Өтеміс Герей (тат. Үтәмеш Гәрәй; шоқындырылғаннан кейін Александр Сафагиреевич; қай. 21 маусым 1566) — Қазан ханы (1549-1551), Сафа Герей хан мен Сүйімбикенің ұлы.
Өтеміс Герей тат. Үтәмеш Гәрәй | |||
Кішкентай Өтеміс анасы Сүйімбикемен бірге | |||
Лауазымы | |||
---|---|---|---|
| |||
1549 — 1551 | |||
Ізашары | Сафа Герей хан | ||
Ізбасары | Шаһғали | ||
Өмірбаяны | |||
Діні | ислам | ||
Дүниеге келуі | 1546 | ||
Қайтыс болуы | 21 маусым 1566 | ||
Жерленді | |||
Династия | Герейлер | ||
Әкесі | Сафа Герей хан | ||
Анасы | Сүйімбике | ||
өңдеу |
Өмірбаяны
1549 жылы әкесі Сафа Герей хан кенеттен қайтыс болғаннан кейін ол екі жасында таққа отырды. Кәмелетке толмаған хан тұсында анасы Сүйімбике регент болды. Ол Қырым әулетінің өкілі болғандықтан, 1551 жылы Қазан ақсүйектерінің қырымдықтарға қарсы көтерілісінен кейін оны қазандықтар анасы Сүйімбикемен бірге орыстарға берілді.
Сүйімбикені Қасым ханы, бұрынғы Қазан билеушісі Шаһғали ханға тұрмысқа берілді. Ал бала Иван Грозныйдың сарайында тәрбиеленді. Ол Чудовый монастырында шоқындыру рәсімінен өтіп, Александр есімін алды. Орыс деректерінде оны Александр патша деп атаған. Ол бірнеше рет Дербес жылнамалық жинақ миниатюраларында, соның ішінде Анастасия Романовнаны жерлеу көрінісінде бейнеленген.
1563 жылы Александр патша Иван Васильевич патшаның билеуші полкінің құрамында сол кезде Ұлы Литва кінәздігіне тиесілі Полоцкке қарсы жорыққа қатысты.
Ол жиырма жасында қайтыс болып, патша құрметімен — жерленді.
Дереккөздер
- Кінәз Николай Михайлович Мәскеу қорымы — СПб: Типография М. М. Стасюлевича, 1907. — Т. I. — 19 б.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Өtemis Gerej tat Үtәmesh Gәrәj shokyndyrylgannan kejin Aleksandr Safagireevich kaj 21 mausym 1566 Қazan hany 1549 1551 Safa Gerej han men Sүjimbikenin uly Өtemis Gerej tat Үtәmesh GәrәjKishkentaj Өtemis anasy Sүjimbikemen birgeLauazymyTu 19 Қazan hany1549 1551Izashary Safa Gerej hanIzbasary ShaһgaliӨmirbayanyDini islamDүniege kelui 1546 1546 Қajtys boluy 21 mausym 1566 1566 06 21 ZherlendiDinastiya GerejlerӘkesi Safa Gerej hanAnasy Sүjimbikeondeu Өmirbayany1549 zhyly әkesi Safa Gerej han kenetten kajtys bolgannan kejin ol eki zhasynda takka otyrdy Kәmeletke tolmagan han tusynda anasy Sүjimbike regent boldy Ol Қyrym әuletinin okili bolgandyktan 1551 zhyly Қazan aksүjekterinin kyrymdyktarga karsy koterilisinen kejin ony kazandyktar anasy Sүjimbikemen birge orystarga berildi Sүjimbikeni Қasym hany buryngy Қazan bileushisi Shaһgali hanga turmyska berildi Al bala Ivan Groznyjdyn sarajynda tәrbielendi Ol Chudovyj monastyrynda shokyndyru rәsiminen otip Aleksandr esimin aldy Orys derekterinde ony Aleksandr patsha dep atagan Ol birneshe ret Derbes zhylnamalyk zhinak miniatyuralarynda sonyn ishinde Anastasiya Romanovnany zherleu korinisinde bejnelengen 1563 zhyly Aleksandr patsha Ivan Vasilevich patshanyn bileushi polkinin kuramynda sol kezde Ұly Litva kinәzdigine tiesili Polockke karsy zhorykka katysty Ol zhiyrma zhasynda kajtys bolyp patsha kurmetimen zherlendi DerekkozderKinәz Nikolaj Mihajlovich Mәskeu korymy SPb Tipografiya M M Stasyulevicha 1907 T I 19 b