Сюань Цзянь лат Xuánzàng Будда дінін насихаттаушы монах дін жолын қуған адам 30 40 жыл дары Үнді жеріндегі буддалық əули

Сюань Цзянь (лат. Xuánzàng) - Будда дінін насихаттаушы монах, дін жолын қуған адам. 30–40 жыл-дары Үнді жеріндегі буддалық əулие орындарды қасиет тұтып, ара лап шығады. Оның жолы Шы ғыс Түркістан, Орта Азия арқылы өтеді. Ол өз саяхаты барысында көрген-білгендерін «Батыс елдері нің сипаттамасына» енгізеді. Сюань-Цзянь аталған еңбегінде Қазақстан территориясындағы қалалардың арасында Тараз бен Исфиджаб қалаларын атап өтеді. Сондай-ақ өзінің түркі қағаны мен кездесуін суреттеп жазады. Ол қазақ жерінде болған Қытай елінің саяхатшыларының бірі. Ол будда дінін уағыздау мақсатында Орта Азия, Үндістан, т. б. елдерде болып, бірқатар мемлекеттерді аралайды. Сюань Цзянь өзі нің жүріп өткен жерлері туралы көптеген құнды жазбалар қалдырған. Соның бірі «Ұлы Тан əулеті кезіндегі Батыс өлкесі туралы жазбалар» («Да Тан Сиюйцзи») деп аталады. Ол Түркі қағандығының астанасы Суяб қаласына да келіп, түрік қағанымен кездескен. Ол өз шығармасында осы кездесуді, кездесу кезінде алған əсерін, көрген-білгендерін, түрік қағанының сарайын, түрік ақсүйектерінің киімдерін, түрік тайпалары мен басқа да тайпалардың кəсібін, əдет-ғұрпын суреттеген. Сюань Цзянь Суяб, Навакет, Талас қалалары арқылы жүріп өткен.

Дереккөздер

«Сен білесің бе?» энциклопедиясы. / Құраст.: Қ. Ж. Райымбеков, Қ. Т. Байғабылова. – Алматы: «Аруна» баспасы. – 700 бет. ISBN 9965-26-407-4