Хинин ағашы, (лат. Cinchona) – рияндар тұқымдасына жататын өсімдік.
Хинин ағашы | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Cinchona pubescens хинин ағашының гүлі | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Cinchona officinalis Карл Линней | ||||||||||||||||||
түрлері | ||||||||||||||||||
38 түрі белгілі |
Хинин ағашы Оңтүстік Америкада, Анд тауларының (3300 м биіктікке дейін) баурайында өседі, 40-қа жуық түрі бар. Биіктігі 10 — 15 м, қарама-қарсы орналасқан, етжең жапырақтарының жиегі тілімденбеген. Ағаштың діңінде және т.б. бөліктерінде медицинада пайдаланатын , , т.б. алкалоидтар болады. 17 ғасырдан бастап, өзінің отанында хинин ағашын емдік мақсатта пайдалану үшін көп кескен. 19 ғасырда оның тұқымын жасырын Ява аралы мен Үндістан түбегіне әкеліп, сол жерлерде хинин ағашының плантациясы өсіріле бастаған. Қазіргі кезде хинин алудың әлемдік негізгі үлесі Индонезияға тиеді. (С. offіcіnalіs), (С. succіrubra), т.б. түрлерінің будандары қолдан өсіріледі. Соңғы кезде хинин ағашын медицинада көп пайдалануға орай, олардың мәдени өсу орт-тары азая түсті.
Дереккөздер
- "Қазақ Энциклопедиясы", 9 том
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Hinin agashy lat Cinchona riyandar tukymdasyna zhatatyn osimdik Hinin agashyCinchona pubescens hinin agashynyn gүliDүniesi ӨsimdikterBolimi Gүldi osimdikterTaby Қos zharnaktylar unranked AsteridsSaby Tukymdasy RubiaceaeKishi tukymdasy Tajpasy Tegi Cinchona Karl LinnejCinchona officinalis Karl Linnejtүrleri38 tүri belgili Hinin agashy Ontүstik Amerikada And taularynyn 3300 m biiktikke dejin baurajynda osedi 40 ka zhuyk tүri bar Biiktigi 10 15 m karama karsy ornalaskan etzhen zhapyraktarynyn zhiegi tilimdenbegen Agashtyn dininde zhәne t b bolikterinde medicinada pajdalanatyn t b alkaloidtar bolady 17 gasyrdan bastap ozinin otanynda hinin agashyn emdik maksatta pajdalanu үshin kop kesken 19 gasyrda onyn tukymyn zhasyryn Yava araly men Үndistan tүbegine әkelip sol zherlerde hinin agashynyn plantaciyasy osirile bastagan Қazirgi kezde hinin aludyn әlemdik negizgi үlesi Indoneziyaga tiedi S officinalis S succirubra t b tүrlerinin budandary koldan osiriledi Songy kezde hinin agashyn medicinada kop pajdalanuga oraj olardyn mәdeni osu ort tary azaya tүsti Derekkozder Қazak Enciklopediyasy 9 tom