Шілік оқиғасы – Қоқан хандығына қарсы көтеріліс. Шілік оқиғасы туралы нақты жазба дерек көздері өте аз. Басшысы Тұрғанбай датқа болған. Ол Қоқан хандығына қарсы Ташкент ханы Қанағат шахпен бірге бас көтерген. Бірқатар ел басшылары оны көтеріліске шығуға үгіттегендерімен, кейін қол бастағанда қолдау көрсетпей қойған. Осылай дұрыс ұйымдастырылмағандықтан Құдияр бастаған қоқан әскеріне қарсы тұрған көтерілісшілер жеңіліс тауып, көтеріліс басшысы Тұрғанбайдың үстіне ыстық су құйып өлтіреді. Былқылдақ өзені бойында қоқандықтар Сыр қазақтарының 17 биін дарға асып, 40 биін қадаға отырғызу арқылы өлтірген, қалған халықты зәбірлеу, тағы басқа қинау әдістерімен қатаң жазалаған. Осы қырғында 2 кейуана 16 баланы аман сақтап қалып, Жамбыл мен Түлкібас аралығындағы Боралдай тауында 3 жылға жуық уақыт жасырып баққан. Олардан тараған ұрпақ қазіргі Жуалы ауданының аумағында тұрады. Сыр бойы қазақтарының бұл көтерілісі арнайы зерттеле қоймаса да, Қазан төңкерісіне дейін жарық көрген бірқатар еңбектерде сақталып қалған. Мәселен, “Қазақ” газетінің Сырдария губерниясы бойынша тілшісі І.Қоңыратбайұлының Иманжүсіптің ата-тегіне қатысты мақаласында осы оқиға туралы мәліметтер беріледі.
Дереккөздер
- Отырар. Энциклопедия. – Алматы. «Арыс» баспасы, 2005 ISBN 9965-17-272-2
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Shilik okigasy Қokan handygyna karsy koterilis Shilik okigasy turaly nakty zhazba derek kozderi ote az Basshysy Turganbaj datka bolgan Ol Қokan handygyna karsy Tashkent hany Қanagat shahpen birge bas kotergen Birkatar el basshylary ony koteriliske shyguga үgittegenderimen kejin kol bastaganda koldau korsetpej kojgan Osylaj durys ujymdastyrylmagandyktan Қudiyar bastagan kokan әskerine karsy turgan koterilisshiler zhenilis tauyp koterilis basshysy Turganbajdyn үstine ystyk su kujyp oltiredi Bylkyldak ozeni bojynda kokandyktar Syr kazaktarynyn 17 biin darga asyp 40 biin kadaga otyrgyzu arkyly oltirgen kalgan halykty zәbirleu tagy baska kinau әdisterimen katan zhazalagan Osy kyrgynda 2 kejuana 16 balany aman saktap kalyp Zhambyl men Tүlkibas aralygyndagy Boraldaj tauynda 3 zhylga zhuyk uakyt zhasyryp bakkan Olardan taragan urpak kazirgi Zhualy audanynyn aumagynda turady Syr bojy kazaktarynyn bul koterilisi arnajy zerttele kojmasa da Қazan tonkerisine dejin zharyk korgen birkatar enbekterde saktalyp kalgan Mәselen Қazak gazetinin Syrdariya guberniyasy bojynsha tilshisi I Қonyratbajulynyn Imanzhүsiptin ata tegine katysty makalasynda osy okiga turaly mәlimetter beriledi Shirik Rabad 1 kazbanyn zhalpy korinisi jpgDerekkozderOtyrar Enciklopediya Almaty Arys baspasy 2005 ISBN 9965 17 272 2Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet