Янг ди-Пертуан Агонг (малайша يڠدڤرتوان اݢوڠ , сонымен қатар Малайзия Жоғарғы билеушісі немесе Малайзия патшасы деген атпен танымал) — Малайзияның конституциялық монархы және мемлекет басшысы. Басқару 1957 жылы Малай Федерациясы (Қазіргі Малайзия) Ұлыбританиядан тәуелсіздік алған кезде құрылды. Янг ди-Пертуан Агонг малай мемлекеттерінің тоғыз билеушісінен тұратын билеушілер конференциясында сайланады, олардың арасында іс жүзінде ауысады, бұл фактор Малайзияны әлемдегі бірнеше Конституциялық монархиялардың біріне айналдырды.
Янг ди-Пертуан Агонг малайша يڠدڤرتوان اݢوڠ | |
Малайзия Жоғарғы билеушісінің мемлекеттік байрағы | |
Басшылық етеді | |
---|---|
Ресми резиденциясы | Истана Негара сарайы |
Кандидатура ұсынылады | Малайзия басқарушылар конференциясы |
Өкілеттігінің мерзімі | 5 жыл, қайта сайлану мүмкіндігі жоқ |
Айлығы | 1 054 560,00 MYR |
Лауазым пайда болды | |
Алғашқысы |
|
Сайты | http://www.istananegara.gov.my/ |
1993 жылдан бастап, Малайзия Жоғарғы билеушісінің толық лауазымы «Шери Падука Багинда Янг ди-Пертуан Агонг» деген сияқты естіледі.
Конституциялық мәртебесі
1957 жылғы Малайзия Конституциясының 32-бабына сәйкес, Янг ди-Пертуан Агонг Малай Федерациясының Жоғарғы басшысы болып табылады, «ол дәрежесі бойынша федерациядағы барлық тұлғалардан жоғары тұрады және қандай да бір сот алдында жауап бермейді.» Янг ди-Пертуан Агонг Малайзия билеушілерінің кеңесі 5 жыл мерзімге малай Федерациясының құрамына кіретін монархия билеушілерінің құрамынан сайланады. Бұл ретте Конституцияның 34-бабы Янг ди-Пертуан Агонгқа өз мемлекетінің билеушісі қызметін атқаруға, өз мемлекеті мұсылмандарының рухани басшысы қызметін қоспағанда, тыйым салады. Янг ди-Пертуан Агонг өзінің билігі кезінде кез-келген уақытта Малайзия билеушілері Кеңесіне өз қолымен жазылған өтініш жіберіп, қызметінен бас тарта алады, сонымен қатар билеушілер Кеңесі қызметінен шеттетілуі мүмкін. Конституция Янг ди-Пертуан Агонгқа кез-келген ақылы қызмет атқаруға, кез-келген коммерциялық кәсіпорынға белсенді қатысуға тыйым салады. Сонымен қатар, Янг ди-Пертуан Агонг билеушілер Кеңесінің келісімінсіз Малайзиядан басқа елге Мемлекеттік сапардан басқа 15 күннен артық кете алмайды.
Конституцияның 39, 40, 43-баптарына сәйкес, Янг ди-Пертуан Агонг мемлекеттегі атқарушы билікке ие, алайда Малайзия Парламенті өз заңымен атқарушы билік басшысының функцияларын басқа адамдарға жүктеуге құқылы. Атқарушы билікті жүзеге асыру кезінде Янг ди-Пертуан Агонг, егер Конституцияда өзгеше көзделмесе, Министрлер Кабинетінің немесе уәкілетті министрдің кеңесіне сәйкес әрекет етуі тиіс, бірақ ол Министрлер Кабинетінің билігіндегі мемлекетті басқаруға қатысты кез келген ақпаратты талап етуге құқылы. Өз қалауы бойынша Янг ди-Пертуан Агонг тек үш мәселені шеше алады:
- Федерацияның премьер-министрін тағайындау
- Парламентті тарату туралы ұсынысқа келісуден бас тарту туралы
- Янг ди-Пертуан Агонгтың отбасы мүшелерінің артықшылықтарына, ережелеріне, құрметтеріне немесе титулдарына қатысты мәселелерді қарау үшін билеушілер кеңесін шақыру туралы ұсыныс және осындай отырыста, сондай-ақ Конституцияда көзделген кез келген басқа жағдайда кез келген сөз сөйлеу
Әдебиеттер
- Visu Sinnadurai, "His Majesty Sultan Azlan Shah: The Yang di-Pertuan Agong IX Malaysia", The Supreme Court Journal, Kuala Lumpur, .
Дереккөздер
- Malaysia king: Sultan Muhammad V sworn in (13 December 2016).
Сыртқы сілтемелер
- Malaysian Parliament's Yang di-Pertuan AgongМұрағатталған 20 қарашаның 2012 жылы. page.
- Malaysia National Library's Yang di-Pertuan Agong page.
- WorldStatesmen
- Малайзия Конституциясы
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Yang di Pertuan Agong malajsha يڠدڤرتوان اݢوڠ sonymen katar Malajziya Zhogargy bileushisi nemese Malajziya patshasy degen atpen tanymal Malajziyanyn konstituciyalyk monarhy zhәne memleket basshysy Baskaru 1957 zhyly Malaj Federaciyasy Қazirgi Malajziya Ұlybritaniyadan tәuelsizdik algan kezde kuryldy Yang di Pertuan Agong malaj memleketterinin togyz bileushisinen turatyn bileushiler konferenciyasynda sajlanady olardyn arasynda is zhүzinde auysady bul faktor Malajziyany әlemdegi birneshe Konstituciyalyk monarhiyalardyn birine ajnaldyrdy Yang di Pertuan Agong malajsha يڠدڤرتوان اݢوڠ Malajziya Zhogargy bileushisinin memlekettik bajragyLauazymdy ielenushi Abdulla 31 kantar 2019 zhyldan bastapBasshylyk etediMalajziyaResmi rezidenciyasyIstana Negara sarajyKandidatura usynyladyMalajziya baskarushylar konferenciyasyӨkilettiginin merzimi5 zhyl kajta sajlanu mүmkindigi zhokAjlygy1 054 560 00 MYRLauazym pajda boldy31 tamyz 1957AlgashkysySajtyhttp www istananegara gov my 1993 zhyldan bastap Malajziya Zhogargy bileushisinin tolyk lauazymy Sheri Paduka Baginda Yang di Pertuan Agong degen siyakty estiledi Konstituciyalyk mәrtebesiYang di Pertuan Agongtyn resmi bas kiimi Yang di Pertuan Agongtyn resmi rezidenciyasy 1957 2011 1957 zhylgy Malajziya Konstituciyasynyn 32 babyna sәjkes Yang di Pertuan Agong Malaj Federaciyasynyn Zhogargy basshysy bolyp tabylady ol dәrezhesi bojynsha federaciyadagy barlyk tulgalardan zhogary turady zhәne kandaj da bir sot aldynda zhauap bermejdi Yang di Pertuan Agong Malajziya bileushilerinin kenesi 5 zhyl merzimge malaj Federaciyasynyn kuramyna kiretin monarhiya bileushilerinin kuramynan sajlanady Bul rette Konstituciyanyn 34 baby Yang di Pertuan Agongka oz memleketinin bileushisi kyzmetin atkaruga oz memleketi musylmandarynyn ruhani basshysy kyzmetin kospaganda tyjym salady Yang di Pertuan Agong ozinin biligi kezinde kez kelgen uakytta Malajziya bileushileri Kenesine oz kolymen zhazylgan otinish zhiberip kyzmetinen bas tarta alady sonymen katar bileushiler Kenesi kyzmetinen shettetilui mүmkin Konstituciya Yang di Pertuan Agongka kez kelgen akyly kyzmet atkaruga kez kelgen kommerciyalyk kәsiporynga belsendi katysuga tyjym salady Sonymen katar Yang di Pertuan Agong bileushiler Kenesinin kelisiminsiz Malajziyadan baska elge Memlekettik sapardan baska 15 kүnnen artyk kete almajdy Konstituciyanyn 39 40 43 baptaryna sәjkes Yang di Pertuan Agong memlekettegi atkarushy bilikke ie alajda Malajziya Parlamenti oz zanymen atkarushy bilik basshysynyn funkciyalaryn baska adamdarga zhүkteuge kukyly Atkarushy bilikti zhүzege asyru kezinde Yang di Pertuan Agong eger Konstituciyada ozgeshe kozdelmese Ministrler Kabinetinin nemese uәkiletti ministrdin kenesine sәjkes әreket etui tiis birak ol Ministrler Kabinetinin biligindegi memleketti baskaruga katysty kez kelgen akparatty talap etuge kukyly Өz kalauy bojynsha Yang di Pertuan Agong tek үsh mәseleni sheshe alady Federaciyanyn premer ministrin tagajyndau Parlamentti taratu turaly usynyska kelisuden bas tartu turaly Yang di Pertuan Agongtyn otbasy mүshelerinin artykshylyktaryna erezhelerine kurmetterine nemese tituldaryna katysty mәselelerdi karau үshin bileushiler kenesin shakyru turaly usynys zhәne osyndaj otyrysta sondaj ak Konstituciyada kozdelgen kez kelgen baska zhagdajda kez kelgen soz sojleuӘdebietterVisu Sinnadurai His Majesty Sultan Azlan Shah The Yang di Pertuan Agong IX Malaysia The Supreme Court Journal Kuala Lumpur DerekkozderMalaysia king Sultan Muhammad V sworn in 13 December 2016 Syrtky siltemelerMalaysian Parliament s Yang di Pertuan AgongMuragattalgan 20 karashanyn 2012 zhyly page Malaysia National Library s Yang di Pertuan Agong page WorldStatesmen Malajziya Konstituciyasy