Азурит

Азурит (фр. l’azur — лазурь, көк тас) — карбонаттар класына жататын минерал. Химиялық формуласы Cu(CO₃) ₂[OH]₂. Сингониясы моноклинді. Кристалдық құрылымы — координаттық. Кристалдары жапырақша, қысқа призма пішіндес. Агрегаттары түйіршікті, қабыршақты. Түсі көк, шыныдай жылтыр. Қаттылығы 3,5-4, меншікті салмағы 3,7-3,9 г/см³. тотыққан белдемінде түзіледі. Азуриттің серіктестері — таза мыс, малахит, куприт. Ерте замандардан Жезқазған өңірінде әшекей тас ретінде өндірілген. Азурит мыс кентасы ретінде, сондай-ақ көк бояу, көк дәрі (тотияйын) жасауға қолданылады. Азурит — бір түрі. Әдемі көкшіл түсіне орай, азурит әшекей бұйымдар жасауға қолданылады.

Azurite
Негізі
Санаты	Минерал
Химиялық формуласы	Cu3(CO3)2(OH)2
	05.BA.05
	Monoclinic 2/m
	a = 5.01 , b = 5.85 Å, c = 10.35 Å; β = 92.43°; Z=2
Ерекшеліктері
	344.67 g/mol
Түсі	Azure-blue, Berlin blue, very dark to pale blue; pale blue in transmitted light
	Massive, prismatic, stalactitic, tabular
	Monoclinic Prismatic
	Rare, twin planes {101}, {102} or {001}
	Perfect on {011}, fair on {100}, poor on {110}
	Conchoidal
Беріктігі	brittle
бойынша минерал қаттылығы	3.5 to 4
	Light Blue
	Transparent to translucent
	3.773 (measured), 3.78 (calculated)
Оптикалық сипаты	Biaxial (+)
	nα = 1.730 nβ = 1.758 nγ = 1.838
	δ = 0.108
	Visible shades of blue
	Measured: 68°, calculated: 64°
	relatively weak
Дереккөздер

Бурра кен орнынан шыққан азурит, Аустралия оңтүстігі

Сингониясы моноклиндік, призма формасында. Кристалдық бейнесі, тағы басқа түрлері де, жаратылысы да малахитқа ұқсас. Оптикалық оңқай; 2u = 68°, Ng=1 , 8 3 8 , Nm = 1,758, Np = 1,730.

• Жаратылысы. Азурит көбінесе малахиті бар кездеседі.

Азурит мыстың оттекті қосылыстарымен бірге металлургияда қорытылады. Ол көк бояу алу үшін химия өнеркәсібінде қолданылады. Кендері малахитпен бірге кездеседі.

Дереккөздер

1. Handbook of Mineralogy
2. Mindat.org
3. Webmineral.com Webmineral Data
4. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Қ 17 Геология/Жалпы редакциясын басқарған — түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығьшьщ лауреаты А.Қ.Құсайынов — Алматы: "Мектеп" баспасы Ж А Қ , 2003. — 248 бет. ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2
5. Кристаллография, минералогия, петрография. Бұл кітап Абай атындағы Қазақтың мемлекеттік педагогты институтының, география факультетінде оқылған лекциялардың негізінде жазылды, 1990. ISBN 2—9—3 254—69