Химиялық мелиорация — екпе дақылдарға қолайлы жағдай туғызып, өнімін арттыру және еңбек шығынын кеміту үшін топыраққа химиялық жолмен әсер ететін шаралар жүйесі.
Химиялық мелиорацияның әсерінен өсімдік тамыры өсетін топырақ қабатындағы өсімдікке зиянды тұздар мөлшері кемиді, топырақтың қышқылдығы және сілтілігі төмендейді.Химиялық мелиорация топыраққа қоректік заттардың түрлерін молайтады, оның физикалық-химиялық күйін жақсартады. Жер жағдайы, ауа райы ерекшеліктеріне, өсірілетін дақылдар және оның агротехникасының әр түрлілігіне байланысты топырақ құрамы мен құнарлылығын арттыруға бағытталған Химиялық мелиорация түрлері де, әдістері де, техникасы мен технологиясы да белгілі аймақ жағдайына байланысты болады. Қара топырақсыз өңірдегі батпақты, күлгін, шымды-күлгін және сілтісізденген топырақтың қышқылдығын төмендету үшін топыраққа әк және шөлді-шөлейт аудандарда тұзды және сортаң топырақтың сілтілігін төмендету үшін гипс қосады. Химиялық мелиорацияның маңызды шараларына: топырақтың өсімдік тамыры жайылған қабатына фосфор тыңайтқыштарын, шымды-батпақ топырақтарға құрамында мыс бар тыңайтқыштарды шашу; бұл топырақтардың қышқыл түріне мыс пен әк тыңайтқыштарын аралас қолдану; суландырылған жерлерге бағалы дақылдар себу; өсімдіктерді арамшөптерден, зиянкестер мен аурулардан қорғауды тиімді ұйымдастыру; топырақты өңдеу; егін егу және баптау жұмыстарын уақытында жүргізу; тыңайтқыштарды егіс танабына біркелкі енгізу, т.б. жатады. Химиялық мелиорация жұмыстары суару, топырақ эрозиясымен күрес шаралары, сортаң топырақтарды жуу, т.б. мелиорациялаудың басқа түрлерімен кешенді жүргізгенде нәтижелі болады.
Дереккөздер
- "Қазақ Энциклопедиясы", 9 том
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Himiyalyk melioraciya ekpe dakyldarga kolajly zhagdaj tugyzyp onimin arttyru zhәne enbek shygynyn kemitu үshin topyrakka himiyalyk zholmen әser etetin sharalar zhүjesi Meliorator zhumys үstinde Himiyalyk melioraciyanyn әserinen osimdik tamyry osetin topyrak kabatyndagy osimdikke ziyandy tuzdar molsheri kemidi topyraktyn kyshkyldygy zhәne siltiligi tomendejdi Himiyalyk melioraciya topyrakka korektik zattardyn tүrlerin molajtady onyn fizikalyk himiyalyk kүjin zhaksartady Zher zhagdajy aua rajy erekshelikterine osiriletin dakyldar zhәne onyn agrotehnikasynyn әr tүrliligine bajlanysty topyrak kuramy men kunarlylygyn arttyruga bagyttalgan Himiyalyk melioraciya tүrleri de әdisteri de tehnikasy men tehnologiyasy da belgili ajmak zhagdajyna bajlanysty bolady Қara topyraksyz onirdegi batpakty kүlgin shymdy kүlgin zhәne siltisizdengen topyraktyn kyshkyldygyn tomendetu үshin topyrakka әk zhәne sholdi sholejt audandarda tuzdy zhәne sortan topyraktyn siltiligin tomendetu үshin gips kosady Himiyalyk melioraciyanyn manyzdy sharalaryna topyraktyn osimdik tamyry zhajylgan kabatyna fosfor tynajtkyshtaryn shymdy batpak topyraktarga kuramynda mys bar tynajtkyshtardy shashu bul topyraktardyn kyshkyl tүrine mys pen әk tynajtkyshtaryn aralas koldanu sulandyrylgan zherlerge bagaly dakyldar sebu osimdikterdi aramshopterden ziyankester men aurulardan korgaudy tiimdi ujymdastyru topyrakty ondeu egin egu zhәne baptau zhumystaryn uakytynda zhүrgizu tynajtkyshtardy egis tanabyna birkelki engizu t b zhatady Himiyalyk melioraciya zhumystary suaru topyrak eroziyasymen kүres sharalary sortan topyraktardy zhuu t b melioraciyalaudyn baska tүrlerimen keshendi zhүrgizgende nәtizheli bolady Derekkozder Қazak Enciklopediyasy 9 tom