Үржар, Өржар – Алакөл алабындағы өзен.
Үржар өзені | |
---|---|
Сипаттамасы | |
Ұзындығы | 206 км |
Су алабының ауданы | 5280 км² |
Су алабы | Алакөл алабы |
Бастауы | Тарбағатай жотасы |
Сағасы | Алакөл |
• Координаттары | 46°28′15″ с. е. 81°33′15″ ш. б. / 46.47083° с. е. 81.55417° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 46°28′15″ с. е. 81°33′15″ ш. б. / 46.47083° с. е. 81.55417° ш. б. (G) (O) (Я) |
Орналасуы | |
Ел | Қазақстан |
Аймақ | Абай облысы Үржар ауданы |
Географиялық орны
Абай облысы Үржар ауданы жерімен ағады. Ұзындығы 206 км, су жиналатын алабы 5280 км².
Бастауы
Тарбағатай жотасы ның оңтүстік беткейінде екі тау өзенінің қосылуынан пайда болып, Қамысқала ауылы тұсында Алакөлге құяды.
Гидрологиясы
Оң жағынан Каначка, Егінсу, сол жағынан Шошқалы, Қусақ өзендері қосылады. Аңғары Қазымбет ауылына дейін таулық сипатта, одан төменде біртіндеп кеңейіп, сағасында айналадағы ортамен тұтасып кетеді. Жағасы жоғарғы бөлігінде тік жарлы, биіктігі 5 — 8 м. Қазымбет ауылы тұсында таудан шыға үлкен ысырынды конус қалыптастырады. Конус аумағында арнасы тармақталып, Каначка мен Шошқалы салалары құйған тұстардан бір арнаға қайта тоғысады. Жайылмасы тармақталған тұстарында кеңейіп, шабындық шөп өседі. Жауын-шашын, жер асты суымен толығады. Жазғы — көктемгі кезеңдерде тасып, жаз соңынан күз басталғанға дейін және қыста сабасына түседі. Суының минералдылығы су тасу кезінде 100 — 300 мг/л, сабасына түскен кезеңдерде 200 — 500 мг/л. Алабының таулық бөлігінде орман ағаштарының сиректігі, беткейлерінің тік жарлылығы, қорым тастардың мол қоры, нөсерлі жауындардың көптеп орын алуы сел қаупін туғызады. Көп жылдық орташа су ағымы Сарыбұлақ өзен сағасынан 0,7 км төменде 19,1 м³/с. Суы егін суаруға, шабындықтар мен жайылымдарды суландыруға пайдаланылады.
Дереккөздер
- Қазақ энциклопедиясы, 9 том
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Үrzhar Өrzhar Alakol alabyndagy ozen Үrzhar ozeniSipattamasyҰzyndygy 206 kmSu alabynyn audany 5280 km Su alaby Alakol alabyBastauy Tarbagataj zhotasySagasy Alakol Koordinattary 46 28 15 s e 81 33 15 sh b 46 47083 s e 81 55417 sh b 46 47083 81 55417 G O Ya Koordinattar 46 28 15 s e 81 33 15 sh b 46 47083 s e 81 55417 sh b 46 47083 81 55417 G O Ya T OrnalasuyEl ҚazakstanAjmak Abaj oblysy Үrzhar audanyGeografiyalyk ornyAbaj oblysy Үrzhar audany zherimen agady Ұzyndygy 206 km su zhinalatyn alaby 5280 km BastauyTarbagataj zhotasy nyn ontүstik betkejinde eki tau ozeninin kosyluynan pajda bolyp Қamyskala auyly tusynda Alakolge kuyady GidrologiyasyOn zhagynan Kanachka Eginsu sol zhagynan Shoshkaly Қusak ozenderi kosylady Angary Қazymbet auylyna dejin taulyk sipatta odan tomende birtindep kenejip sagasynda ajnaladagy ortamen tutasyp ketedi Zhagasy zhogargy boliginde tik zharly biiktigi 5 8 m Қazymbet auyly tusynda taudan shyga үlken ysyryndy konus kalyptastyrady Konus aumagynda arnasy tarmaktalyp Kanachka men Shoshkaly salalary kujgan tustardan bir arnaga kajta togysady Zhajylmasy tarmaktalgan tustarynda kenejip shabyndyk shop osedi Zhauyn shashyn zher asty suymen tolygady Zhazgy koktemgi kezenderde tasyp zhaz sonynan kүz bastalganga dejin zhәne kysta sabasyna tүsedi Suynyn mineraldylygy su tasu kezinde 100 300 mg l sabasyna tүsken kezenderde 200 500 mg l Alabynyn taulyk boliginde orman agashtarynyn sirektigi betkejlerinin tik zharlylygy korym tastardyn mol kory noserli zhauyndardyn koptep oryn aluy sel kaupin tugyzady Kop zhyldyk ortasha su agymy Sarybulak ozen sagasynan 0 7 km tomende 19 1 m s Suy egin suaruga shabyndyktar men zhajylymdardy sulandyruga pajdalanylady DerekkozderҚazak enciklopediyasy 9 tom