdej erte zamanda tugan zhok kejbireuleri kejin pajda bolyp kobine batyrlyk zhyrlardyn prozalyk tүrine ajnalyp otyrdy Olardyn negizgi arkauy buryngydaj diyu perilermen alysu emes kerisinshe kazak batyrlarynyn syrtky zhaularmen sogysuy ru tajpalardyn ozara talas tartystary siyakty okigalarga kuryldy Batyrlyk ertegilerdin ozine tәn stildik erekshelikteri bar Birinshiden munda kiyal gazhajyp ertegilerge karaganda suretteu elementteri basym Ekinshiden keninen bayandalatyn nәrse kejipkerdin zhaumen zhekpe zhek sogysy Үshinshiden kara sozden gori olenmen bayandau zhii kezdesedi demek yrgak pajda bola bastajdy Sonymen birge kop zhagdajda batyrlyk ertegiler batyrlyk zhyrlarga da zhakyn Erlik korsetip үjlenu el үshin kek alu әr tүrli zhauyzdarmen alysu batyrlyk epos damuynyn kejingi kezenine zhatatyn takyryptar Mundagy batyrlar obrazy batyrlyk ertegiler negizinde damygan Er Tostik Әlibek siyakty batyrlyk ertegi kejipkerlerinin kasietteri batyrlyk zhyrlar kejipkerleri harakterinde zhii ushyrasady Budan biz batyrlyk ertegiler men batyrlyk zhyrlardyn tarihi sabaktastygyn koremiz Derekkozder Қazak әdebieti Enciklopediyalyk anyktamalyk Almaty Aruna Ltd ZhShS 2010 zhyl ISBN 9965 26 096 6 Ajbyn Enciklopediya Bas red B Ө Zhakyp Almaty Қazak enciklopediyasy 2011 880 bet ISBN 9965 893 73 H Қazak enciklopediyasyBul makala kazak әdebieti turaly bastama makala Ony tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz

Жарияланған күні: Қазан 23, 2024, 10:48 am
Ең көп оқылған
  • Наурыз 29, 2025

    Ротонделла

  • Наурыз 25, 2025

    Россин

  • Наурыз 28, 2025

    Ричард Эксел

  • Наурыз 27, 2025

    Ритген

  • Наурыз 29, 2025

    Рингфурт

Күнделікті
  • Иллинойс

  • 1961 жыл

  • Жаратылыстану ғылымдары

  • Саңырауқұлақтар

  • Манила

  • Владимир Александрович Зеленский

  • Меланосома

  • Ресей

  • Бейсенбі

  • 27 наурыз

NiNa.Az - Студия

  • Уикипедия

Ақпараттық бюллетеньге тіркелу

Біздің пошталық тізімге жазылу арқылы сіз әрқашан бізден соңғы жаңалықтарды аласыз.
Байланысу
Бізбен хабарласыңы
DMCA Sitemap Feeds
© 2019 nina.az - Барлық құқықтар сақталған.
Авторлық құқық: Dadaş Mammedov
Жоғарғы