Құдияр

Бұл бет жедел жоюға ұсынылған.

Себебі: Бұрын бар бетті басқа атаумен бастаған.

Егер бұл бет жедел жою сынбағаларына лайықты болмаса, немесе бұны жақсартуға өзіңіз даярлансаңыз, бұл белгілемені өшіріңіз, бірақ өзіңіз жасаған беттерден бұл белгілемені өшірмеңіз.
Егер бұл бетті өзіңіз жасасаңыз, және де жедел жою ұсынысымен келіспесеңіз, жедел жойылсын үлгісінің астына {{қарсылық}} үлгісін қосыңыз және де бұл мақаланың неге жойылмауы керек екенін түсіндіріңіз.

Бұл мақаланы 2024-08-06, 14:35 кезінде (4 ай бұрын) 1nter pares (журналы | үлесі) соңғы рет өңдеді.
Админдерге: тарихы (соңғы өзгерісі), журналдар, жою.

Мұнда сілтейтін беттер:

Шілік оқиғасы( | )
Тарих-и Шаһрухи( | )
Мадияр (ру)( | )
(бағыттау беті) ( | )
Қазақстан қазақтарының ер есімдерінің тізімі( | )

Құдияр, Худияр хан (туған-өлген жылы белгісіз) – Қоқан хандығының билеушісі. Үш мәрте таққа отырған (1845–1858; 1862–1863; 1865–1875). Билікке қыпшақ тайпасының көсемі Мұсылманқұлдың көмегімен келіп, тәжіктерді сарай маңынан ығыстырып шығарады. Бірақ 1852 жылы Мұсылманқұлды биліктен тайдырып, өлтіртті. Сарай билігі қайтадан тәжіктердің қолына көшті. Қыпшақтар көтеріліс жасап, Құдиярды тақтан тайдырды. Сарай төңкерістерін пайдаланып, ол тағы да 2 рет билікке келді. Ішкі тақталасына қоса ол Бұхара әмірлігімен, қазақ руларымен үздіксіз соғыс жүргізді. Осыны пайдаланған Ресей өкіметі хандықтан бүкіл Оңтүстік Қазақстанды және аса маңызды стратегиялық маңызы бар Ташкент қаласын тартып алды. 1862–1865 жылы Бұхара әмірлігі екі рет Қоқан қандығын басып алды. Құдияр тек Ферғана аймағына ғана билік жүргізді. 1868 жылдан бастап Қоқан хандығы Ресей бодандығына өтті. Құдияр жауларына өте қатал болды. Мысалы, Ұра-Төбені басып алғанда жауларының кесілген басынан мұнара тұрғызғандығы жайлы ел ішінде айтылады. Соғыс шығындары толығымен халықтан салық ретінде жинап алынды. Кезекті халық көтерілісі кезінде Құдияр тақтан түпкілікті айрылып, Ташкенттегі орыс әскеріне қашуға мәжбүр болды. Осыдан кейін көп ұзамай Қоқан хандығы жойылды.

Дереккөздер

“Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9
А 31 Айбын. Энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. - 880 бет. ISBN 9965-893-73-Х

Бұл мақалада еш сурет жоқ.

Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
Суретті мыннан табуға болады:

осы мақаланың тақырыбына байланысты сурет Ортақ қорда табылуы мүмкін;

мақаланың өзге тіл уикилеріндегі нұсқаларын қарап көріңіз;

өзіңіз жасаған суретті жүктеңіз (авторлық құқықпен қорғалған сурет қоспаңыз!).

уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер

Bul bet zhedel zhoyuga usynylgan Sebebi Buryn bar betti baska ataumen bastagan Eger bul bet zhedel zhoyu synbagalaryna lajykty bolmasa nemese buny zhaksartuga oziniz dayarlansanyz bul belgilemeni oshiriniz birak oziniz zhasagan betterden bul belgilemeni oshirmeniz Eger bul betti oziniz zhasasanyz zhәne de zhedel zhoyu usynysymen kelispeseniz zhedel zhojylsyn үlgisinin astyna karsylyk үlgisin kosynyz zhәne de bul makalanyn nege zhojylmauy kerek ekenin tүsindiriniz Bul makalany 2024 08 06 14 35 kezinde 4 aj buryn 1nter pares zhurnaly үlesi songy ret ondedi Adminderge tarihy songy ozgerisi zhurnaldar zhoyu Munda siltejtin better Shilik okigasy Tarih i Shaһruhi Madiyar ru bagyttau beti Қazakstan kazaktarynyn er esimderinin tizimi Қudiyar Hudiyar han tugan olgen zhyly belgisiz Қokan handygynyn bileushisi Үsh mәrte takka otyrgan 1845 1858 1862 1863 1865 1875 Bilikke kypshak tajpasynyn kosemi Musylmankuldyn komegimen kelip tәzhikterdi saraj manynan ygystyryp shygarady Birak 1852 zhyly Musylmankuldy bilikten tajdyryp oltirtti Saraj biligi kajtadan tәzhikterdin kolyna koshti Қypshaktar koterilis zhasap Қudiyardy taktan tajdyrdy Saraj tonkeristerin pajdalanyp ol tagy da 2 ret bilikke keldi Ishki taktalasyna kosa ol Buhara әmirligimen kazak rularymen үzdiksiz sogys zhүrgizdi Osyny pajdalangan Resej okimeti handyktan bүkil Ontүstik Қazakstandy zhәne asa manyzdy strategiyalyk manyzy bar Tashkent kalasyn tartyp aldy 1862 1865 zhyly Buhara әmirligi eki ret Қokan kandygyn basyp aldy Қudiyar tek Fergana ajmagyna gana bilik zhүrgizdi 1868 zhyldan bastap Қokan handygy Resej bodandygyna otti Қudiyar zhaularyna ote katal boldy Mysaly Ұra Tobeni basyp alganda zhaularynyn kesilgen basynan munara turgyzgandygy zhajly el ishinde ajtylady Sogys shygyndary tolygymen halyktan salyk retinde zhinap alyndy Kezekti halyk koterilisi kezinde Қudiyar taktan tүpkilikti ajrylyp Tashkenttegi orys әskerine kashuga mәzhbүr boldy Osydan kejin kop uzamaj Қokan handygy zhojyldy Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 A 31 Ajbyn Enciklopediya Bas red B Ө Zhakyp Almaty Қazak enciklopediyasy 2011 880 bet ISBN 9965 893 73 HBul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz

Бұл бет жедел жоюға ұсынылған Себебі Бұрын бар бетті басқа атаумен бастаған Егер бұл бет жедел жою сынбағаларына лайықты

Дереккөздер