Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Таңқы шаян (лат. Brachyura) – он аяқты шаян тәрізділер отрядыныі бір тармағы. 4 мыңнан астам түрі бар.
| Таңқы шаян Қазбалық ауқымы: Jurassic–Recent | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Sections and subsections | ||||||||||||||
| |
Биологиялық сипаттамасы
Басы кішкене, баскеудесі кең, кеуде қалқаншасы 2-20 см, терең суда кездесетін Жапон Таңқы шаянның кеуде алқаншасы 60 см-ге дейін.Таңқы шаян аяғының бірінші жұбы қысқышқа айналған. Құрсағы қысқа, баскеудесі астына қарай иілген. Еркегінің бауыр аяқтарының 2 жұбы шағылыс аппараттарына, ұрғашысында 4 жұбы уылдырығын жетілдіруге арналған. Таңқы шаяндар теңізде, тұщы суларда, құрлықта тіршілік етеді. Дамуы метаморфоз арқылы өтеді. Уылдырығынан личинка- зоеа шығады, бұл «мегапол» деп аталатын личинкаға, кейін ересек таңқы шаянға айналады.Жемі- омыртқасыздар.
Қолданылуы
Таңқы шаянның көптеген түрі жеуге жарамды, кәсіптік маңызы бар. Кәсіптік моллюскілерді құртатын, балық ауын жыртатын, кейде ін қазып бөгендерге зиян келтіретін түрлері бар.
Дереккөздер
- Sammy De Grave, N. Dean Pentcheff, Shane T. Ahyong (2009). "A classification of living and fossil genera of decapod crustaceans" (PDF). Suppl. 21: 1–109. http://rmbr.nus.edu.sg/rbz/biblio/s21/s21rbz1-109.pdf.
Қазақ Совет энциклопедиясы, 1976 жыл, Алматы,10 том, 550 бет
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Tanky shayan lat Brachyura on ayakty shayan tәrizdiler otryadynyi bir tarmagy 4 mynnan astam tүri bar Tanky shayan Қazbalyk aukymy Jurassic Recent PreK K O S D Kr P T Yu B Pg NDүniesi ZhanuarlarZhamagaty BuynayaktylarKishi zhamagaty ShayantәrizdilerTaby Zhogargy satydagy shayantәrizdilerSaby Onayakty shayantәrizdiler Kishi saby Yksham saby Brachyura Linnaeus 1758Sections and subsectionsBiologiyalyk sipattamasyBasy kishkene baskeudesi ken keude kalkanshasy 2 20 sm teren suda kezdesetin Zhapon Tanky shayannyn keude alkanshasy 60 sm ge dejin Tanky shayan ayagynyn birinshi zhuby kyskyshka ajnalgan Қursagy kyska baskeudesi astyna karaj iilgen Erkeginin bauyr ayaktarynyn 2 zhuby shagylys apparattaryna urgashysynda 4 zhuby uyldyrygyn zhetildiruge arnalgan Tanky shayandar tenizde tushy sularda kurlykta tirshilik etedi Damuy metamorfoz arkyly otedi Uyldyrygynan lichinka zoea shygady bul megapol dep atalatyn lichinkaga kejin eresek tanky shayanga ajnalady Zhemi omyrtkasyzdar ҚoldanyluyTanky shayannyn koptegen tүri zheuge zharamdy kәsiptik manyzy bar Kәsiptik mollyuskilerdi kurtatyn balyk auyn zhyrtatyn kejde in kazyp bogenderge ziyan keltiretin tүrleri bar DerekkozderSammy De Grave N Dean Pentcheff Shane T Ahyong 2009 A classification of living and fossil genera of decapod crustaceans PDF Suppl 21 1 109 http rmbr nus edu sg rbz biblio s21 s21rbz1 109 pdf Қazak Sovet enciklopediyasy 1976 zhyl Almaty 10 tom 550 bet