Майра Мұхамедқызы (сахнада Maira Kerey - Майра Керей есімін пайдаланады) (1965 жылдың 5 қыркүйек күні Қытайдың Құлжа қаласында дүниеге келді) қазақтың ең атақты опера әншiсi (сопрано), Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген әртісі, Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты. Париждегі "Гранд Операда" Қазақстанның атынан өнер көрсеткен тұңғыш әрі әзірге жалғыз опера әншісі.
Майра Мұхамедқызы | |
---|---|
Дүниеге келгені: | 5.9.1965 ҚХР Құлжа қаласы |
Мансабы: | ҚР Еңбек сіңірген әртісі |
Өмірбаяны
Майра Мұхамедқызы ҚХР-да өнерлі отбасында туып, өскен. Тарихи отанына 1994 жылы оралды. Әкесі Мұхамед Әбдіқадырұлы — композитор, профессор, музыка зерттеу саласы бойынша көптеген кітаптардың авторы. Анасы Камал Қуанышқызы — әнші, ҚХР Халық әртісі.
Майра Мұхамедқызы Бейжің Ұлттар Университетінің Музыка Факультетін (Джоу Бен Чин сыныбы) және Пекин Консерваториясын (Го Шу Джен сыныбы) бітірген. Алматыда Құрманғазы атындағы Қазақ ұлттық консерваториясында (профессор Н.А. Шариповтің сыныбы) стажировкадан өткен.
Шығармашылығы
Майра Мұхамедқызының (Еуропа сахнасында Майра Керей) шығармашылық өміріндегі айтулы кезеңі Францияның Гранд-опера театрымен (Opéra National de Paris) келісім-шарт жасауынан басталады. Әлем опера аренасына Пуччинидің «Богемасындағы» Мюзетта рөлімен дебют жасап, опера жұлдыздары тенор Роберто Аланья, Марселло Альварез қатарлас әншілермен бірге ән салды. Г.Доницеттидың «Махаббат дәрісі» (L'Elisir d'Amore) атты комедиялық операсында Адина рөлімен Opéra National de Lorraine, Opéra de Rennes, Théâtre de Caen, Grand Théâtre de Reims және Opéra National Bordeaux сахналарында өнерін көрсетті. Әлемдік классикалық операның үздік үлгілеріне қатысып, жетекші партияларды орындап, европадағы опера карьерасын бүгінге дейін жалғастырып келеді.
2005 жылы Майра Мұхамедқызы әйгілі әлем опера жұлдызы Пласидо Домингоның шақыруымен АҚШ опера сахнасына көтерілді. Вашингтон Ұлттық Опера Театрында П.И.Чайковскийдің «Орлеан Бикешінен» Агнесс Сорель партиясын орындады, аты аңызға айналған әлем опера жұлдызы Мирелла Френимен бір сахнада ән салды.
Gay City News ақпарат құралы айтуынша, Майра Керей — керемет орындаушылық шеберлігімен қоса табиғат берген ажары мен өнері астасқан дарынды әнші. «Тамаша дауыстың иесі Майра Керей бірегей дарынымен, табиғи қуатты, ашық таза, жағымды да әдемі дауысымен көрермендер жүрегін жаулап алды. Майра Керей Вашингтон операсына үлкен рөлдермен қайта оралатынына кәміл сенеміз», — деп жазады The Washington Times.
Майра Мұхамедқызы Қазақтың мемлекеттік Абай атындағы академиялық опера және балет театрының сопрано дауысты жетекші әрі беделді әншісі. Майраның театрдағы репертуарында Брусиловскийдің «Қыз Жібек» операсындағы Жібек, Жубанов пен Хамидидің «Абай» операсындағы Ажар, Вердидің «Травиатасындағы» Виолетта, «Риголеттодағы» Джильда, Бизенің «Кармен» операсындағы Микаэла, Доницеттидің «Лючия ди Ламмермурдегі» Лючия, Гуноның «Фаустындағы» Маргарита, Пуччинидің «Турандот» операсындағы Лию және басқа да партиялары бар.
Соңғы опера маусымында Майра Мұхамедқызы Гуноның « операсындағы басты партияны Opéra National de Lorraine опера театрында, Доницеттидің «Дон Паскуале» операсындағы Норина рөлін Grand Théâtre de Genève және Théâtre de Caen сахналарында, Пуччини «Богемасындағы» Мюзетта партиясы және Гуноның «Фаустындағы» Маргарита партиясын Opéra National Bordeaux опера театрында, Бритиннің «Жазғы түндегі түс» операсында Титания рөлін Opéra National de Lorraine, Grand Théâtre de Тoulon және Opéra National Bordeaux сахналарында сомдады. Altamusica келесідей хабарлайды: Қазақтың әнші қызы Майра сомдаған образдар ешкімге ұқсамайтын, ешкімді қайталамайтын өзіндік ажар-айшығымен ерекшеленеді. Кейіпкерлерінің бойына табиғи сұлулық пен ішкі жан-дүниесі мен сыртқы келбетінің астасып адамгершілік қасиеттерін сіңіріп, көрермендер жүрегін әншілік шынайылығымен, орындаушылық шеберлігімен баурап алады»
Майра Мұхамедқызының концерттік репертуары бай да байсалды. Әншінің әлемдік классикалық операсынан бөлек, оперетта, мюзикл, камералық вокалды шығармалардан, халық әндерінен тұратын бай репертуары үнемі толықтырылу үстінде. Репертуарындағы көптеген шығармалар Қазақстан сахнасында бұрын соңды орындалмаған. Опералық және концерттік репертуарын асқан талғампаздықпен таңдап, үлкен еңбекқорлық пен ізденістің үлгісін көрсетіп келеді. Майраның орындаушылық тәжірибесі Бетховеннің 9-ші симфониясын, Гайдннің «Әлем жаратылысы» ораториясын, Мендельсоннің Elijah ораториясын, Моцарттың Exultate Jubilate, Перголезидің «Stabat Mater», Россинидің «Кішкене Салтанатты Месса», Вилло-Лобостың «Bachianas Brasileiras No. 5» т.б. қамтиды.
Майра Мұхамедқызы жеке концерттік, гастрольдік сапарда жиі болады. Ол Пекин, Гонконг, Стамбул, Дели, Сеул, Мәскеу, Санкт-Петербург, Будапешт қалаларында және Словакияда Форе, Пуленк, Дебюсси, Рахманинов, Чайковский, сонымен қатар, қазақ және қытай халық әндерін орындады. Пекиннің «Жон Шань Ли Тан» концерттік залында орталық Пекин опера театрының симфониялық оркестрімен және Ұлыбританиядағы «Кадоган-холл» концерттік залында Лондоннің Корольдық симфониялық оркестрімен жеке концерттері өтті.
2009—2010 опера маусымында Майра Мұхамедқызы Керубинидің «Медея» операсындағы Глауче ролын сомдайды. Сонымен қатар, Opéra National de Lorraine театрының симфониялық оркестрі сүйемелдеуімен Mozart et les femmes атты жеке концерті Францияның Нанси қаласында өтеді.
Қазақ мемлекеттік Абай атындағы академиялық опера және балет театры 2009—2010 маусымында Майра Мұхамедқызына арнайы Доницеттидың «Махаббат дәрісі» (L'Elisir d'Amore) атты комедиялық операсының жаңа қойылымын ұйымдастыруда.
Майра Мұхамедқызы Қазақстанның өнер Елшісі болып, қазақты өзге елдерге танытып, ұлттық опера өнерінің жалауын көптеген алыс-жақын шетелдерде желбіретіп, мәртебесін көтерді, егемен еліміздің мақтанышы, қазақ халқының жұлдызды әншісіне айналды. Қазақ мемлекеттік Құрманғазы атындағы академиялық халық аспаптары оркестрімен осыған дейін орындалмаған халық әндерінен тұратын «Інжу Маржан» таспасын жазып, өнер сүйер қауымның ыстық ықыласына бөленді. Майраның өнері жайлы бұқаралық ақпарат құралдары кеңінен насихаттады. Майра тамаша әншілігімен қатар, Әмір Қарақұловтың «Жылама!» атты көркем фильмінде басты рөлді шебер орындап, жаңа бір қырынан көрінді.
Ән жинақтары
Кинодағы ролдері
Сыншылардың пікірлері
Отбасы
Қызықты деректер
Марапаттары
- Майра Мұхамедқызы — .
- 2008 жылы Әдебиет және өнер саласындағы Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты,
Көптеген беделді халықаралық байқаулардың лауреаты, жеңімпазы:
- «Алтын айдаһар» байқауында I сыйлық (Қытай, 1988 ж.);
- «Томаз Алкайде» байқауында I сыйлық (Португалия, 1997 ж.);
- Мәскеудегі П.И.Чайковский байқаунда III сыйлық, М.Я.Давыдова атындағы арнайы диплом (Ресей, 1998 ж.);
- Елена Образцова байқауының арнайы сыйлығы (1999 ж.);
- «Үміт» номинациясы бойынша «Тарлан» тәуелсіз меценаттар сыйлығының иегері (2000 ж.);
- «Қазақстан жыл таңдауы – 2004» байқауының «Алтын Адам» сыйлығы .
Сыртқы сілтемелер
- Майра Мұхамедқызының ресми сайты http://mairakerey.com Мұрағатталған 25 желтоқсанның 2011 жылы.
Дереккөздер
- Қазақстан Республикасында кімнің кім екені – 2011. 2 томдық анықтамалық. Алматы, 2011. ISBN 978-601-278-473-2
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Majra Muhamedkyzy sahnada Maira Kerey Majra Kerej esimin pajdalanady 1965 zhyldyn 5 kyrkүjek kүni Қytajdyn Қulzha kalasynda dүniege keldi kazaktyn en atakty opera әnshisi soprano Қazakstan Respublikasynyn enbek sinirgen әrtisi Memlekettik syjlyktyn laureaty Parizhdegi Grand Operada Қazakstannyn atynan oner korsetken tungysh әri әzirge zhalgyz opera әnshisi Majra MuhamedkyzyDүniege kelgeni 5 9 1965 ҚHR Қulzha kalasyMansaby ҚR Enbek sinirgen әrtisiӨmirbayanyMajra Muhamedkyzy ҚHR da onerli otbasynda tuyp osken Tarihi otanyna 1994 zhyly oraldy Әkesi Muhamed Әbdikadyruly kompozitor professor muzyka zertteu salasy bojynsha koptegen kitaptardyn avtory Anasy Kamal Қuanyshkyzy әnshi ҚHR Halyk әrtisi Majra Muhamedkyzy Bejzhin Ұlttar Universitetinin Muzyka Fakultetin Dzhou Ben Chin synyby zhәne Pekin Konservatoriyasyn Go Shu Dzhen synyby bitirgen Almatyda Қurmangazy atyndagy Қazak ulttyk konservatoriyasynda professor N A Sharipovtin synyby stazhirovkadan otken ShygarmashylygyMajra Muhamedkyzynyn Europa sahnasynda Majra Kerej shygarmashylyk omirindegi ajtuly kezeni Franciyanyn Grand opera teatrymen Opera National de Paris kelisim shart zhasauynan bastalady Әlem opera arenasyna Puchchinidin Bogemasyndagy Myuzetta rolimen debyut zhasap opera zhuldyzdary tenor Roberto Alanya Marsello Alvarez katarlas әnshilermen birge әn saldy G Donicettidyn Mahabbat dәrisi L Elisir d Amore atty komediyalyk operasynda Adina rolimen Opera National de Lorraine Opera de Rennes Theatre de Caen Grand Theatre de Reims zhәne Opera National Bordeaux sahnalarynda onerin korsetti Әlemdik klassikalyk operanyn үzdik үlgilerine katysyp zhetekshi partiyalardy oryndap evropadagy opera karerasyn bүginge dejin zhalgastyryp keledi Қazak opera teatrynda Abaj spektalinde Majra Azhar rolinde 2005 zhyly Majra Muhamedkyzy әjgili әlem opera zhuldyzy Plasido Domingonyn shakyruymen AҚSh opera sahnasyna koterildi Vashington Ұlttyk Opera Teatrynda P I Chajkovskijdin Orlean Bikeshinen Agness Sorel partiyasyn oryndady aty anyzga ajnalgan әlem opera zhuldyzy Mirella Frenimen bir sahnada әn saldy Gay City News akparat kuraly ajtuynsha Majra Kerej keremet oryndaushylyk sheberligimen kosa tabigat bergen azhary men oneri astaskan daryndy әnshi Tamasha dauystyn iesi Majra Kerej biregej darynymen tabigi kuatty ashyk taza zhagymdy da әdemi dauysymen korermender zhүregin zhaulap aldy Majra Kerej Vashington operasyna үlken roldermen kajta oralatynyna kәmil senemiz dep zhazady The Washington Times Majra Muhamedkyzy Қazaktyn memlekettik Abaj atyndagy akademiyalyk opera zhәne balet teatrynyn soprano dauysty zhetekshi әri bedeldi әnshisi Majranyn teatrdagy repertuarynda Brusilovskijdin Қyz Zhibek operasyndagy Zhibek Zhubanov pen Hamididin Abaj operasyndagy Azhar Verdidin Traviatasyndagy Violetta Rigolettodagy Dzhilda Bizenin Karmen operasyndagy Mikaela Donicettidin Lyuchiya di Lammermurdegi Lyuchiya Gunonyn Faustyndagy Margarita Puchchinidin Turandot operasyndagy Liyu zhәne baska da partiyalary bar Songy opera mausymynda Majra Muhamedkyzy Gunonyn operasyndagy basty partiyany Opera National de Lorraine opera teatrynda Donicettidin Don Paskuale operasyndagy Norina rolin Grand Theatre de Geneve zhәne Theatre de Caen sahnalarynda Puchchini Bogemasyndagy Myuzetta partiyasy zhәne Gunonyn Faustyndagy Margarita partiyasyn Opera National Bordeaux opera teatrynda Britinnin Zhazgy tүndegi tүs operasynda Titaniya rolin Opera National de Lorraine Grand Theatre de Toulon zhәne Opera National Bordeaux sahnalarynda somdady Altamusica kelesidej habarlajdy Қazaktyn әnshi kyzy Majra somdagan obrazdar eshkimge uksamajtyn eshkimdi kajtalamajtyn ozindik azhar ajshygymen erekshelenedi Kejipkerlerinin bojyna tabigi sululyk pen ishki zhan dүniesi men syrtky kelbetinin astasyp adamgershilik kasietterin sinirip korermender zhүregin әnshilik shynajylygymen oryndaushylyk sheberligimen baurap alady Majra Muhamedkyzynyn koncerttik repertuary baj da bajsaldy Әnshinin әlemdik klassikalyk operasynan bolek operetta myuzikl kameralyk vokaldy shygarmalardan halyk әnderinen turatyn baj repertuary үnemi tolyktyrylu үstinde Repertuaryndagy koptegen shygarmalar Қazakstan sahnasynda buryn sondy oryndalmagan Operalyk zhәne koncerttik repertuaryn askan talgampazdykpen tandap үlken enbekkorlyk pen izdenistin үlgisin korsetip keledi Majranyn oryndaushylyk tәzhiribesi Bethovennin 9 shi simfoniyasyn Gajdnnin Әlem zharatylysy oratoriyasyn Mendelsonnin Elijah oratoriyasyn Mocarttyn Exultate Jubilate Pergolezidin Stabat Mater Rossinidin Kishkene Saltanatty Messa Villo Lobostyn Bachianas Brasileiras No 5 t b kamtidy Majra Muhamedkyzy zheke koncerttik gastroldik saparda zhii bolady Ol Pekin Gonkong Stambul Deli Seul Mәskeu Sankt Peterburg Budapesht kalalarynda zhәne Slovakiyada Fore Pulenk Debyussi Rahmaninov Chajkovskij sonymen katar kazak zhәne kytaj halyk әnderin oryndady Pekinnin Zhon Shan Li Tan koncerttik zalynda ortalyk Pekin opera teatrynyn simfoniyalyk orkestrimen zhәne Ұlybritaniyadagy Kadogan holl koncerttik zalynda Londonnin Koroldyk simfoniyalyk orkestrimen zheke koncertteri otti 2009 2010 opera mausymynda Majra Muhamedkyzy Kerubinidin Medeya operasyndagy Glauche rolyn somdajdy Sonymen katar Opera National de Lorraine teatrynyn simfoniyalyk orkestri sүjemeldeuimen Mozart et les femmes atty zheke koncerti Franciyanyn Nansi kalasynda otedi Қazak memlekettik Abaj atyndagy akademiyalyk opera zhәne balet teatry 2009 2010 mausymynda Majra Muhamedkyzyna arnajy Donicettidyn Mahabbat dәrisi L Elisir d Amore atty komediyalyk operasynyn zhana kojylymyn ujymdastyruda Majra Muhamedkyzy Қazakstannyn oner Elshisi bolyp kazakty ozge elderge tanytyp ulttyk opera onerinin zhalauyn koptegen alys zhakyn shetelderde zhelbiretip mәrtebesin koterdi egemen elimizdin maktanyshy kazak halkynyn zhuldyzdy әnshisine ajnaldy Қazak memlekettik Қurmangazy atyndagy akademiyalyk halyk aspaptary orkestrimen osygan dejin oryndalmagan halyk әnderinen turatyn Inzhu Marzhan taspasyn zhazyp oner sүjer kauymnyn ystyk ykylasyna bolendi Majranyn oneri zhajly bukaralyk akparat kuraldary keninen nasihattady Majra tamasha әnshiligimen katar Әmir Қarakulovtyn Zhylama atty korkem filminde basty roldi sheber oryndap zhana bir kyrynan korindi Әn zhinaktary Kinodagy rolderi Synshylardyn pikirleriOtbasyҚyzykty derekterMarapattaryMajra Muhamedkyzy 2008 zhyly Әdebiet zhәne oner salasyndagy Memlekettik syjlyktyn laureaty Koptegen bedeldi halykaralyk bajkaulardyn laureaty zhenimpazy Altyn ajdaһar bajkauynda I syjlyk Қytaj 1988 zh Tomaz Alkajde bajkauynda I syjlyk Portugaliya 1997 zh Mәskeudegi P I Chajkovskij bajkaunda III syjlyk M Ya Davydova atyndagy arnajy diplom Resej 1998 zh Elena Obrazcova bajkauynyn arnajy syjlygy 1999 zh Үmit nominaciyasy bojynsha Tarlan tәuelsiz mecenattar syjlygynyn iegeri 2000 zh Қazakstan zhyl tandauy 2004 bajkauynyn Altyn Adam syjlygy Syrtky siltemelerMajra Muhamedkyzynyn resmi sajty http mairakerey com Muragattalgan 25 zheltoksannyn 2011 zhyly DerekkozderҚazakstan Respublikasynda kimnin kim ekeni 2011 2 tomdyk anyktamalyk Almaty 2011 ISBN 978 601 278 473 2