Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Амбунду (мбунду, кимбунду) — Анголадағы банту халқы. Олар Данде, Бенго, Кванза өзендерінің бассейнінде және Луандаға жақын жерде тұрады. Жалпы саны 3 млн. (2000 ж.).
| Амбунду | |
| мбунду, кимбунду | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
| 3 млн. | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
| Тілдері | |
| Діні | |
| дәстүрлі нанымдар, католицизм |
Тілі
Олар кимбунду немесе донго тілдерінде сөйлейді,португал тілі де кең таралған.
Діні
Дәстүрлі нанымдарды ұстанады, сонымен қатар христиан католиктер.
Тарихы
Ауызша деректер бойынша амбунду XV ғасырдың аяғы мен XVI ғасырдың басынан Кванго өзенінің шығысындағы аудандардан қоныс аударды. XV-ғасырда амбунду Ндонго мемлекетінің қалыптасуын құрады. XVI-ғасырдың аяғынан бастап олар португалдықтармен белсенді сауда жүргізді. 1624 жылы билеушісі Анна Нзинга Мбанди Нгола португал экспансиясына қарсы қарулы соғысты басқарды, ол қайтыс болғаннан кейін XVII-ғасырдың аяғына дейін оның мұрагерлері, Матамба руының билеушілерімен жалғасты.
Кәсібі
Негізгі дәстүрлі кәсіптері (16 ғасырдан бастап) қолмен атқарылатын ауыспалы егіншілік, онда тары мен құмайдың басымдығы болды, сондай-ақ аң аулау және ұсақ мал өсіру. Қолөнер (темір балқыту және өңдеу, керамика, тоқу, т.б.) және темір мен тұздың ішкі саудасы біршама дамыды. Ауыл шаруашылығында Америкадан әкелінген маниок пен жүгері басым рөл атқарады. Амбундулардың көпшілігі коммерциялық маңызы бар қант қамысы, кофе, банан, күріш, темекі өсіреді. Қалалардың тұрғындары, ең алдымен, Луанда, өнеркәсіп өндірісімен және қызмет көрсету секторымен айналысады.
Өмір салты
Еуропалықтармен ұзақ мерзімді байланыстар амбундуларға, әсіресе қала тұрғындарына, еуропалық сәулет, киім, тамақ және әдет-ғұрыптардың таралуына қатты әсер етті. Отаршылдыққа дейінгі дәуірдің кейбір мерекелері сақталған: Луанда балықшыларының жыл сайынғы мерекесі, еске алу рәсімдері («күл сыпыру») және т.б.
Дереккөздер
- Амбунду https://megabook.ru/article/%D0%90%D0%BC%D0%B1%D1%83%D0%BD%D0%B4%D1%83
- Современная энциклопедия - амбунду http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/ambundu
- Значение слова АМБУНДУ в Современном энциклопедическом словаре https://slovar.cc/enc/sovremenniy/1835891.html
- Амбунду https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/271192
- народы мира / Амбунду http://www.etnolog.ru/people.php?id=AMBU
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ambundu mbundu kimbundu Angoladagy bantu halky Olar Dande Bengo Kvanza ozenderinin bassejninde zhәne Luandaga zhakyn zherde turady Zhalpy sany 3 mln 2000 zh Ambundumbundu kimbunduBүkil halyktyn sany3 mln En kop taralgan ajmaktar AngolaTilderi portugal tiliDinidәstүrli nanymdar katolicizmTiliOlar kimbundu nemese dongo tilderinde sojlejdi portugal tili de ken taralgan DiniDәstүrli nanymdardy ustanady sonymen katar hristian katolikter TarihyAuyzsha derekter bojynsha ambundu XV gasyrdyn ayagy men XVI gasyrdyn basynan Kvango ozeninin shygysyndagy audandardan konys audardy XV gasyrda ambundu Ndongo memleketinin kalyptasuyn kurady XVI gasyrdyn ayagynan bastap olar portugaldyktarmen belsendi sauda zhүrgizdi 1624 zhyly bileushisi Anna Nzinga Mbandi Ngola portugal ekspansiyasyna karsy karuly sogysty baskardy ol kajtys bolgannan kejin XVII gasyrdyn ayagyna dejin onyn muragerleri Matamba ruynyn bileushilerimen zhalgasty KәsibiNegizgi dәstүrli kәsipteri 16 gasyrdan bastap kolmen atkarylatyn auyspaly eginshilik onda tary men kumajdyn basymdygy boldy sondaj ak an aulau zhәne usak mal osiru Қoloner temir balkytu zhәne ondeu keramika toku t b zhәne temir men tuzdyn ishki saudasy birshama damydy Auyl sharuashylygynda Amerikadan әkelingen maniok pen zhүgeri basym rol atkarady Ambundulardyn kopshiligi kommerciyalyk manyzy bar kant kamysy kofe banan kүrish temeki osiredi Қalalardyn turgyndary en aldymen Luanda onerkәsip ondirisimen zhәne kyzmet korsetu sektorymen ajnalysady Өmir saltyEuropalyktarmen uzak merzimdi bajlanystar ambundularga әsirese kala turgyndaryna europalyk sәulet kiim tamak zhәne әdet guryptardyn taraluyna katty әser etti Otarshyldykka dejingi dәuirdin kejbir merekeleri saktalgan Luanda balykshylarynyn zhyl sajyngy merekesi eske alu rәsimderi kүl sypyru zhәne t b DerekkozderAmbundu https megabook ru article D0 90 D0 BC D0 B1 D1 83 D0 BD D0 B4 D1 83 Sovremennaya enciklopediya ambundu http www terminy info literature modern encyclopedia ambundu Znachenie slova AMBUNDU v Sovremennom enciklopedicheskom slovare https slovar cc enc sovremenniy 1835891 html Ambundu https dic academic ru dic nsf ruwiki 271192 narody mira Ambundu http www etnolog ru people php id AMBU Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet