Ашина Хелу қаған (тақтағы есімі қытайша: 沙钵罗可汗 - Шаболокэхань, жеке есімі қытайша: 阿史那贺鲁 - Ашинахэлу) — 653 жылдан 657 жылға дейін билік еткен Батыс Түрік қағанатының қағаны. Қағанаттың бірлігін аз уақыттың ішінде қалпына келтіре алды. Тан империясымен тең емес соғысқа түсуге мәжбүр болды, бұл соғыс қағанаттың тәуелсіздігін жоғалтуына себеп болды.
Ашина Хелу қаған 沙钵罗可汗 | ||
Лауазымы | ||
---|---|---|
| ||
653 — 657 | ||
Ізашары | Ешбар Елтеріс қаған | |
Ізбасары | Ашина Дучжы қаған | |
Өмірбаяны | ||
Діні | Тәңіршілдік | |
Дүниеге келуі | белгісіз Қазақстан | |
Қайтыс болуы | 657 | |
Әкесі | Бури шад | |
өңдеу |
Жас кезі
Ол Бури шадтың ұлы, әрі Баға шад Елтебердің немересі, Яң Соух тегін Савэның шөбересі, Қара Шұрын Түріктің шөпшегі болған. 633 жылы Нишу Дулу Хелуге Жабғу лауазымын берді. Хэлу бес аймақты басқарған (Чуюе, Чуми, Гусу, Гэлолу және Нушеби). 646 жылы Ирбис Шегуй хан чуюе мен чумилер бас көтерді дегенді естіп, Хелуды олардың көсемі деп шешті. Хэлу Қытайға қашып кетіп, Таң Империясына қызмет ете бастады. Көп ұзамай ол Батыс аймақтағы жерлер үшін түріктермен соғысты. 653 жылы Таң елінде оның дұшпандарының саны көбейді. Ол Хиюнның кеңесімен, Таң елін тастап, Батыс қағанатқа қайтып оралды.
Басқаруы
Түріктер Хелуды азат етуші ретінде қарсы алды. Сөйтіп Мыңбұлақ аймағында ол Халлыг Ышбара Жағбу қаған деп жариялады да Ирбис ханды өлтірді.
Тағы қараңыз
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ashina Helu kagan taktagy esimi kytajsha 沙钵罗可汗 Shabolokehan zheke esimi kytajsha 阿史那贺鲁 Ashinahelu 653 zhyldan 657 zhylga dejin bilik etken Batys Tүrik kaganatynyn kagany Қaganattyn birligin az uakyttyn ishinde kalpyna keltire aldy Tan imperiyasymen ten emes sogyska tүsuge mәzhbүr boldy bul sogys kaganattyn tәuelsizdigin zhogaltuyna sebep boldy Ashina Helu kagan 沙钵罗可汗LauazymyBatys Tүrik kaganatynyn 10 shy kagany653 657Izashary Eshbar Elteris kaganIzbasary Ashina Duchzhy kaganӨmirbayanyDini TәnirshildikDүniege kelui belgisiz ҚazakstanҚajtys boluy 657 0657 Әkesi Buri shadondeu Zhas keziOl Buri shadtyn uly әri Baga shad Elteberdin nemeresi Yan Souh tegin Savenyn shoberesi Қara Shuryn Tүriktin shopshegi bolgan 633 zhyly Nishu Dulu Heluge Zhabgu lauazymyn berdi Helu bes ajmakty baskargan Chuyue Chumi Gusu Gelolu zhәne Nushebi 646 zhyly Irbis Sheguj han chuyue men chumiler bas koterdi degendi estip Heludy olardyn kosemi dep sheshti Helu Қytajga kashyp ketip Tan Imperiyasyna kyzmet ete bastady Kop uzamaj ol Batys ajmaktagy zherler үshin tүriktermen sogysty 653 zhyly Tan elinde onyn dushpandarynyn sany kobejdi Ol Hiyunnyn kenesimen Tan elin tastap Batys kaganatka kajtyp oraldy BaskaruyTүrikter Heludy azat etushi retinde karsy aldy Sojtip Mynbulak ajmagynda ol Hallyg Yshbara Zhagbu kagan dep zhariyalady da Irbis handy oltirdi Tagy karanyz