Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Дін-Мұхамед Ханқожаұлы Сұлтанғазин (10 наурыз 1867 жыл, Қарқаралы уезі — 1917 жыл, Баку) — қазақ журналист, тілмаш, қазақ ұлттық журналистикасының негізін қалаушылардың бірі.
| Дін-Мұхаммед Ханқожаұлы Сұлтанғазин | |
| Туған күні | |
|---|---|
| Туған жері | |
| Қайтыс болған күні | |
| Қайтыс болған жері | |
| Азаматтығы | |
| Ұлты | Қазақ |
| Қызметі | |
| Әкесі | Ханқожа Сұлтанғазин |
Ортаққордағы Дін-Мұхаммед Ханқожаұлы Сұлтанғазин | |
Өмірбаян
1867 жылы 10 наурызда Қарқаралы уезінде, Тоқырауын болысында туған. Төре руынан шыққан. Бөкейхан Барақ ұлының шөбересі. Әлихан Бөкейхановтың інісі.
Дін-мұхамед Сұлтанғазин (ол тегі атасы Сұлтанғазы Бөкейхановтың атынан алды) 1890 жылы Томск университетінің медицина факультетіне оқуға түсіп, бір жылдан кейін Императорлық Санкт-Петербург университетінің шығыстану факультетіне ауысты.
1895 жылы 1–ші дәрежелі дипломмен бітірген соң, сол университеттің заң факультетіне оқуға түсіп, 1897 жылы заңгер дәрежесін алды. Екі жоғары білім алған тұңғыш қазақ болды.
Араб, парсы, түрік, татар, орыс және француз тілдерін меңгерген 3 мамандықты меңгерген білікті қазақ 30 жасында көрнекті қазақстандық публицист және қоғам қайраткері болды. Оның журналистік қызметі 1888-1902 жылдары «Дала уалаяты» газетінде редактор және аудармашы болып жұмыс істеген кезде айқын көрінді.
1910 жылдан өмірінің соңына дейін Бакуде діни орталықта шығыс тілінен сабақ берді, мұсылмандарға сабақ берді.
Көп жылдар "Дала уәлаяты" газетінде аудармашылық қызмет атқарған. Оның газетке басылған мақалаларының қай-қайсысынан да прогрестік, ағартушылық идеяны байқауға болады. Ыбырай Алтынсариннің ағарту саласындағы істерін қолдап, оны қай жағынан да өзіне ұстаз тұтқан. Қазақ тілі туралы көлемді мақалалар жариялап, оның сол кездегі жағдайына, болашағына дұрыс талдау жасаған.
Оның шет ел сөздерін орынсыз алудың дұрыс еместігі, алған кезде оны қалай транскрипциялау керектігі, қазақ тілінің өзге түркі тілдерінен ерекшелігі, қазақ сөздерін жазуға келе бермейтіндігі сияқты пікірлері әлі күнге дейін өз маңызын жойған жоқ.
-
![image]()
Университетті бітіргені туралы куәлік -
![image]()
Дін-Мұхаммед Сұлтанғазиның жеке ісі -
![image]()
"Ақмола дала ведомостарына ерекше қосу" газеті. -
![image]()
Томск университетінің студенттік билеті
Дереккөздер
- Қазақ тілі. Энциклопедия. Алматы: Қазақстан Республикасы Білім, мәдениет және денсаулық сақтау министрлігі, Қазақстан даму институты, 1998 жыл, 509 бет. ISBN 5-7667-2616-3
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Din Muhamed Hankozhauly Sultangazin 10 nauryz 1867 zhyl Қarkaraly uezi 1917 zhyl Baku kazak zhurnalist tilmash kazak ulttyk zhurnalistikasynyn negizin kalaushylardyn biri Din Muhammed Hankozhauly SultangazinTugan kүni10 nauryz 1867 1867 03 10 Tugan zheriҚarkaraly uezi Resej imperiyasyҚajtys bolgan kүni1917 1917 Қajtys bolgan zheriBaku Resej imperiyasyAzamattygy Resej imperiyasyҰltyҚazakҚyzmetiTilmash ZhurnalistӘkesiHankozha SultangazinOrtakkordagy Din Muhammed Hankozhauly SultangazinOmby mugalimder seminariyasynyn kuәligiӨmirbayan1867 zhyly 10 nauryzda Қarkaraly uezinde Tokyrauyn bolysynda tugan Tore ruynan shykkan Bokejhan Barak ulynyn shoberesi Әlihan Bokejhanovtyn inisi Din muhamed Sultangazin ol tegi atasy Sultangazy Bokejhanovtyn atynan aldy 1890 zhyly Tomsk universitetinin medicina fakultetine okuga tүsip bir zhyldan kejin Imperatorlyk Sankt Peterburg universitetinin shygystanu fakultetine auysty 1895 zhyly 1 shi dәrezheli diplommen bitirgen son sol universitettin zan fakultetine okuga tүsip 1897 zhyly zanger dәrezhesin aldy Eki zhogary bilim algan tungysh kazak boldy Arab parsy tүrik tatar orys zhәne francuz tilderin mengergen 3 mamandykty mengergen bilikti kazak 30 zhasynda kornekti kazakstandyk publicist zhәne kogam kajratkeri boldy Onyn zhurnalistik kyzmeti 1888 1902 zhyldary Dala ualayaty gazetinde redaktor zhәne audarmashy bolyp zhumys istegen kezde ajkyn korindi 1910 zhyldan omirinin sonyna dejin Bakude dini ortalykta shygys tilinen sabak berdi musylmandarga sabak berdi Kop zhyldar Dala uәlayaty gazetinde audarmashylyk kyzmet atkargan Onyn gazetke basylgan makalalarynyn kaj kajsysynan da progrestik agartushylyk ideyany bajkauga bolady Ybyraj Altynsarinnin agartu salasyndagy isterin koldap ony kaj zhagynan da ozine ustaz tutkan Қazak tili turaly kolemdi makalalar zhariyalap onyn sol kezdegi zhagdajyna bolashagyna durys taldau zhasagan Onyn shet el sozderin orynsyz aludyn durys emestigi algan kezde ony kalaj transkripciyalau kerektigi kazak tilinin ozge tүrki tilderinen ereksheligi kazak sozderin zhazuga kele bermejtindigi siyakty pikirleri әli kүnge dejin oz manyzyn zhojgan zhok Universitetti bitirgeni turaly kuәlik Din Muhammed Sultangazinyn zheke isi Akmola dala vedomostaryna erekshe kosu gazeti Tomsk universitetinin studenttik biletiDerekkozderҚazak tili Enciklopediya Almaty Қazakstan Respublikasy Bilim mәdeniet zhәne densaulyk saktau ministrligi Қazakstan damu instituty 1998 zhyl 509 bet ISBN 5 7667 2616 3