Лингвистикалық география — тілдік құбылыстардың таралған кеңістігін зерттейтін тіл білімінің саласы. Лингвистикалық география, аймақтық тіл білімі, деген ұғымдар бір-біріне өте жақын. Лингвистикалық география географиялық карталарға шартты түрде белгілі бір аймақ тұрғындарына тән дыбыстық, грамматикалық т.б. құбылыстарды белгілейді. Сөйтіп, диалектілер мен говорлардың нақты таралған көлемі анықталады. Лингвистикалық география арқылы тілдердің тарихы мен шығу тегін ( байланыстарын) ретроспектив тәсілмен зерттеуге мүмкіндік беретін диалектологиялық, тілдік атластар жасалады.
Диалектологиялық зерттеулерде картографиялық әдістеменің қолданылуы – бұл ғылымның үлкен табысы. Осы әдістеменің арқасында да көптеген тілдердің диалектілік ерекшеліктерінің тараған аудандарын нақтылы айқындауға, оның тарихи себептерін ашуға мүмкіндік туды. Картография әдістемесі диалектологиялық зерттеулерде XIX ғасырдың аяқ кездерінен бастап қолданылады. Бұл – үлкен ғылыми күшті, көп зерттеуді, көп уақытты керек ететін жұмыс. Сондықтан да көптеген жеке тіл білімінде, солардың ішінде қазақ тілі білімінде де диалектография әзірше жарық көре алмай келеді
Дереккөздер
- Тіл білімі терминдерінің түсіндірме сөздігі — Алматы. «Сөздік-Словарь», 2005 жыл. ISBN 9965-409-88-9
- М.Е. Дуйсембаева. Тілді зерттеудің әдістері мен зерттеу әдістемелері. А.Байтұрсынұлы атындағы Тіл білімі институтының «Тілтаным» журналы. 2016. №4
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Lingvistikalyk geografiya tildik kubylystardyn taralgan kenistigin zerttejtin til biliminin salasy Lingvistikalyk geografiya ajmaktyk til bilimi degen ugymdar bir birine ote zhakyn Lingvistikalyk geografiya geografiyalyk kartalarga shartty tүrde belgili bir ajmak turgyndaryna tәn dybystyk grammatikalyk t b kubylystardy belgilejdi Sojtip dialektiler men govorlardyn nakty taralgan kolemi anyktalady Lingvistikalyk geografiya arkyly tilderdin tarihy men shygu tegin bajlanystaryn retrospektiv tәsilmen zertteuge mүmkindik beretin dialektologiyalyk tildik atlastar zhasalady Dialektologiyalyk zertteulerde kartografiyalyk әdistemenin koldanyluy bul gylymnyn үlken tabysy Osy әdistemenin arkasynda da koptegen tilderdin dialektilik erekshelikterinin taragan audandaryn naktyly ajkyndauga onyn tarihi sebepterin ashuga mүmkindik tudy Kartografiya әdistemesi dialektologiyalyk zertteulerde XIX gasyrdyn ayak kezderinen bastap koldanylady Bul үlken gylymi kүshti kop zertteudi kop uakytty kerek etetin zhumys Sondyktan da koptegen zheke til biliminde solardyn ishinde kazak tili biliminde de dialektografiya әzirshe zharyk kore almaj kelediDerekkozderTil bilimi terminderinin tүsindirme sozdigi Almaty Sozdik Slovar 2005 zhyl ISBN 9965 409 88 9 M E Dujsembaeva Tildi zertteudin әdisteri men zertteu әdistemeleri A Bajtursynuly atyndagy Til bilimi institutynyn Tiltanym zhurnaly 2016 4 Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet