Сейіт Асқарұлы Қасқабасов (24 маусым, 1940 жылы Семейде туған) — әдебиеттану, фольклоршы ғалым. Қазақстан Ұлттық Ғылым Академиясының академигі, филология ғылымдарының докторы, профессор. ҚР Мемлекеттік сыйлығының лауреаты (1992). Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері (2010). Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия Ұлттық университетінің Қазақ әдебиеті кафедрасының меңгерушісі.
Сейіт Асқарұлы Қасқабасов | ||||||
Туған күні | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Туған жері | ||||||
Азаматтығы | ||||||
Ғылыми аясы | ||||||
Жұмыс орны | Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия Ұлттық университетінің Қазақ әдебиеті кафедрасының меңгерушісі | |||||
Ғылыми дәрежесі | ҚР Ұлттық Ғылым Академиясының Академигі Филология ғылымдарының докторы, профессор | |||||
Альма-матер | ||||||
Марапаттары | |
Білімі
1957 жылы Алматыдағы С.М.Киров атындағы N912 қазақ орта мектебін, 1964 жылы Абай атындағы Қазақ педагогика институтын үздік тамамдаған. 1967 жылы Қазақ КСР Ғылым академиясының М.О.Әуезов атындағы аспирантурасын бітірген. 1969 жылы «Қазақтың қиял-ғажайып ертегілері» деген тақырыпта кандидаттық диссертация қорғаған.
Еңбек жолы
- 1970-1981 жылдары Қазақ КСР Ғылым академиясының Қоғамдық ғылымдар бөлімшесінде ғылыми хатшысы, әрі «Қазақ КСР Ғылым академиясының Хабарлары» атты журналының жауапты хатшысы.
- 1981-1983 жылдары Мәскеудегі КСРО Ғылым академиясының М.Горький атындағы Әлем әдебиеті институтында аға ғылыми қызметкер.
- 1983 жылдан Алматыдағы М.О.Әуезов атындағы әдебиет және өнер институтында аға, жетекші ғылыми қызметкер болып жұмыс істеген.
- 1989 жылы Мәскеу Мемлекеттік университетінде «Қазақ халық прозасының жанрлары» деген тақырыпта докторлық диссертация қорғаған.
- 1988 жылы Қазақстан Компартиясы Орталық Комитетінде консультант қызметіне тағайындалып, әдебиет және өнер саласына жауапты болған және саяси репрессияға ұшыраған Ж.Аймауытов, А.Байтұрсынов,М.Жұмабаев, М.Дулатов, т.б. арыстарымызды ақтау жұмысына қатысып, қажетті құжаттарды дайындаған.
- 1990 жылы Орталық Комитетте жаңадан құрылған Саяси процестер социологиясы орталығын басқарған. Мұнда сондай-ақ Идеологиялық комиссиясының мүшесі әрі Орталық жетекшісі ретінде кезінде қате қабылданған көптеген саяси-партиялық құжаттардың күшін жою және жазықсыз тыйым салынған ақын-жазушылар мен қайраткерлерді ақтау қажеттігі туралы Жұмыс тобын басқарған. *1991 — 1992 жылдары Қазақстан Республикасының Президенті мен Қазақстан Республикасы Министрлер Кабинетінің Аппаратында Мәдениет секторының жетекшісі, Білім, ғылым және спорт, жастар ісі бөлімінің орынбасары болған.
- 1992 жылы Қазақстан Республикасы Жоғары Аттестациялық Комиссиясының төрағасына тағайындалып, ЖАҚ-ты құрып, ғылыми дәрежелер мен ғылыми атақтарды беруге және ғалымдарды аттестациялау-ға қажетті Ережелерді жазған.
- 1993 жылы ТМД елдері Жоғары Аттестациялық Комиссияларының Ассоциациясын құрып, оның төрағалығына сайланған.
- 1994 — 1997 жылдары М.О. Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтында институт директорының орынбасары, Қолжазба және текстология бөлімінің меңгерушісі.
- 1997 — 2001 жылдары Астана қаласындағы Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінде «Еуразия» ғылыми орталығын, шығыстану факультетін ұйымдастырып, басқарған, қазақ фольклоры мен әдебиет тарихы бойынша дәріс оқыған.
- 2001 жылдан бері М.О.Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтының директоры қызметін атқарады.
«Казахская волшебная сказка» (1972), «Қазақтың халық прозасы» (1984), «Родники искусства» (1986), «Колыбель искусства» (1990), «Казахская несказочная проза» (1992), «Абай және фольклор» (1995), «Золотая жила» (2000), «Жаназық» (2002), «Қозы Көрпеш-Баян Сұлу. Қыз Жібек. Қазақтың ғашықтық жырлары» (2003), «XV-XVIII ғасырлардағы қазақ әдебиеті» (2005), «О фольклоре и не только» (2005) «Елзерде» (2008) сияқты монографиялар мен зерттеулер кітабының және 300-ден аса зерттеу жұмыстарының авторы.
Бүгінде ол Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің қазақ әдебиеті кафедрасының меңгерушісі.
Ғылыми атақтары
- 1989 жылы Филология ғылымдарының докторы (ғылыми атағы берілді);
- 1996 жылы профессор (ғылыми атағы);
- 2003 жылы Қазақстан Республикасының Ұлттық ғылым академиясының Академигі.
- 1992 жылдан Халықаралық фольклористер қоғамының мүшесі (Финляндия)
- 2007 жылдан Халықаралық Айматов академиясының академигі
- Дүниежүзілік Шыңғыс хан атындағы академияның академигі
Марапаттары
- 1986 жылы Ш.Уалиханов атындағы мемлекеттік арнайы сыйлығының лауреаты
- 1992 жылы Қазақстан Республикасының ғылым мен техника саласындағы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты
- 1996 жылы Жамбыл атындағы халықаралық сыйлықтың лауреаты
- 2001 жылы «Қазақстан тәуелсіздігіне 10 жыл» медалі
- 2002 жылы ҚР Білім және ғылым министрлігінің «Ғылымды дамытуға сіңірген еңбегі үшін медалі»
- 2003 жылы Махамбет атындағы халықаралық сыйлықтың лауреаты
- 2010 жылы елбасының жарлығымен Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері (құрметті атағы) берілді
- 2011 жылы «Қазақстан тәуелсіздігіне 20 жыл» медалі
- 2011 жылы «Достастық жұлдызы» мемлекетаралық сыйлығының лауреаты
- 2016 жылы Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігінің "Қазақстан Республикасының Мәдениет саласының Үздігі" құрметті белгісімен марапатталған.
Дереккөздер
Әуезовтен бата алған студент Мұрағатталған 7 шілденің 2020 жылы. — Жас Алаш, 18.06.2020
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Sejit Askaruly Қaskabasov 24 mausym 1940 zhyly Semejde tugan әdebiettanu folklorshy galym Қazakstan Ұlttyk Ғylym Akademiyasynyn akademigi filologiya gylymdarynyn doktory professor ҚR Memlekettik syjlygynyn laureaty 1992 Қazakstannyn enbek sinirgen kajratkeri 2010 L N Gumilev atyndagy Euraziya Ұlttyk universitetinin Қazak әdebieti kafedrasynyn mengerushisi Sejit Askaruly ҚaskabasovTugan kүni24 mausym 1940 1940 06 24 84 zhas Tugan zheriSemejAzamattygy KSRO Қazak KSR ҚazakstanҒylymi ayasyәdebiettanu folklorshyZhumys ornyL N Gumilev atyndagy Euraziya Ұlttyk universitetinin Қazak әdebieti kafedrasynyn mengerushisiҒylymi dәrezhesiҚR Ұlttyk Ғylym Akademiyasynyn Akademigi Filologiya gylymdarynyn doktory professorAlma materAbaj atyndagy Қazak memlekettik pedagogikalyk inistitutyMarapattaryҚazakstannyn enbek sinirgen kajratkeriBilimi1957 zhyly Almatydagy S M Kirov atyndagy N912 kazak orta mektebin 1964 zhyly Abaj atyndagy Қazak pedagogika institutyn үzdik tamamdagan 1967 zhyly Қazak KSR Ғylym akademiyasynyn M O Әuezov atyndagy aspiranturasyn bitirgen 1969 zhyly Қazaktyn kiyal gazhajyp ertegileri degen takyrypta kandidattyk dissertaciya korgagan Enbek zholy1970 1981 zhyldary Қazak KSR Ғylym akademiyasynyn Қogamdyk gylymdar bolimshesinde gylymi hatshysy әri Қazak KSR Ғylym akademiyasynyn Habarlary atty zhurnalynyn zhauapty hatshysy 1981 1983 zhyldary Mәskeudegi KSRO Ғylym akademiyasynyn M Gorkij atyndagy Әlem әdebieti institutynda aga gylymi kyzmetker 1983 zhyldan Almatydagy M O Әuezov atyndagy әdebiet zhәne oner institutynda aga zhetekshi gylymi kyzmetker bolyp zhumys istegen 1989 zhyly Mәskeu Memlekettik universitetinde Қazak halyk prozasynyn zhanrlary degen takyrypta doktorlyk dissertaciya korgagan 1988 zhyly Қazakstan Kompartiyasy Ortalyk Komitetinde konsultant kyzmetine tagajyndalyp әdebiet zhәne oner salasyna zhauapty bolgan zhәne sayasi repressiyaga ushyragan Zh Ajmauytov A Bajtursynov M Zhumabaev M Dulatov t b arystarymyzdy aktau zhumysyna katysyp kazhetti kuzhattardy dajyndagan 1990 zhyly Ortalyk Komitette zhanadan kurylgan Sayasi procester sociologiyasy ortalygyn baskargan Munda sondaj ak Ideologiyalyk komissiyasynyn mүshesi әri Ortalyk zhetekshisi retinde kezinde kate kabyldangan koptegen sayasi partiyalyk kuzhattardyn kүshin zhoyu zhәne zhazyksyz tyjym salyngan akyn zhazushylar men kajratkerlerdi aktau kazhettigi turaly Zhumys tobyn baskargan 1991 1992 zhyldary Қazakstan Respublikasynyn Prezidenti men Қazakstan Respublikasy Ministrler Kabinetinin Apparatynda Mәdeniet sektorynyn zhetekshisi Bilim gylym zhәne sport zhastar isi boliminin orynbasary bolgan 1992 zhyly Қazakstan Respublikasy Zhogary Attestaciyalyk Komissiyasynyn toragasyna tagajyndalyp ZhAҚ ty kuryp gylymi dәrezheler men gylymi ataktardy beruge zhәne galymdardy attestaciyalau ga kazhetti Erezhelerdi zhazgan 1993 zhyly TMD elderi Zhogary Attestaciyalyk Komissiyalarynyn Associaciyasyn kuryp onyn toragalygyna sajlangan 1994 1997 zhyldary M O Әuezov atyndagy Әdebiet zhәne oner institutynda institut direktorynyn orynbasary Қolzhazba zhәne tekstologiya boliminin mengerushisi 1997 2001 zhyldary Astana kalasyndagy L N Gumilev atyndagy Euraziya ulttyk universitetinde Euraziya gylymi ortalygyn shygystanu fakultetin ujymdastyryp baskargan kazak folklory men әdebiet tarihy bojynsha dәris okygan 2001 zhyldan beri M O Әuezov atyndagy Әdebiet zhәne oner institutynyn direktory kyzmetin atkarady Kazahskaya volshebnaya skazka 1972 Қazaktyn halyk prozasy 1984 Rodniki iskusstva 1986 Kolybel iskusstva 1990 Kazahskaya neskazochnaya proza 1992 Abaj zhәne folklor 1995 Zolotaya zhila 2000 Zhanazyk 2002 Қozy Korpesh Bayan Sulu Қyz Zhibek Қazaktyn gashyktyk zhyrlary 2003 XV XVIII gasyrlardagy kazak әdebieti 2005 O folklore i ne tolko 2005 Elzerde 2008 siyakty monografiyalar men zertteuler kitabynyn zhәne 300 den asa zertteu zhumystarynyn avtory Bүginde ol L N Gumilev atyndagy Euraziya ulttyk universitetinin kazak әdebieti kafedrasynyn mengerushisi Ғylymi ataktary1989 zhyly Filologiya gylymdarynyn doktory gylymi atagy berildi 1996 zhyly professor gylymi atagy 2003 zhyly Қazakstan Respublikasynyn Ұlttyk gylym akademiyasynyn Akademigi 1992 zhyldan Halykaralyk folklorister kogamynyn mүshesi Finlyandiya 2007 zhyldan Halykaralyk Ajmatov akademiyasynyn akademigi Dүniezhүzilik Shyngys han atyndagy akademiyanyn akademigiMarapattary1986 zhyly Sh Ualihanov atyndagy memlekettik arnajy syjlygynyn laureaty 1992 zhyly Қazakstan Respublikasynyn gylym men tehnika salasyndagy Memlekettik syjlygynyn laureaty 1996 zhyly Zhambyl atyndagy halykaralyk syjlyktyn laureaty 2001 zhyly Қazakstan tәuelsizdigine 10 zhyl medali 2002 zhyly ҚR Bilim zhәne gylym ministrliginin Ғylymdy damytuga sinirgen enbegi үshin medali 2003 zhyly Mahambet atyndagy halykaralyk syjlyktyn laureaty 2010 zhyly elbasynyn zharlygymen Қazakstannyn enbek sinirgen kajratkeri kurmetti atagy berildi 2011 zhyly Қazakstan tәuelsizdigine 20 zhyl medali 2011 zhyly Dostastyk zhuldyzy memleketaralyk syjlygynyn laureaty 2016 zhyly Қazakstan Respublikasy Mәdeniet zhәne sport ministrliginin Қazakstan Respublikasynyn Mәdeniet salasynyn Үzdigi kurmetti belgisimen marapattalgan DerekkozderӘuezovten bata algan student Muragattalgan 7 shildenin 2020 zhyly Zhas Alash 18 06 2020