Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
КСРО мемлекеттік қауіпсіздік министрлігі (КСРО МҚМ) (орыс. Министерство государственной безопасности СССР (МГБ СССР)) және КСРО мемлекеттік қауіпсіздік халық комиссариаты (КСРО МҚХК) (орыс. Народный комиссариат государственной безопасности СССР (НКГБ СССР)) — 1941 жылдың ақпан-шілдесінде және 1943-1953 жж. мемлекеттік қауіпсіздік мәселелерін басқаратын КСРО мемлекеттік билігінің орталық органдары. КСРО ішкі істер министрлігімен қатар КСРО мемлекеттік қауіпсіздік министрлігі одақтық-республикалық министрлік болды.
| КСРО мемлекеттік қауіпсіздік министрлігі (КСРО МҚМ) орыс. Министерство государственной безопасности СССР (МГБ СССР) | |
|---|---|
| Жалпы мағлұмат | |
| Мемлекет |  КСРО |
| Құрылған уақыты | 1946 |
| Оның алдындағы мекеме | КСРО ІІХК |
| Таратылған уақыты | 1953 |
| Орнына келген мекеме | КСРО МҚК |
| Штаб-пәтері | Мәскеу, (1991 жылдан бастап Лубянский алаңы), №2 үй. |
| Бір мекемеге қарасты орган | КОКП ОК (1946—1953) КСРО үкіметі (1946—1954) |
Тарихы
Алғаш рет КСРО мемлекеттік қауіпсіздік халық комиссариаты 1941 жылы 3 ақпанда КСРО ішкі істер халық комиссариатын (КСРО ІІХК) екі халық комиссариатқа: қарауына мемлекеттік қауіпсіздік мәселелерімен тікелей айналысатын бөлімшелер (барлау, қарсы барлау, үкіметтік қауіпсіздік және т.б.) КСРО МҚХК және жедел (ішкі), конвой, шекара әскерлерді, түрмелер мен лагерьлерді қорғау бөлімдері мен бөлімшелерін (ГУЛАГ), милиция, жергілікті әуе қорғанысы және өртке қарсы қорғаныс бөлімдерін, сондай-ақ тағы басқаларын басқаратын КСРО ІІХК берілді. 1 наурызда КСРО Конституциясына тиісті өзгеріс енгізілді. Соғыс басталғаннан кейін бір айға жуық уақыт өткен соң — 1941 жылы 20 шілдеде — МҚХК мен ІІХК қайтадан КСРО ІІХК біріктірілді, МҚХК аппараты КСРО ІІХК мемлекеттік қауіпсіздік Бас басқармасы болып қайта құрылды. 1941 жылдың ақпан-шілде айларында КСРО мемлекеттік қауіпсіздік халық комиссары болды, оған дейін және одан кейін ІІХК халық комиссары бірінші орынбасары болды.
КСРО МҚХК қайта құру 1943 жылы 14 сәуірде БК(б)П ОК Саяси Бюросының П 40/91 шешімімен жеделчекистік басқармалар мен ІІХК бөлімдерінің негізінде болды. Оның қызметі КСРО ХКК 1943 жылғы 2 маусымдағы № 621-191сс қаулысымен бекітілген «КСРО мемлекеттік қауіпсіздік халық комиссариаты туралы ережемен» реттелді. Мемлекеттік қауіпсіздік халық комиссариатын соғысқа дейінгі нысанда қайта құрудың ресми себебін: «өзгерген сыртқы жағдайға байланысты» деп түсіндіріледі. Осылай бола тұра Сталиннің бұл шешімінің шынайы себептері әлі күнге дейін белгісіз. 1943 жылдың сәуірінде КСРО ІІХК-сының құрамынан 1941 жылдың ақпанындағыдай бөлімшелерді бөлу арқылы КСРО МҚХК құрылды. В. Н. Меркулов қайтадан КСРО мемлекеттік қауіпсіздік халық комиссары болды. Жаңа халық комиссариатының міндеттерінің ауқымы да өзгерген жоқ.
1945 жылдың шілдесінде МҚХК азаматтық мекеме болғанына қарамастан, МҚХК қызметкерлерінің арнаулы атақтары әскери шендерге ауыстырылды. 1-дәрежелі мемлекеттік қауіпсіздік комиссары шенін иеленген халық комиссары В. Н. Меркулов армия генералы, оның бірінші орынбасары Б. З. Кобулов — генерал-полковник, кадрлар жөніндегі орынбасары М. Г. Свинелупов — генерал-майор болды.
1946 жылы 15 наурызда «КСРО Халық Комиссарлар Кеңесін КСРО Министрлер Кеңесіне және одақтас әрі автономиялы республикалардың Халық Комиссарлары Кеңестерін - одақтас әрі автономиялы республикалардың Министрлер кеңесіне айналдыру туралы» КСРО Заңына сәйкес барлық халық комиссариаттары министрлiктерге өзгертілді, тиiсiнше КСРО мемлекеттiк қауiпсiздiк халық комиссариаты КСРО мемлекеттiк қауiпсiздiк министрлiгi болды, ал 1946 жылы 22 наурыздағы № 00107 бұйрығымен аумақтық басқармалар да тиісінше қайта аталды (МҚХКБ МҚМБ айналды).
1946 жылы 4 мамырда «Смерш» ҚБББ басшысы мемлекеттік қауіпсіздік министрі болды. Оның келуімен КСРО ІІМ міндеттері МҚМ құзырына түсе бастады. 1947-1952 жылдары ІІМ-нен МҚМ-не , милиция, және басқа да құрамалар ауыстырылды (ІІМ құрамында лагерь және құрылыс басқармалары, өрттен қорғау, конвой әскерлері, фелдегер байланыстары қалды).
Басқа жағынан, шетелдік барлау МҚМ құзырынан шығарылды. 1947 жылы 30 мамырда КСРО Министрлер Кеңесі қарамағындағы В. М. Молотов басқаратын, сыртқы саясат пен әскери барлауды біріктіретін (АК) құру туралы шешім қабылданды. 1949 жылы ақпанда КСРО Министрлер Кеңесі қарамағындағы АК КСРО сыртқы істер министрлігі қарамағындағы АК болып қайта құрылды, ал кеңестік шет елдегі мекемелердегі сыртқы қарсы барлау МҚМ құзырына қайтарылды. 1951 жылы қарашада шетелдік барлау МҚМ толығымен қайтарылды.
1950 жылы 31 желтоқсанда МҚМ құрамында министр, оның орынбасарлары және бас басқармалардың басшылары бар 19 адамнан тұратын алқа құрылды.
1951 жылы 4 шілдеде министр В.С.Абакумов қызметінен алынып, 11 шілдеде БК(б)П ОК шешімімен қызметінен босатылды (12 шілдеде қамауға алынды). 9 тамызда С. Д. Игнатьев министр болып тағайындалды. 1951 жылдың күзінде МҚМ жетекші шенеуніктерін (оның ішінде министрдің орынбасарлары Питовранов, Селивановский және Королев) жаппай тұтқындау болды.
1951 жылы 2 желтоқсанда қарамағындағы Ақпарат комитетінен КСРО Мемлекеттік қауіпсіздік министрлігіне барлау атқарымдарын беруге байланысты МҚМ № 00796 бұйрығымен МҚМ-де Бірінші бас басқармасы (БББ) қайта құрылды.
КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының 1952 жылғы 21 тамыздағы Жарлығымен МҚМ қызметкерлерінің әскери атақтары жойылып, олардың орнына енгізілді.
Сталин қайтыс болған күні, 1953 жылы 5 наурызда КОКП ОК, КСРО Министрлер Кеңесі және КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының бірлескен отырысында МҚМ-гін жетекшілігіне ІІМ-мен біріктіріп, КСРО-ның біртұтас ІІМ айналдыру туралы шешім қабылданды. Тиісті заңнамалық актілер 10 күннен кейін қабылданды.
Ақырында 1954 жылдың көктемінде КСРО ІІМ-нен мемлекеттік қауіпсіздік органдары бөлініп, КСРО Министрлер Кеңесі қарамағындағы Мемлекеттік қауіпсіздік комитеті құрылды.
Міндеттері
КСРО МҚХК-на шетелде барлау жұмыстарын жүргізу; КСРО ішіндегі шетелдік барлау органдарының зиянкестік, тыңшылық, диверсиялық, лаңкестік әрекеттерімен күресу; КСРО халқының әртүрлі топтары арасында, өнеркәсіпте, көлікте, байланыста, ауыл шаруашылығында және т.б. жүйесінде антикеңестік партиялар мен контрреволюциялық құрылымдардың қалдықтарын жедел іздестіру және жою; партия мен үкімет басшыларын қорғау тапсырылды.
редакциялаған Әскери энциклопедиялық сөздікке сәйкес КСРО мемлекеттік қауіпсіздік министрлігіне Кеңес мемлекетінің қауіпсіздігін империалистік елдердің барлау қызметтерінің тіміскілік әрекеттерінен қорғау міндеті жүктелді.
1941 жылы ақпан-шілдеде КСРО МҚХК басшылығы
- (3 ақпан — 20 шілде 1941 ж.) — КСРО мемлекеттік қауіпсіздік халық комиссары
- — КСРО мемлекеттік қауіпсіздік халық комиссарының 1-орынбасары
- — КСРО мемлекеттік қауіпсіздік халық комиссарының кадрлар жөніндегі орынбасары
- — КСРО мемлекеттік қауіпсіздік халық комиссарының орынбасары
1943—1953 жж. КСРО МҚХК—МҚМ басшылығы
КСРО мемлекеттік қауіпсіздік министрі (1946 жылға дейін — халық комиссары)
- (14 сәуір 1943 — 4 мамыр 1946 ж.)
- (4 мамыр 1946 — 4 шілде 1951 ж.)
- (министірдің ж. а. 4 шілде — 9 тамыз 1951 ж.)
- (9 тамыз 1951 — 15 наурыз 1953 ж., 1951 жылдың 4 шілдесінен 9 тамызына дейін КСРО МҚМ-дегі БКП(б) ОК өкілі)
КСРО мемлекеттік қауіпсіздік министрінің (1946 жылға дейін — халық комиссары) 1-орынбасарлары
- (14 сәуір 1943 — 4 желтоқсан 1945 ж.)
- (4 желтоқсан 1945 — 7 мамыр 1946 ж.)
- (26 тамыз — 10 қараша 1951 ж.)
- (26 тамыз 1951 — 13 ақпан 1952 ж.)
- (20 қараша 1952 — 11 наурыз 1953 ж.) — «барлау істері бойынша»
- (20 қараша 1952 — 11 наурыз 1953 ж.) — «басқа мәселелер бойынша»
КСРО мемлекеттік қауіпсіздік министрінің жалпы мәселелер жөніндегі орынбасары
- (7 мамыр 1946 — 26 тамыз 1951 ж.)
КСРО Мемлекеттік қауіпсіздік министрінің (1946 жылға дейін — халық комиссары) кадр жөніндегі орынбасарлары
- (11 мамыр 1943 — 31 желтоқсан 1950 ж.)
- (31 желтоқсан 1950 — 26 тамыз 1951 ж.)
- (26 тамыз 1951 — 11 наурыз 1953 ж.)
КСРО мемлекеттік қауіпсіздік министрінің (1946 жылға дейін — халық комиссары) орынбасарлары
- (7 мамыр 1946 — 26 тамыз 1951 ж.)
- (7 мамыр 1946 — 24 тамыз 1949 ж.)
- (7 мамыр 1946 — 26 тамыз 1951 ж.)
- (7 қыркүйек 1946 — 26 маусым 1947 ж.)
- (31 желтоқсан 1950 — 26 тамыз 1951 ж.) — әскер бойынша
- (31 желтоқсан 1950 — 26 тамыз 1951 ж.) — милиция бойынша
- (31 желтоқсан 1950 — 27 қазан 1951 ж.)
- (26 тамыз 1951 — 3 шілде 1952 ж.)
- (26 тамыз 1951 — 11 наурыз 1953 ж.)
- (26 тамыз 1951 — 23 мамыр 1952 ж.)
- (26 тамыз 1951 — 29 наурыз 1953 ж.)
- (26 тамыз 1951 — 11 наурыз 1953 ж.)
- (19 қазан 1951 — 13 қараша 1952 ж.)
- (29 қазан 1951 — 14 ақпан 1952)
- (3 қараша 1951 — 14 ақпан 1952 ж.)
- (26 тамыз — 10 қараша 1951 ж.)
- (3 шілде 1952 — 11 наурыз 1953 ж.)
- (3 шілде 1952 — 11 наурыз 1953 ж.)
- (3 шілде 1952 — 11 наурыз 1953 ж.)
Сілтеме
- Лубянка. Органы ВЧК-ОГПУ-НКГБ-МГБ-МВД-КГБ. 1917—1991. Справочник. Под ред. акад. А. Н. Яковлева; авторы-сост.: А. И. Кокурин, Н. В. Петров — М.: Международный фонд «Демократия», 2003
- О коррупции в органах НКГБ — МГБ СССР 1940–1950-х гг. Тепляков Алексей
- Салтан А. Н. Спецслужбы на территории Украины. МГБ . – Режим доступа к статье: http://sled.net.ua/node/32876 Мұрағатталған 23 тамыздың 2016 жылы. . – Заглавие с экрана. – 18.08.16.
Дереккөздер
- Студеникин С. С., Власов В. А., Евтихиев И. И. Кеңестік әкімшілік құқық / редактор — Т. А. Титов — Допущено в качестве учебника для юрид. высших учеб. заведений. — Мәскеу, 1950. — Б. 276. — 438 б. — 100000 таралым.
- Очерки по истории — из книги «Верой и правдой».(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 12 наурыз 2013.
- КСРО мемлекеттік қауіпсіздік министрлігі // Әскери энциклопедиялық сөздік / председатель ред. коллегии — С. Ф. Ахромеев — Мәскеу, 1986. — Б. 445. — 863 б. — (3).
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
KSRO memlekettik kauipsizdik ministrligi KSRO MҚM orys Ministerstvo gosudarstvennoj bezopasnosti SSSR MGB SSSR zhәne KSRO memlekettik kauipsizdik halyk komissariaty KSRO MҚHK orys Narodnyj komissariat gosudarstvennoj bezopasnosti SSSR NKGB SSSR 1941 zhyldyn akpan shildesinde zhәne 1943 1953 zhzh memlekettik kauipsizdik mәselelerin baskaratyn KSRO memlekettik biliginin ortalyk organdary KSRO ishki ister ministrligimen katar KSRO memlekettik kauipsizdik ministrligi odaktyk respublikalyk ministrlik boldy KSRO memlekettik kauipsizdik ministrligi KSRO MҚM orys Ministerstvo gosudarstvennoj bezopasnosti SSSR MGB SSSR Zhalpy maglumatMemleket KSROҚurylgan uakyty 1946Onyn aldyndagy mekeme KSRO IIHKTaratylgan uakyty 1953Ornyna kelgen mekeme KSRO MҚKShtab pәteri Mәskeu 1991 zhyldan bastap Lubyanskij alany 2 үj Bir mekemege karasty organ KOKP OK 1946 1953 KSRO үkimeti 1946 1954 Tarihy1945 zhylgy Orys pravoslavie shirkeuinin ielikti sobory turaly KSRO MҚHK nuskaulygy Algash ret KSRO memlekettik kauipsizdik halyk komissariaty 1941 zhyly 3 akpanda KSRO ishki ister halyk komissariatyn KSRO IIHK eki halyk komissariatka karauyna memlekettik kauipsizdik mәselelerimen tikelej ajnalysatyn bolimsheler barlau karsy barlau үkimettik kauipsizdik zhәne t b KSRO MҚHK zhәne zhedel ishki konvoj shekara әskerlerdi tүrmeler men lagerlerdi korgau bolimderi men bolimshelerin GULAG miliciya zhergilikti әue korganysy zhәne ortke karsy korganys bolimderin sondaj ak tagy baskalaryn baskaratyn KSRO IIHK berildi 1 nauryzda KSRO Konstituciyasyna tiisti ozgeris engizildi Sogys bastalgannan kejin bir ajga zhuyk uakyt otken son 1941 zhyly 20 shildede MҚHK men IIHK kajtadan KSRO IIHK biriktirildi MҚHK apparaty KSRO IIHK memlekettik kauipsizdik Bas baskarmasy bolyp kajta kuryldy 1941 zhyldyn akpan shilde ajlarynda KSRO memlekettik kauipsizdik halyk komissary boldy ogan dejin zhәne odan kejin IIHK halyk komissary birinshi orynbasary boldy KSRO MҚHK kajta kuru 1943 zhyly 14 sәuirde BK b P OK Sayasi Byurosynyn P 40 91 sheshimimen zhedelchekistik baskarmalar men IIHK bolimderinin negizinde boldy Onyn kyzmeti KSRO HKK 1943 zhylgy 2 mausymdagy 621 191ss kaulysymen bekitilgen KSRO memlekettik kauipsizdik halyk komissariaty turaly erezhemen retteldi Memlekettik kauipsizdik halyk komissariatyn sogyska dejingi nysanda kajta kurudyn resmi sebebin ozgergen syrtky zhagdajga bajlanysty dep tүsindiriledi Osylaj bola tura Stalinnin bul sheshiminin shynajy sebepteri әli kүnge dejin belgisiz 1943 zhyldyn sәuirinde KSRO IIHK synyn kuramynan 1941 zhyldyn akpanyndagydaj bolimshelerdi bolu arkyly KSRO MҚHK kuryldy V N Merkulov kajtadan KSRO memlekettik kauipsizdik halyk komissary boldy Zhana halyk komissariatynyn mindetterinin aukymy da ozgergen zhok 1945 zhyldyn shildesinde MҚHK azamattyk mekeme bolganyna karamastan MҚHK kyzmetkerlerinin arnauly ataktary әskeri shenderge auystyryldy 1 dәrezheli memlekettik kauipsizdik komissary shenin ielengen halyk komissary V N Merkulov armiya generaly onyn birinshi orynbasary B Z Kobulov general polkovnik kadrlar zhonindegi orynbasary M G Svinelupov general major boldy 1946 zhyly 15 nauryzda KSRO Halyk Komissarlar Kenesin KSRO Ministrler Kenesine zhәne odaktas әri avtonomiyaly respublikalardyn Halyk Komissarlary Kenesterin odaktas әri avtonomiyaly respublikalardyn Ministrler kenesine ajnaldyru turaly KSRO Zanyna sәjkes barlyk halyk komissariattary ministrlikterge ozgertildi tiisinshe KSRO memlekettik kauipsizdik halyk komissariaty KSRO memlekettik kauipsizdik ministrligi boldy al 1946 zhyly 22 nauryzdagy 00107 bujrygymen aumaktyk baskarmalar da tiisinshe kajta ataldy MҚHKB MҚMB ajnaldy 1946 zhyly 4 mamyrda Smersh ҚBBB basshysy memlekettik kauipsizdik ministri boldy Onyn keluimen KSRO IIM mindetteri MҚM kuzyryna tүse bastady 1947 1952 zhyldary IIM nen MҚM ne miliciya zhәne baska da kuramalar auystyryldy IIM kuramynda lager zhәne kurylys baskarmalary ortten korgau konvoj әskerleri feldeger bajlanystary kaldy Baska zhagynan sheteldik barlau MҚM kuzyrynan shygaryldy 1947 zhyly 30 mamyrda KSRO Ministrler Kenesi karamagyndagy V M Molotov baskaratyn syrtky sayasat pen әskeri barlaudy biriktiretin AK kuru turaly sheshim kabyldandy 1949 zhyly akpanda KSRO Ministrler Kenesi karamagyndagy AK KSRO syrtky ister ministrligi karamagyndagy AK bolyp kajta kuryldy al kenestik shet eldegi mekemelerdegi syrtky karsy barlau MҚM kuzyryna kajtaryldy 1951 zhyly karashada sheteldik barlau MҚM tolygymen kajtaryldy 1950 zhyly 31 zheltoksanda MҚM kuramynda ministr onyn orynbasarlary zhәne bas baskarmalardyn basshylary bar 19 adamnan turatyn alka kuryldy 1951 zhyly 4 shildede ministr V S Abakumov kyzmetinen alynyp 11 shildede BK b P OK sheshimimen kyzmetinen bosatyldy 12 shildede kamauga alyndy 9 tamyzda S D Ignatev ministr bolyp tagajyndaldy 1951 zhyldyn kүzinde MҚM zhetekshi sheneunikterin onyn ishinde ministrdin orynbasarlary Pitovranov Selivanovskij zhәne Korolev zhappaj tutkyndau boldy 1951 zhyly 2 zheltoksanda karamagyndagy Akparat komitetinen KSRO Memlekettik kauipsizdik ministrligine barlau atkarymdaryn beruge bajlanysty MҚM 00796 bujrygymen MҚM de Birinshi bas baskarmasy BBB kajta kuryldy KSRO Zhogargy Kenesi Toralkasynyn 1952 zhylgy 21 tamyzdagy Zharlygymen MҚM kyzmetkerlerinin әskeri ataktary zhojylyp olardyn ornyna engizildi Stalin kajtys bolgan kүni 1953 zhyly 5 nauryzda KOKP OK KSRO Ministrler Kenesi zhәne KSRO Zhogargy Kenesi Toralkasynyn birlesken otyrysynda MҚM gin zhetekshiligine IIM men biriktirip KSRO nyn birtutas IIM ajnaldyru turaly sheshim kabyldandy Tiisti zannamalyk aktiler 10 kүnnen kejin kabyldandy Akyrynda 1954 zhyldyn kokteminde KSRO IIM nen memlekettik kauipsizdik organdary bolinip KSRO Ministrler Kenesi karamagyndagy Memlekettik kauipsizdik komiteti kuryldy MindetteriKSRO MҚHK na shetelde barlau zhumystaryn zhүrgizu KSRO ishindegi sheteldik barlau organdarynyn ziyankestik tynshylyk diversiyalyk lankestik әreketterimen kүresu KSRO halkynyn әrtүrli toptary arasynda onerkәsipte kolikte bajlanysta auyl sharuashylygynda zhәne t b zhүjesinde antikenestik partiyalar men kontrrevolyuciyalyk kurylymdardyn kaldyktaryn zhedel izdestiru zhәne zhoyu partiya men үkimet basshylaryn korgau tapsyryldy redakciyalagan Әskeri enciklopediyalyk sozdikke sәjkes KSRO memlekettik kauipsizdik ministrligine Kenes memleketinin kauipsizdigin imperialistik elderdin barlau kyzmetterinin timiskilik әreketterinen korgau mindeti zhүkteldi 1941 zhyly akpan shildede KSRO MҚHK basshylygy 3 akpan 20 shilde 1941 zh KSRO memlekettik kauipsizdik halyk komissary KSRO memlekettik kauipsizdik halyk komissarynyn 1 orynbasary KSRO memlekettik kauipsizdik halyk komissarynyn kadrlar zhonindegi orynbasary KSRO memlekettik kauipsizdik halyk komissarynyn orynbasary1943 1953 zhzh KSRO MҚHK MҚM basshylygyKSRO memlekettik kauipsizdik ministri 1946 zhylga dejin halyk komissary 14 sәuir 1943 4 mamyr 1946 zh 4 mamyr 1946 4 shilde 1951 zh ministirdin zh a 4 shilde 9 tamyz 1951 zh 9 tamyz 1951 15 nauryz 1953 zh 1951 zhyldyn 4 shildesinen 9 tamyzyna dejin KSRO MҚM degi BKP b OK okili KSRO memlekettik kauipsizdik ministrinin 1946 zhylga dejin halyk komissary 1 orynbasarlary 14 sәuir 1943 4 zheltoksan 1945 zh 4 zheltoksan 1945 7 mamyr 1946 zh 26 tamyz 10 karasha 1951 zh 26 tamyz 1951 13 akpan 1952 zh 20 karasha 1952 11 nauryz 1953 zh barlau isteri bojynsha 20 karasha 1952 11 nauryz 1953 zh baska mәseleler bojynsha KSRO memlekettik kauipsizdik ministrinin zhalpy mәseleler zhonindegi orynbasary 7 mamyr 1946 26 tamyz 1951 zh KSRO Memlekettik kauipsizdik ministrinin 1946 zhylga dejin halyk komissary kadr zhonindegi orynbasarlary 11 mamyr 1943 31 zheltoksan 1950 zh 31 zheltoksan 1950 26 tamyz 1951 zh 26 tamyz 1951 11 nauryz 1953 zh KSRO memlekettik kauipsizdik ministrinin 1946 zhylga dejin halyk komissary orynbasarlary 7 mamyr 1946 26 tamyz 1951 zh 7 mamyr 1946 24 tamyz 1949 zh 7 mamyr 1946 26 tamyz 1951 zh 7 kyrkүjek 1946 26 mausym 1947 zh 31 zheltoksan 1950 26 tamyz 1951 zh әsker bojynsha 31 zheltoksan 1950 26 tamyz 1951 zh miliciya bojynsha 31 zheltoksan 1950 27 kazan 1951 zh 26 tamyz 1951 3 shilde 1952 zh 26 tamyz 1951 11 nauryz 1953 zh 26 tamyz 1951 23 mamyr 1952 zh 26 tamyz 1951 29 nauryz 1953 zh 26 tamyz 1951 11 nauryz 1953 zh 19 kazan 1951 13 karasha 1952 zh 29 kazan 1951 14 akpan 1952 3 karasha 1951 14 akpan 1952 zh 26 tamyz 10 karasha 1951 zh 3 shilde 1952 11 nauryz 1953 zh 3 shilde 1952 11 nauryz 1953 zh 3 shilde 1952 11 nauryz 1953 zh SiltemeLubyanka Organy VChK OGPU NKGB MGB MVD KGB 1917 1991 Spravochnik Pod red akad A N Yakovleva avtory sost A I Kokurin N V Petrov M Mezhdunarodnyj fond Demokratiya 2003 O korrupcii v organah NKGB MGB SSSR 1940 1950 h gg Teplyakov Aleksej Saltan A N Specsluzhby na territorii Ukrainy MGB Rezhim dostupa k state http sled net ua node 32876 Muragattalgan 23 tamyzdyn 2016 zhyly Zaglavie s ekrana 18 08 16 DerekkozderStudenikin S S Vlasov V A Evtihiev I I Kenestik әkimshilik kukyk redaktor T A Titov Dopusheno v kachestve uchebnika dlya yurid vysshih ucheb zavedenij Mәskeu 1950 B 276 438 b 100000 taralym Ocherki po istorii iz knigi Veroj i pravdoj kolzhetpejtin silteme Tekserildi 12 nauryz 2013 KSRO memlekettik kauipsizdik ministrligi Әskeri enciklopediyalyk sozdik predsedatel red kollegii S F Ahromeev Mәskeu 1986 B 445 863 b 3