Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Үзеңгі — ер-тұрман әбзелдерінің бірі. Ердің екі қапталына қайыс бау арқылы тағылады. Екі қабырғасының жоғарғы жағында таралғы өткізетін тесік болады, ал аяқ киімнің табаны тұратын жері тұтас сопақша болып келеді.
Археологиялық зерттеулерге қарағанда үзеңгі б.з.б. I-мыңжылдықтан бастап қолданылып келеді. Ол атқа оңай мініп-түсу үшін және ат үстінде мығым отыру үшін пайдаланылады. Жауынгер шауып келе жатқан аттың үстінде үзеңгіге аяғын тіреп тұрып найзасын сілтегенде, оның күші екі есе көбейген.
Қазір ғалымдар атты әскердің пайда болуын үзеңгіні ойлап табумен байланыстырады. Бұл қарапайым зат бүкіл көшпелі өркениеттің алға басуына өз ықпалын тигізген. Қазақ шеберлері үзеңгіні ағаштан, қоладан және темірден жасаған. Ағаш үзеңгілер (солтүстік аудандарда) қайыңнан иілген.
Темір үзеңгілердің сыртын күміспен әшекейлеген. Кейде ою-өрнектер де түсірілген. Дәстүрлі қазақ қоғамында үзеңгінің түрлері (жалпақ табан, торлама, ашамай, т.б.) көп.
Дереккөздер
- «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Үzengi er turman әbzelderinin biri Erdin eki kaptalyna kajys bau arkyly tagylady Eki kabyrgasynyn zhogargy zhagynda taralgy otkizetin tesik bolady al ayak kiimnin tabany turatyn zheri tutas sopaksha bolyp keledi ҮzengiAgash үzengi Arheologiyalyk zertteulerge karaganda үzengi b z b I mynzhyldyktan bastap koldanylyp keledi Ol atka onaj minip tүsu үshin zhәne at үstinde mygym otyru үshin pajdalanylady Zhauynger shauyp kele zhatkan attyn үstinde үzengige ayagyn tirep turyp najzasyn siltegende onyn kүshi eki ese kobejgen Қazir galymdar atty әskerdin pajda boluyn үzengini ojlap tabumen bajlanystyrady Bul karapajym zat bүkil koshpeli orkeniettin alga basuyna oz ykpalyn tigizgen Қazak sheberleri үzengini agashtan koladan zhәne temirden zhasagan Agash үzengiler soltүstik audandarda kajynnan iilgen Temir үzengilerdin syrtyn kүmispen әshekejlegen Kejde oyu ornekter de tүsirilgen Dәstүrli kazak kogamynda үzenginin tүrleri zhalpak taban torlama ashamaj t b kop Derekkozder Қazakstan Ұlttyk enciklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9