Ақ тырна (лат. Grus leucogeranus) — тұқымдасының бір түрі. Қазақстанның батыс және орталық аймақтарын көктемгі (сәуір — мамыр) және күзгі (тамыз — қазан) ұшу кезінде қоныстайды. Бұл кезде Наурызым қорығында, Ырғыз және Торғай өзендері мен Арал теңізі жағалауында жиі кездеседі. Сирағының төменгі жағы , құйрығы қысқа. Мойны, аяғы ұзын. Қанатының қарымы 2 метрге, салмағы 10 кг-ға дейін жетеді. Қанаты ақ, қанатының ұшы қара, тұмсығы қызыл. Суат маңын, көбінесе батпақты жерлерді мекен етеді. Өсімдік дәнімен, ұсақ жәндіктермен қоректенеді. Ұясын шөп арасына, кейде тайыз су бетіне салады. Сәуір—мамырда 2-3 шұбар жұмыртқа туып, оларды мекиені 1 айға жуық басады. Жыл құсы. Қазақстанның "Қызыл кітабына" енгізілген.
Ақ тырна | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ақ тырна | ||||||||||||||
(IUCN3.1) | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Grus leucogeranus , 1773 | ||||||||||||||
Migration routes, breeding and wintering sites | ||||||||||||||
Bugeranus leucogeranus |
Ортаққорда бұған қатысты медиа санаты бар: Grus leucogeranus |
Жойылып кету жағдайында тұрған түр, Солтүстік Азияның . ХТҚО-ның Қызыл кітабына тіркелген. Түрдің жалпы саны 1,5 мыңнан аспайды. Қазақстанда ұшып өтетін ақ тырналар тек Қорғалжын қорықтарында ғана қорғалады. Ақ тырнаның қоныс аудару жолында орналасқан құруды тездету қажет. 1981 жылдан Халықараралық “Ақ тырна” жобасына сәйкес Ресейдің Окскі қорығында, Американың , Германияның Вальсроде питомнигінде қолдан өсірілуде.
Сыртқы сілтеме
- Ақ тырна
Дереккөздер
- BirdLife International Grus leucogeranus. Version 2010.4. (2010). Тексерілді, 2 ақпан 2011.
- Қазақстан Республикасының табиғаты туралы энциклопедия, V- том
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ak tyrna lat Grus leucogeranus tukymdasynyn bir tүri Қazakstannyn batys zhәne ortalyk ajmaktaryn koktemgi sәuir mamyr zhәne kүzgi tamyz kazan ushu kezinde konystajdy Bul kezde Nauryzym korygynda Yrgyz zhәne Torgaj ozenderi men Aral tenizi zhagalauynda zhii kezdesedi Siragynyn tomengi zhagy kujrygy kyska Mojny ayagy uzyn Қanatynyn karymy 2 metrge salmagy 10 kg ga dejin zhetedi Қanaty ak kanatynyn ushy kara tumsygy kyzyl Suat manyn kobinese batpakty zherlerdi meken etedi Өsimdik dәnimen usak zhәndiktermen korektenedi Ұyasyn shop arasyna kejde tajyz su betine salady Sәuir mamyrda 2 3 shubar zhumyrtka tuyp olardy mekieni 1 ajga zhuyk basady Zhyl kusy Қazakstannyn Қyzyl kitabyna engizilgen Ak tyrnaAk tyrna IUCN3 1 Dүniesi ZhanuarlarZhamagaty HordalylarTaby ҚustarSaby Tukymdasy Tegi Tүri G leucogeranusGrus leucogeranus 1773Migration routes breeding and wintering sitesBugeranus leucogeranus Sarcogeranus leucogeranusOrtakkorda bugan katysty media sanaty bar Grus leucogeranus Zhojylyp ketu zhagdajynda turgan tүr Soltүstik Aziyanyn HTҚO nyn Қyzyl kitabyna tirkelgen Tүrdin zhalpy sany 1 5 mynnan aspajdy Қazakstanda ushyp otetin ak tyrnalar tek Қorgalzhyn koryktarynda gana korgalady Ak tyrnanyn konys audaru zholynda ornalaskan kurudy tezdetu kazhet 1981 zhyldan Halykararalyk Ak tyrna zhobasyna sәjkes Resejdin Okski korygynda Amerikanyn Germaniyanyn Valsrode pitomniginde koldan osirilude Syrtky siltemeAk tyrnaDerekkozderBirdLife International Grus leucogeranus Version 2010 4 2010 Tekserildi 2 akpan 2011 Қazakstan Respublikasynyn tabigaty turaly enciklopediya V tomBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet