Ахкәм

Ислам туралы мақалалар тізімдемесінің бөлігі Усул әл-фиқһ (Фиқһ негіздері)

Фиқһ Тақлид Ижмағ Мазһабтар Қияс Бидғат Медресе Истихсан Ахкәм Сауап Халал Парыз Мұстахаб Мәкруһ Харам Пасық Ғалым атақтары Ғұлама Фақиһ Хафиз Хакім Имам Он екі имам (шииттер) Мүфти Мухаддис Муджтаһид Молда Қазы Шейх Шейх әл-Ислам Ұстаз Осы үлгіні: көру · · өңдеу

Ахкәм (араб.: أحكام‎; жекеше хукм араб.: حُكْم‎ — үкім) — Ислам дініндегі шариғат заңдары. Құран Кәрімде хукм сөзі Аллаһ тағаланың бұйыруын, еркін, қалауын білдіретін сөз. Мәніне қарай Ахкам төртке бөлінеді:

1. Мұсылмандардың қоғамдық, азаматтық тұрмыс-тіршілігіне қатысты Ахкам (қазы (сот), мұрагерлік, куәгерлер туралы қағидалар);
2. Жеке меншік құқына қатысты Ахкам (күштеп тартып алып иелену, көршілік құқы, тауып алған заттар, өлі табиғат және оны қайта түрлету (яғни, игеру) туралы қағидалар);
3. Қоғамға қатысты Ахкам (аң аулау және мал сою, тамақтану, ас-тағамдар туралы қағидалар);
4. Қылмысқа қатысты Ахкам (жаза, қысастық, кісі өлімі мен зақым зардабы үшін құн төлеу туралы қағидалар).

Қоғамдық тәртіпті нығайту жолында мемлекет тарапынан заңсыз істелінген іс-әрекеттер үшін қарапайым адамдар жазықты саналмайды. Оған билеуші топ қана кінәлі болып, Алла алдында жауап береді деп түсіндіріледі.

Ахкәм түрлері

1. Уәжіп, қажет, орындалуы айтқыссыз;: парыз, рукн
2. Мұстахаб, жасаған абзал, фадиләһ, мандуб деген аттармен белгілі
3. , парыз да емес, ұсынылмайды (бейтарап)
4. Мәкруһ, ұсынылмайды
5. Харам, күнәлі істер (жасамау парыз)

Дереккөздер

1. Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2010 ISBN 9965-26-322-1