Шәуілдір — Түркістан облысы Отырар ауданындағы ауыл, аудан (1934 жылдан) және Шәуілдір ауылдық округі орталығы.
Ауыл | |
Шәуілдір | |
Әкімшілігі | |
---|---|
Ел | |
Статусы | Аудан орталығы |
Облысы | |
Ауданы | |
Ауылдық округі | |
Тарихы мен географиясы | |
Координаттары | 42°46′37″ с. е. 68°22′08″ ш. б. / 42.77694° с. е. 68.36889° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 42°46′37″ с. е. 68°22′08″ ш. б. / 42.77694° с. е. 68.36889° ш. б. (G) (O) (Я) |
Бұрынғы атаулары | Қаракөншек |
Уақыт белдеуі | UTC+5:00 |
Тұрғындары | |
Тұрғыны | 10 439 адам (2023) |
Сандық идентификаторлары | |
Автомобиль коды | 13 |
Шәуілдір шекарасы |
Географиялық орны
Облыс орталығы – Түркістан қаласынан оңтүстікке қарай 72 км жерде, Арыс өзені мен Д. Алтынбеков атындағы канал бойында орналасқан.
Халқы
1999 | 2009 | 2021 | 2021 2009-ға пайызбен | Ерлер 2009 | Ерлер 2021 | 2021 2009-ға пайызбен | Әйелдер 2009 | Әйелдер 2021 | 2021 2009-ға пайызбен |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
8561 | ▼8428 | ▲10195 | 121 | 4205 | ▲5097 | 121,2 | 4223 | ▲5098 | 120,7 |
Инфрақұрылымы
Кентте Оңтүстік Қазақстан археологиялық экспедиция базасы негізінде 1980 жылы «Отырар» мемлекеттік археологиялық қорық-мұражайы құрылды. Әбу Наср әл-Фараби атындағы Отырар-Арыстанбаб мұражай кітапханасы ұйымдастырылған. Мәдениет сарайы, 9 кітапхана, 2 мешіт, «Ақ барыс» спорт залы, «Қарлығаш» кинотеатры, «Жұлдыз», «Жібек жолы» мейрамханалары, «Барыс» мақта қабылдау пункті, Шәуілдір СЭС-ы, 6 орта, музыка, спорт мектептері, «Балдырған» бала бақшасы, «Бала өмір» емханасы, ауданы аурухана бар.
Шаруашылығы
Шәуілдірде 27 ӨК, 75 шаруа қожалықтары, 8 тұрмыстық қызмет көрсету, 3 сауда орны, нан, өсімдік майын шығару цехы, т.б. мекемелер жұмыс істейді.
Ауылдың атақты адамдары
Кенттен академик, Халық Қаһарманы Мұхтар Әлиев, академик Рахманқұл Бердібаев, Орта Азиядағы тұңғыш чекист, үш мәрте Қызыл Ту орденінің тұңғыш иегерінің бірі – Абдолла Жармұханбетов, Түркістан АКСР-і Халық Комиссарлар Кеңесінің Председателі Абылай Серғазиев, ақын жазушылар Саттар Асқарұлы Ерубаев, , Әселхан Қалыбекова, Бекарыс Шойбеков, т.б. көптеген танымал, атақты адамдар шыққан. Шәуілдірден 8 км жерде ескі Отырар қаласы және Арыстан баб мешіті орналасқан.
Дереккөздер
- Қазақстан Республикасы халқының жынысы және жергілікті жердің типіне қарай саны (2023 жылғы 1 қаңтарға)
- 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том Мұрағатталған 8 желтоқсанның 2019 жылы.
- 2021 жылғы ұлттық халық санағының қорытындылары
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Shәuildir Tүrkistan oblysy Otyrar audanyndagy auyl audan 1934 zhyldan zhәne Shәuildir auyldyk okrugi ortalygy AuylShәuildirӘkimshiligiEl Қazakstan ҚazakstanStatusyAudan ortalygyOblysyTүrkistanAudanyOtyrarAuyldyk okrugiShәuildirTarihy men geografiyasyKoordinattary42 46 37 s e 68 22 08 sh b 42 77694 s e 68 36889 sh b 42 77694 68 36889 G O Ya Koordinattar 42 46 37 s e 68 22 08 sh b 42 77694 s e 68 36889 sh b 42 77694 68 36889 G O Ya Buryngy ataularyҚarakonshekUakyt beldeuiUTC 5 00TurgyndaryTurgyny10 439 adam 2023 Sandyk identifikatorlaryAvtomobil kody13Shәuildir ShәuildirShәuildir shekarasyGeografiyalyk ornyOblys ortalygy Tүrkistan kalasynan ontүstikke karaj 72 km zherde Arys ozeni men D Altynbekov atyndagy kanal bojynda ornalaskan HalkySany 1999 2009 2021 1999 2009 2021 2021 2009 ga pajyzben Erler 2009 Erler 2021 2021 2009 ga pajyzben Әjelder 2009 Әjelder 2021 2021 2009 ga pajyzben8561 8428 10195 121 4205 5097 121 2 4223 5098 120 7InfrakurylymyKentte Ontүstik Қazakstan arheologiyalyk ekspediciya bazasy negizinde 1980 zhyly Otyrar memlekettik arheologiyalyk koryk murazhajy kuryldy Әbu Nasr әl Farabi atyndagy Otyrar Arystanbab murazhaj kitaphanasy ujymdastyrylgan Mәdeniet sarajy 9 kitaphana 2 meshit Ak barys sport zaly Қarlygash kinoteatry Zhuldyz Zhibek zholy mejramhanalary Barys makta kabyldau punkti Shәuildir SES y 6 orta muzyka sport mektepteri Baldyrgan bala bakshasy Bala omir emhanasy audany auruhana bar SharuashylygyShәuildirde 27 ӨK 75 sharua kozhalyktary 8 turmystyk kyzmet korsetu 3 sauda orny nan osimdik majyn shygaru cehy t b mekemeler zhumys istejdi Auyldyn atakty adamdaryKentten akademik Halyk Қaһarmany Muhtar Әliev akademik Rahmankul Berdibaev Orta Aziyadagy tungysh chekist үsh mәrte Қyzyl Tu ordeninin tungysh iegerinin biri Abdolla Zharmuhanbetov Tүrkistan AKSR i Halyk Komissarlar Kenesinin Predsedateli Abylaj Sergaziev akyn zhazushylar Sattar Askaruly Erubaev Әselhan Қalybekova Bekarys Shojbekov t b koptegen tanymal atakty adamdar shykkan Shәuildirden 8 km zherde eski Otyrar kalasy zhәne Arystan bab meshiti ornalaskan DerekkozderҚazakstan Respublikasy halkynyn zhynysy zhәne zhergilikti zherdin tipine karaj sany 2023 zhylgy 1 kantarga 2009 zhylgy Қazakstan Respublikasy halkynyn Ұlttyk sanagynyn korytyndylary Astana 2011 1 tom Muragattalgan 8 zheltoksannyn 2019 zhyly 2021 zhylgy ulttyk halyk sanagynyn korytyndylary