Республикалық академиялық неміс драма театры — 1975 жылдың 6 ақпан күні ресми ашылған алғашқы неміс театры.
Республикалық академиялық неміс драма театры | |
---|---|
Орналасуы | Қазақстан |
Негізделгені | 1975 |
Директоры | Наталья Дубс |
Бас режиссёрі | Наталья Дубс |
Марапаттары | * "Әлеуметтік маңызы зор тақырыпты тереңінен игергені үшін" арнайы сыйлығы,
|
Тарихы
1974 жылдың 2 шілдесінде Кеңес Одағы Коммунистік Партиясы орталық комитетінің «КСРО халқы арасында неміс ұлтының жұмысын жақсарту туралы» шешімі қабылданды. 1975 жылдың 6 ақпанында Қазақ ССР Мәдениет министрлігінің бұйрығымен қазақ жеріндегі алғашқы неміс театрының іргесі қаланды. Бес жылдан кейін Мәскеу қаласындағы Кіші театрдың М. Щепкин атындағы мектеп-студиясының 29 жас түлегі Теміртау қаласына келіп, шығармашылық тобын құрады. Театр 1980 жылдың 26 желтоқсанында неміс жазушысы Александр Райменгтің "Алғашқылар" ("Первые") пьесасымен ашылды. Пьесада неміс ұлтының қазақ жеріне көшіп келгендегі алғашқы күндері, қазақ халқымен қарым-қатынасы көрсетілді. Театр репертуарынан орыс, неміс классиктерінің шығармалары орын алды. Сол кездегі неміс, орыс ақын-жазушылары мен драматургтары театрдың көркеюіне сүбелі үлес қосты. 1987 жылы бас режиссер болып қызметке келген Болат Атабаев Германия Федеративтік Республикасына байланыс орнатып, театр труппасының кадр мәселесін шешті. Осыдан кейін ансамбль біліктілік деңгейін көтеру үшін Ульм және Мюнхен қалаларына шақырту алды.
Қойылымдар
Алғашқыда театрдың репертуарына неміс авторлардың пьесалары енді — А. Закстың «Свой очаг», П. Варкентиннің «Народные гулянья», И. Лангеманның «Как часто в кругу друзей», К. Шиффнердің «Баллада о матери», К. Эрлихтің «Отзвуки тех лет», В. Гейнцтің «На волнах столетий», «Люди и судьбы», «Годы надежд», «Мы — не пыль на ветру» қойылымдары. Қоюшы-режиссерлері Б. Атабаев, А. Гаан, Д. Вардетский, Э. Шмидт, А. Осипенко, О. Белов, Г. Клейманн, В. Михаэлис болды. Актерлік құрамында П. Варкентин, В. Больц, Д. Шварцкопф, Э. Шварцкопф, В. Брестель, П. Цахариас, Л. Иммель, Л. Гензе, еңбек сіңірген артистері К. Шмеер М. Альберт жұмыс істеді.
Неміс драма театры (DTA) кеңінен танылып, гастрольдік сапарларға шыға бастады. Уақыт өткен сайын, театр труппасының құрамы толығып, Теміртаудағы шағын ғимарат оларға тарлық етті. 1989 жылы театр Алматы қаласына көшірілді. Осы кезде республикадағы неміс халқының тарихи Отанына көшу науқаны жүріп жатты. 1993 жылы Германияға театрдың соңғы әртісі көшіп кетіп, театрда Лидия Ганн ғана қалды. Театрдың актерлер тобын толықтыру мақсатында Т. Жүргенов атындағы Ұлттық өнер академиясының құрамында Неміс театр өнерінің академиясы ашылды, театр труппасы өзге ұлт өкілдерінің азаматтарымен толыға бастады. Бұл театр бағыты мен болмысына үлкен өзгерістер енгізді. Неміс драма театры (DTA) тәжірибелер пен пікірталастар орнына айналды.
Өзге мемлекеттерден режиссерлер шақырылып, олар өз кезегінде театрдың дамуына ат салысты. Театр репертуарынан жаңа шығармалар орын алды:атап айтқанда, Джеффри Черч (Англия) «Макбет», Фредерике Фельбек (Герма-ния) «Немецкий как иностранный» (Арна Арлейдің (Литва) пье-сасы), Кристоф Фетрие (Франция) «Миры в переходах» (Джеймс Джойстың «Уилисс» романы), Катарина Шмеер (Германия) «Дай жару», Х. Ганым (Германия) «Войцек» (Г. Бюхнер пьесасы), Ирина Симонова (Қазақстан) «Девушка и Смерть» (М.Горький шығармасының желісімен жазылған А.Курелланың ересектерге арналған ертегісі) қойылымдары көрермендердің назарына ұсынылды.
Театр репертуарында «Оскар и Розовая Дама» (авт. Э. Э. Шмитт, реж. Игорь Гонопольский), «Дон Жуан приходит с войны» (авт. Э. фон Хорват, реж. Борис Преображенский), «Счастливый Ганс» (авт. М. Бартенев, реж. Дмитрий Скирта), «По одежке протянешь ножки» (авт. Х. Бергер, реж. Андрей Во-ронин), «Свобода» (авт. С. Мрожек, реж. Ирины Симонова) т.с.с. отандық және шетелдік режиссерлердің қойылымдары бар. Қазіргі таңда республикалық неміс драма театры түрлі тәжірибелердің арқасында неміс халқының мәдени мұрасын сақтауды көздейді. Жыл сайын театр репертуары жаңартылып, оған өзге елдердің сазгерлері мен режиссерлері тартылады. Театр қойылымдары орыс және неміс тілдерінде жүргізіледі. Неміс тілін меңгермеген көрермендерге неміс тілінен орыс тіліне тікелей синхронды аударма ұсынылады.
2000 жылы театр гастрльдік сапарымен Германия мен Швейцарияға барып В. Сорокинның «Очередь атты» қойылымын көрсетті.
Неміс театрының сахнасында тәуелсіз жобалардың бірнешеуі жарық көрді — Дарио Фоның «Женщина одного дома» атты моноспектакль актриса Ирка Абдульманованың ойнаумен 2000 жылы қойылды, режиссер Петер Тодоровтың (Польша) «Снег» атты спектакілінде Наталья Дубс қатысты. Ағылшын режиссері Джеффри Черч У.Шекспирдің «Макбетін» қойды. Соңғы спектакльдің стилін европалық және қазақ театрына лайықты тәсілдері шеберлікпен құрастырылған.
2004 жылы режиссер Болат Атабаев «Алматыдағы леди Мильфорд» қойылымда Германияға көшкен оралмандардың қиын тағдыры суреттеледі.
Аталған қойылымдардан тыс 2006 жылы театр М. Горькийдің «Девушка и смерть», Г. Бюхнердің «Войцек», А. Володинның «Деректив каменного века», Р. Шиммельпфеннингтің «Рыба за рыбу» атты қойылымдарды көрермендерге тарту етті.
2006 жылы Неміс драма театры Мюльхем қаласында (Германия) «Жібек жолы» атты халықаралық фестивальге барып қайтты.
Жетістіктері
- 2008 жылы өнер ордасы Челябі қаласында өткен "Камерата-08" фестиваліне қатысып, Болат Атабаевтың "Алматыдан келген леди Мильфорд" қойылымын сахналап "Әлеуметтік маңызы зор тақырыпты тереңінен игергені үшін" арнайы сыйлығын жеңіп алды.
- 2009 жылы "Германиядағы Қазақстан жылдары" аясында қалаларды гастрольдік сапармен аралады. Сондай-ақ, "Қыз бен өлім" қойылымы сыншылар тарапынан оң бағаға ие болды.
- 2010 жылы Таразда өткен ХVIII республикалық театр фестивалінде "Қалдырма мені" атты спектакльді сахналады. Ұлы Отан соғысының 65 жылдығы мен Бауыржан Момышұлының 100 жылдығына арналған шарада "Ең үздік актерлік ансамбль" дипломымен марапатталды.
- 2011 жылы Астана қаласында өткен Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 20 жылдығына арналған республикалық ұлттық театрлар фестивалінде "Бостандық" спектаклін сахналап "Үздік режиссерлік шешім" дипломымен марапатталды.
Актерлері
Бүгінгі таңда театрдың директоры әрі бас режиссері – Наталья Дубс. Бас әртістер – "Сахнагер" ұлттық театр жүлдесінің лауреаты Ирка Абдулманова, актриса Светлана Скобина, Юлия Тейфель, Оксана Тяменко, Александр Дар, Тимур Бонданк және т.б.
Галерея
Дереккөздер
- Қазақстанның мәдени ошақтары. Культурные центры Казахстана: Фотоальбом. – Алматы:«АСА» Баспа үйі» ЖШС, 2012. – 288 б. (қазақ, орыс, тілдерінде) ISBN 978-601-80325-0-9
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Respublikalyk akademiyalyk nemis drama teatry 1975 zhyldyn 6 akpan kүni resmi ashylgan algashky nemis teatry Respublikalyk akademiyalyk nemis drama teatryOrnalasuy ҚazakstanNegizdelgeni 1975Direktory Natalya DubsBas rezhissyori Natalya DubsMarapattary Әleumettik manyzy zor takyrypty tereninen igergeni үshin arnajy syjlygy En үzdik akterlik ansambl diplomy Үzdik rezhisserlik sheshim diplomy Tarihy1974 zhyldyn 2 shildesinde Kenes Odagy Kommunistik Partiyasy ortalyk komitetinin KSRO halky arasynda nemis ultynyn zhumysyn zhaksartu turaly sheshimi kabyldandy 1975 zhyldyn 6 akpanynda Қazak SSR Mәdeniet ministrliginin bujrygymen kazak zherindegi algashky nemis teatrynyn irgesi kalandy Bes zhyldan kejin Mәskeu kalasyndagy Kishi teatrdyn M Shepkin atyndagy mektep studiyasynyn 29 zhas tүlegi Temirtau kalasyna kelip shygarmashylyk tobyn kurady Teatr 1980 zhyldyn 26 zheltoksanynda nemis zhazushysy Aleksandr Rajmengtin Algashkylar Pervye pesasymen ashyldy Pesada nemis ultynyn kazak zherine koship kelgendegi algashky kүnderi kazak halkymen karym katynasy korsetildi Teatr repertuarynan orys nemis klassikterinin shygarmalary oryn aldy Sol kezdegi nemis orys akyn zhazushylary men dramaturgtary teatrdyn korkeyuine sүbeli үles kosty 1987 zhyly bas rezhisser bolyp kyzmetke kelgen Bolat Atabaev Germaniya Federativtik Respublikasyna bajlanys ornatyp teatr truppasynyn kadr mәselesin sheshti Osydan kejin ansambl biliktilik dengejin koteru үshin Ulm zhәne Myunhen kalalaryna shakyrtu aldy ҚojylymdarAlgashkyda teatrdyn repertuaryna nemis avtorlardyn pesalary endi A Zakstyn Svoj ochag P Varkentinnin Narodnye gulyanya I Langemannyn Kak chasto v krugu druzej K Shiffnerdin Ballada o materi K Erlihtin Otzvuki teh let V Gejnctin Na volnah stoletij Lyudi i sudby Gody nadezhd My ne pyl na vetru kojylymdary Қoyushy rezhisserleri B Atabaev A Gaan D Vardetskij E Shmidt A Osipenko O Belov G Klejmann V Mihaelis boldy Akterlik kuramynda P Varkentin V Bolc D Shvarckopf E Shvarckopf V Brestel P Caharias L Immel L Genze enbek sinirgen artisteri K Shmeer M Albert zhumys istedi Nemis drama teatry DTA keninen tanylyp gastroldik saparlarga shyga bastady Uakyt otken sajyn teatr truppasynyn kuramy tolygyp Temirtaudagy shagyn gimarat olarga tarlyk etti 1989 zhyly teatr Almaty kalasyna koshirildi Osy kezde respublikadagy nemis halkynyn tarihi Otanyna koshu naukany zhүrip zhatty 1993 zhyly Germaniyaga teatrdyn songy әrtisi koship ketip teatrda Lidiya Gann gana kaldy Teatrdyn akterler tobyn tolyktyru maksatynda T Zhүrgenov atyndagy Ұlttyk oner akademiyasynyn kuramynda Nemis teatr onerinin akademiyasy ashyldy teatr truppasy ozge ult okilderinin azamattarymen tolyga bastady Bul teatr bagyty men bolmysyna үlken ozgerister engizdi Nemis drama teatry DTA tәzhiribeler pen pikirtalastar ornyna ajnaldy Өzge memleketterden rezhisserler shakyrylyp olar oz kezeginde teatrdyn damuyna at salysty Teatr repertuarynan zhana shygarmalar oryn aldy atap ajtkanda Dzheffri Cherch Angliya Makbet Frederike Felbek Germa niya Nemeckij kak inostrannyj Arna Arlejdin Litva pe sasy Kristof Fetrie Franciya Miry v perehodah Dzhejms Dzhojstyn Uiliss romany Katarina Shmeer Germaniya Daj zharu H Ganym Germaniya Vojcek G Byuhner pesasy Irina Simonova Қazakstan Devushka i Smert M Gorkij shygarmasynyn zhelisimen zhazylgan A Kurellanyn eresekterge arnalgan ertegisi kojylymdary korermenderdin nazaryna usynyldy Teatr repertuarynda Oskar i Rozovaya Dama avt E E Shmitt rezh Igor Gonopolskij Don Zhuan prihodit s vojny avt E fon Horvat rezh Boris Preobrazhenskij Schastlivyj Gans avt M Bartenev rezh Dmitrij Skirta Po odezhke protyanesh nozhki avt H Berger rezh Andrej Vo ronin Svoboda avt S Mrozhek rezh Iriny Simonova t s s otandyk zhәne sheteldik rezhisserlerdin kojylymdary bar Қazirgi tanda respublikalyk nemis drama teatry tүrli tәzhiribelerdin arkasynda nemis halkynyn mәdeni murasyn saktaudy kozdejdi Zhyl sajyn teatr repertuary zhanartylyp ogan ozge elderdin sazgerleri men rezhisserleri tartylady Teatr kojylymdary orys zhәne nemis tilderinde zhүrgiziledi Nemis tilin mengermegen korermenderge nemis tilinen orys tiline tikelej sinhrondy audarma usynylady 2000 zhyly teatr gastrldik saparymen Germaniya men Shvejcariyaga baryp V Sorokinnyn Ochered atty kojylymyn korsetti Nemis teatrynyn sahnasynda tәuelsiz zhobalardyn birnesheui zharyk kordi Dario Fonyn Zhenshina odnogo doma atty monospektakl aktrisa Irka Abdulmanovanyn ojnaumen 2000 zhyly kojyldy rezhisser Peter Todorovtyn Polsha Sneg atty spektakilinde Natalya Dubs katysty Agylshyn rezhisseri Dzheffri Cherch U Shekspirdin Makbetin kojdy Songy spektakldin stilin evropalyk zhәne kazak teatryna lajykty tәsilderi sheberlikpen kurastyrylgan 2004 zhyly rezhisser Bolat Atabaev Almatydagy ledi Milford kojylymda Germaniyaga koshken oralmandardyn kiyn tagdyry suretteledi Atalgan kojylymdardan tys 2006 zhyly teatr M Gorkijdin Devushka i smert G Byuhnerdin Vojcek A Volodinnyn Derektiv kamennogo veka R Shimmelpfenningtin Ryba za rybu atty kojylymdardy korermenderge tartu etti 2006 zhyly Nemis drama teatry Myulhem kalasynda Germaniya Zhibek zholy atty halykaralyk festivalge baryp kajtty Zhetistikteri2008 zhyly oner ordasy Chelyabi kalasynda otken Kamerata 08 festivaline katysyp Bolat Atabaevtyn Almatydan kelgen ledi Milford kojylymyn sahnalap Әleumettik manyzy zor takyrypty tereninen igergeni үshin arnajy syjlygyn zhenip aldy 2009 zhyly Germaniyadagy Қazakstan zhyldary ayasynda kalalardy gastroldik saparmen aralady Sondaj ak Қyz ben olim kojylymy synshylar tarapynan on bagaga ie boldy 2010 zhyly Tarazda otken HVIII respublikalyk teatr festivalinde Қaldyrma meni atty spektakldi sahnalady Ұly Otan sogysynyn 65 zhyldygy men Bauyrzhan Momyshulynyn 100 zhyldygyna arnalgan sharada En үzdik akterlik ansambl diplomymen marapattaldy 2011 zhyly Astana kalasynda otken Қazakstan Respublikasy Tәuelsizdiginin 20 zhyldygyna arnalgan respublikalyk ulttyk teatrlar festivalinde Bostandyk spektaklin sahnalap Үzdik rezhisserlik sheshim diplomymen marapattaldy AkterleriBүgingi tanda teatrdyn direktory әri bas rezhisseri Natalya Dubs Bas әrtister Sahnager ulttyk teatr zhүldesinin laureaty Irka Abdulmanova aktrisa Svetlana Skobina Yuliya Tejfel Oksana Tyamenko Aleksandr Dar Timur Bondank zhәne t b GalereyaDerekkozderҚazakstannyn mәdeni oshaktary Kulturnye centry Kazahstana Fotoalbom Almaty ASA Baspa үji ZhShS 2012 288 b kazak orys tilderinde ISBN 978 601 80325 0 9