«Желдірме» - Абайдың домбыраға арналған ән- күйі. Бүгінде жалпы қазақтың күйшілік дәстүрінде « және « деген 2 жанрдың көне дәуірден бастау алып келе жатқаны анықталып отыр. «Жыр-күй» Қарақалпақ өңірін мекендеген қазақ жұртына тән болса, « Арқада, Шығыс Қазақстан жері мен Таулы Алтай аймағында, Моңғолия қазақтарының арасында кеңінен тараған. Абайдың «Желдірмесі» - осындай ұлттық дәстүр негізінде туған шығарма. Бұл күй ән жанрымен, ұлттық мелодиялық сазымен, синкретті түрімен, әуендік ырғақ желісімен ерекшеленеді. 4; 6; 4, 3, 5, 6, 5; 4; 4, 3, 4, 6, 3, 4, 4; 4; 4; 4, 4, 4, 4, 4, 4, 4, 4, 4, 4, 4, 4 болып келетін аралас өлшем ырғақ ұялары ән-өлең өрнегімен сабақтасып жатады. Күйді 1977 ж. музыкалық зерттеушісі Қ. Тұсіпұлы Жүзбасов Шығыс Қазақстан облысының Қатонқарағай аулында тұратын Демшінов Хамзадан таспаға жазып, нотаға тұсірген. Бұл күй алғаш рет Абайдың «Айттым сәлем, қалам қас» деген жинағына енгізілді.
Дереккөздер
- Абай. Энциклопедия. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясының» Бас редакциясы, «Атамұра» баспасы, ISBN 5-7667-2949-9
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Zheldirme Abajdyn dombyraga arnalgan әn kүji Bүginde zhalpy kazaktyn kүjshilik dәstүrinde zhәne degen 2 zhanrdyn kone dәuirden bastau alyp kele zhatkany anyktalyp otyr Zhyr kүj Қarakalpak onirin mekendegen kazak zhurtyna tәn bolsa Arkada Shygys Қazakstan zheri men Tauly Altaj ajmagynda Mongoliya kazaktarynyn arasynda keninen taragan Abajdyn Zheldirmesi osyndaj ulttyk dәstүr negizinde tugan shygarma Bul kүj әn zhanrymen ulttyk melodiyalyk sazymen sinkretti tүrimen әuendik yrgak zhelisimen erekshelenedi 4 6 4 3 5 6 5 4 4 3 4 6 3 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 bolyp keletin aralas olshem yrgak uyalary әn olen ornegimen sabaktasyp zhatady Kүjdi 1977 zh muzykalyk zertteushisi Қ Tusipuly Zhүzbasov Shygys Қazakstan oblysynyn Қatonkaragaj aulynda turatyn Demshinov Hamzadan taspaga zhazyp notaga tusirgen Bul kүj algash ret Abajdyn Ajttym sәlem kalam kas degen zhinagyna engizildi DerekkozderAbaj Enciklopediya Almaty Қazak enciklopediyasynyn Bas redakciyasy Atamura baspasy ISBN 5 7667 2949 9Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet