Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Қадрия Оразбайқызы Темірболатова (ноғ. Кадрия Оразбай кызы Темирбулатова; 14 желтоқсан 1948, Тереклі Мектеп, Қараноғай ауданы, , РКФСР — 30 маусым 1978, Махачқала, Дағыстан АКСР, РКФСР) — ноғай тіліндегі «Таулар жазықтан басталады», «Жол», «Сақталған жұлдыздар» өлеңдер кітаптарының авторы. 1975 жылы шыққан «Айдың күлкісі» кітабын орыс тіліне аударғаны үшін ДАКСР Ленин комсомолының республикалық сыйлығымен марапатталды. Ноғай тіліне М. Лермонтов, В. Маяковский, Н. Хикмет, Р. Ғамзатов және т.б. өлеңдерін аударды.
| Қадрия Оразбайқызы Темірболатова | |
| ноғ. Кадрия Оразбай кызы Темирбулатова | |
| Туған күні | |
|---|---|
| Туған жері | |
| Қайтыс болған күні | |
| Қайтыс болған жері | |
| Азаматтығы | |
| Мансабы | жазушы, ақын |
| Шығармалардың тілі | |
Өмірбаяны
Қадрия Оразбайқызы 1948 жылы 14 желтоқсанда Ресейдің Дағыстан АКСР-нің Ноғай облысы Тереклі Мектеп ауылында шопан отбасында дүниеге келген.
Қадрияны 1954 жылы бес жасқа толмаған кезінде өз ауылындағы орта мектептің бірінші сыныбына қабылдады. Сол жылдары балаларды бірінші сыныпқа 7 жастан бастап қабылдайтын. Сондықтан Қадрия сыныптастарына қарағанда әрі жас, әрі бойы биік болды. Соған қарамастан, өзінің өткір қабылдауымен және терең ақыл-парасатымен сыныптастарының арасында ерекшеленіп, мұғалімдерінің сүйіктісіне айналды.
1965 жылы Тереклі Мектеп ауылындағы орта мектепті бітірген соң, Хамзат Садаса атындағы Махачкала мемлекеттік педагогикалық институтының филология факультетіне оқуға түседі. Университеттің үшінші курсын КСРО-да беделі зор авар ақыны Расул Ғамзатовтың кепілдігімен бітіргеннен кейін Мәскеудегі М. Горький атындағы Әдебиет институтына оқуға жіберілді.
Жойылып бара жатқан халықтың бір қызының жетістігі, тіпті, орыс жастарының арасында сүйіспеншілікке бөленсе де орыс шовинистерін алаңдатты. Ол бір жағынан марапатталғанымен, екінші жағынан, партияның жетекші қызметкерлері, үкіметті жақтаушылар, сыйлық алған жазушылар мен ақындар, МҚК шенеуніктері оған «ескертулер» мен бүркемелі қоқан-лоқы көрсетті. Ал Кадрия болса, кез келген қауіптен қашпай, «ескертулерді» тыңдамайды. Ресми орталарда айтылғандардың байрақ етіп, өз ұлтының құқығын қорғауға тырысады.
1978 жылы Мәскеуде КСРО жазушыларының съезіне және Ташкентте өтетін Азия-Африка ақындарының форумына қатысуға жіберілді.
Оның есімі 1978 жылы шілдеде Кубаның Гавана қаласында өтетін XI Дүниежүзілік жастар фестиваліне қатысатын делегация құрамында болды. Бірақ бұл сапар нәсібесіне жазылмаған болатын. Ол 30 жасқа толмаған кезде қайғылы жағдаймен дүниеден өтті. Сондай-ақ, 1978 жылы 30 маусымда түсте оның күйген денесі үйінен табылды. Анықталғандай, оны өлтіргеннен кейін денесін басқаларды қорқыту үшін өртеп жіберген. КСРО ыдырағаннан кейін бұл қатыгез қылмысты МҚК ұйымдастырғаны белгілі болды. Алайда Шешенстандағы ресейліктерге қарсы қозғалыстан қорыққан шенеуніктер бұл мәселені қайтадан жауып, Дағыстан Республикасында МҚК мұрағаттарының ашылуына тосқауыл болды.
Туындылары
- «Дала шамшырағы»
- «Туған жерім»
- «Таулар жазықтан басталады»
- «Жол»
- «Жастық әуендері»
- «Таңғажайып»
- «Айдың күлкісі»
- «Сақталған жұлдыздар»
- «Замандас»
- «Махаббат туралы аңыз»
Естелік
- түрік қаласында, Чіфлік ауданындағы көшелердің біріне Қадрияның аты берілген.
- Расул Ғамзатов Қадрияның құрметіне аттас өлең арнады.
Сілтеме
- Махачқала қаласында «Қадрия» филімінің тұсаукесері өтті Мұрағатталған 22 маусымның 2020 жылы.
- «Жұлдыздар сөнбейді»
- Дағыстан ақын қызының естелігі Түркиядағы ноғай диаспорасын біріктірді
- «Бұл тапсырыс болды». Қадрия Темірболатованы аяусыз өлтіру. 40 жыл өткен соң
- «Ноғай даласының сайраған жүрегі»
Дереккөздер
- Əli Şamil. Qədriyə Teymurbulatova. ali-shamil.tr.gg </noinclude> (әзір.)
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қadriya Orazbajkyzy Temirbolatova nog Kadriya Orazbaj kyzy Temirbulatova 14 zheltoksan 1948 Terekli Mektep Қaranogaj audany RKFSR 30 mausym 1978 Mahachkala Dagystan AKSR RKFSR nogaj tilindegi Taular zhazyktan bastalady Zhol Saktalgan zhuldyzdar olender kitaptarynyn avtory 1975 zhyly shykkan Ajdyn kүlkisi kitabyn orys tiline audargany үshin DAKSR Lenin komsomolynyn respublikalyk syjlygymen marapattaldy Nogaj tiline M Lermontov V Mayakovskij N Hikmet R Ғamzatov zhәne t b olenderin audardy Қadriya Orazbajkyzy Temirbolatovanog Kadriya Orazbaj kyzy TemirbulatovaTugan kүni14 zheltoksan 1948 1948 12 14 Tugan zheriTerekli Mektep Қaranogaj audany RKFSR KSROҚajtys bolgan kүni30 mausym 1978 1978 06 30 29 zhas Қajtys bolgan zheriMahachkala Dagystan AKSR RKFSR KSROAzamattygy KSROMansabyzhazushy akynShygarmalardyn tilinogajshaӨmirbayanyҚadriya Orazbajkyzy 1948 zhyly 14 zheltoksanda Resejdin Dagystan AKSR nin Nogaj oblysy Terekli Mektep auylynda shopan otbasynda dүniege kelgen Қadriyany 1954 zhyly bes zhaska tolmagan kezinde oz auylyndagy orta mekteptin birinshi synybyna kabyldady Sol zhyldary balalardy birinshi synypka 7 zhastan bastap kabyldajtyn Sondyktan Қadriya synyptastaryna karaganda әri zhas әri bojy biik boldy Sogan karamastan ozinin otkir kabyldauymen zhәne teren akyl parasatymen synyptastarynyn arasynda erekshelenip mugalimderinin sүjiktisine ajnaldy 1965 zhyly Terekli Mektep auylyndagy orta mektepti bitirgen son Hamzat Sadasa atyndagy Mahachkala memlekettik pedagogikalyk institutynyn filologiya fakultetine okuga tүsedi Universitettin үshinshi kursyn KSRO da bedeli zor avar akyny Rasul Ғamzatovtyn kepildigimen bitirgennen kejin Mәskeudegi M Gorkij atyndagy Әdebiet institutyna okuga zhiberildi Zhojylyp bara zhatkan halyktyn bir kyzynyn zhetistigi tipti orys zhastarynyn arasynda sүjispenshilikke bolense de orys shovinisterin alandatty Ol bir zhagynan marapattalganymen ekinshi zhagynan partiyanyn zhetekshi kyzmetkerleri үkimetti zhaktaushylar syjlyk algan zhazushylar men akyndar MҚK sheneunikteri ogan eskertuler men bүrkemeli kokan loky korsetti Al Kadriya bolsa kez kelgen kauipten kashpaj eskertulerdi tyndamajdy Resmi ortalarda ajtylgandardyn bajrak etip oz ultynyn kukygyn korgauga tyrysady 1978 zhyly Mәskeude KSRO zhazushylarynyn sezine zhәne Tashkentte otetin Aziya Afrika akyndarynyn forumyna katysuga zhiberildi Onyn esimi 1978 zhyly shildede Kubanyn Gavana kalasynda otetin XI Dүniezhүzilik zhastar festivaline katysatyn delegaciya kuramynda boldy Birak bul sapar nәsibesine zhazylmagan bolatyn Ol 30 zhaska tolmagan kezde kajgyly zhagdajmen dүnieden otti Sondaj ak 1978 zhyly 30 mausymda tүste onyn kүjgen denesi үjinen tabyldy Anyktalgandaj ony oltirgennen kejin denesin baskalardy korkytu үshin ortep zhibergen KSRO ydyragannan kejin bul katygez kylmysty MҚK ujymdastyrgany belgili boldy Alajda Sheshenstandagy resejlikterge karsy kozgalystan korykkan sheneunikter bul mәseleni kajtadan zhauyp Dagystan Respublikasynda MҚK muragattarynyn ashyluyna toskauyl boldy Tuyndylary Dala shamshyragy Tugan zherim Taular zhazyktan bastalady Zhol Zhastyk әuenderi Tangazhajyp Ajdyn kүlkisi Saktalgan zhuldyzdar Zamandas Mahabbat turaly anyz Esteliktүrik kalasynda Chiflik audanyndagy koshelerdin birine Қadriyanyn aty berilgen Rasul Ғamzatov Қadriyanyn kurmetine attas olen arnady SiltemeMahachkala kalasynda Қadriya filiminin tusaukeseri otti Muragattalgan 22 mausymnyn 2020 zhyly Zhuldyzdar sonbejdi Dagystan akyn kyzynyn esteligi Tүrkiyadagy nogaj diasporasyn biriktirdi Bul tapsyrys boldy Қadriya Temirbolatovany ayausyz oltiru 40 zhyl otken son Nogaj dalasynyn sajragan zhүregi DerekkozderEli Samil Qedriye Teymurbulatova ali shamil tr gg lt noinclude gt әzir