II әл-Хакам (әл-Мустансир биллаһ Әбу әл-Қазы Хакам ибн Әбдіррахман, араб.: الحكم الثاني,915 — 976 ) — Кордоба халифатының 2-ші халифі (961—976), III Әбдіррахманның ұлы, Умәйя әулетінің мүшесі.
II Хакам араб.: الحكم الثاني | ||
Лауазымы | ||
---|---|---|
| ||
961 — 976 | ||
Ізашары | III Әбдіррахман | |
Ізбасары | II Хишам | |
Өмірбаяны | ||
Діні | Ислам | |
Дүниеге келуі | 13 қаңтар 915 | |
Қайтыс болуы | 16 қазан 976 (61 жас) | |
Династия | Умәйя әулеті | |
Әкесі | III Әбдіррахман | |
Балалары | II Хишам | |
II Хакам Ортаққорда | ||
өңдеу |
Өмірбаяны
Негізінен әл-Хакам әкесінің саясатын жалғастырған. Мұсылман Испанияның мәдение тұрғыда гүлденуі жалғасын тапты. Халифтің өзі ғылым мен библиографияға аса жіті қызығушылық танытқандықтан 400 мыңнан астам дана кітап сақталған Кордоба кітапханасы мұсылман әлеміндегі ең ірі кітапханаға айналды. Хакамның тұсында көптеген құнды әдебиеттер көне грек және латын тілдерінен араб тіліне аударылып жарыққа шықты.
Сонымен қатар халифа Хакам билеген жылдары ауыл шаруашылығы дамып, ирригациялық құрылымдар жүйесі кеңейді. Мескита мешіті және халифа резиденциясы сияқты ірі ғимраттардың құрылысы қолға алынды.
Сыртқы саясаты
II Хакамның тұсында халифатқа викингтер 966 және 971 жылдары екі мәрте шабуыл жасайды. Сондай-ақ Солтүстік Мароккодағы Зиридтер және Фатимидтер хилафатымен күрес жүргізеді. 947 жылы Фатимидтер жеңіліске ұшырайды. Ал Солтүстік Испаниядағы христиандық мемлекеттерде халифат толық әскери үстемдікке ие болды.
Жеке өмірі
Кейбір заманауи шетелдік деректерде II Хакамның жас кезінде гомосексуал болғандығы келтіріледі. Ол ашық түрде еркектік гарем ұстаған. Сол себепті Кордоба тағының болашақ мұрагері болмады. Алайда бұл мәселе де шешімін тапты. Халифаға әрдайым еркектің киімін киіп жүретін және «Джафар» деген бүркеніш атқа ие Субх есімді күн тауып береді. Кейін II Хишам дүниеге келеді. Алайда бұл жайлы араб тарихшылары ешбір дерек келтірмейді.
Әдебиет
- Рыжов, Константин. Әлем монархиялары. VII-XV ғғ. Мұсылман Шығыс — М.: Вече, 2004. — 544 б.
Дереккөздер
- Louis Crompton, Homosexuality and Civilisation, Harvard, 1990
- Encyclopedia of Medieval Iberia, ed. Michael Gerli (New York: Routledge, 2003), 398—399
- Évariste Lévi-Provençal, Histoire de l’Espagne musulmane, Paris, 1950
Сыртқы сілтемелер
- Arabic biography Мұрағатталған 14 тамыздың 2004 жылы.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
II әl Hakam әl Mustansir billaһ Әbu әl Қazy Hakam ibn Әbdirrahman arab الحكم الثاني 915 976 Kordoba halifatynyn 2 shi halifi 961 976 III Әbdirrahmannyn uly Umәjya әuletinin mүshesi II Hakam arab الحكم الثاني LauazymyKordoba halifatynyn 2 shi halifi961 976Izashary III ӘbdirrahmanIzbasary II HishamӨmirbayanyDini IslamDүniege kelui 13 kantar 915 0915 01 13 Қajtys boluy 16 kazan 976 0976 10 16 61 zhas Dinastiya Umәjya әuletiӘkesi III ӘbdirrahmanBalalary II HishamII Hakam Ortakkordaondeu ӨmirbayanyNegizinen әl Hakam әkesinin sayasatyn zhalgastyrgan Musylman Ispaniyanyn mәdenie turgyda gүldenui zhalgasyn tapty Haliftin ozi gylym men bibliografiyaga asa zhiti kyzygushylyk tanytkandyktan 400 mynnan astam dana kitap saktalgan Kordoba kitaphanasy musylman әlemindegi en iri kitaphanaga ajnaldy Hakamnyn tusynda koptegen kundy әdebietter kone grek zhәne latyn tilderinen arab tiline audarylyp zharykka shykty Sonymen katar halifa Hakam bilegen zhyldary auyl sharuashylygy damyp irrigaciyalyk kurylymdar zhүjesi kenejdi Meskita meshiti zhәne halifa rezidenciyasy siyakty iri gimrattardyn kurylysy kolga alyndy Syrtky sayasatyII Hakamnyn tusynda halifatka vikingter 966 zhәne 971 zhyldary eki mәrte shabuyl zhasajdy Sondaj ak Soltүstik Marokkodagy Ziridter zhәne Fatimidter hilafatymen kүres zhүrgizedi 947 zhyly Fatimidter zheniliske ushyrajdy Al Soltүstik Ispaniyadagy hristiandyk memleketterde halifat tolyk әskeri үstemdikke ie boldy Zheke omiriKejbir zamanaui sheteldik derekterde II Hakamnyn zhas kezinde gomoseksual bolgandygy keltiriledi Ol ashyk tүrde erkektik garem ustagan Sol sebepti Kordoba tagynyn bolashak murageri bolmady Alajda bul mәsele de sheshimin tapty Halifaga әrdajym erkektin kiimin kiip zhүretin zhәne Dzhafar degen bүrkenish atka ie Subh esimdi kүn tauyp beredi Kejin II Hisham dүniege keledi Alajda bul zhajly arab tarihshylary eshbir derek keltirmejdi ӘdebietRyzhov Konstantin Әlem monarhiyalary VII XV gg Musylman Shygys M Veche 2004 544 b DerekkozderLouis Crompton Homosexuality and Civilisation Harvard 1990 Encyclopedia of Medieval Iberia ed Michael Gerli New York Routledge 2003 398 399 Evariste Levi Provencal Histoire de l Espagne musulmane Paris 1950Syrtky siltemelerArabic biography Muragattalgan 14 tamyzdyn 2004 zhyly