Джон Мейджор (философ)

Джон Мейджор (ағыл. John Major немесе Мэер, ағыл. Mair; 1467—1550) — шотландық философ және XVI ғасыр тарихшысы.

Джон Мейджор
John Major
Джон Мейджордың бір туындысының мұқабасындағы портреті
Жалпы мағлұмат
Туған күні	1467 (1467)
Туған жері	Норт-Берик (қазір Ист-Лотиан), Шотландия
Қайтыс болған күні	1550 (1550)
Қайтыс болған жері	Сент-Андрус, Файф, Шотландия
Азаматтығы	Шотландия
Шығармашылығы

Джон Мейджор шығыс Лотианның бай әулетті отбасынан шыққан, бірақ алдымен Кембриджде, содан кейін Парижде жақсы білім алды. Университетті бітіргеннен кейін Мейджор білім беруге қалды, ал 1518 жылы Глазго университеті, кейінірек Сент-Эндрюстің жетекші профессорларының бірі болу үшін Шотландияға оралды. Соңғы ортағасырлық схоластика-философтардың бірі болғандықтан, Мейджор тірі кезінде теология мәселесінде үлкен беделге ие болды.

Мейджор Библияның түпнұсқа мәтіндері мен ежелгі философтарға сүйене отырып, заманауи гуманистік идеология рухында дәстүрлі позицияларын қайта ойластырды. Бітімгерлік тұрғысынан сөйлеген Мейджор Рим папасының шіркеуге үстемдігін бірыңғай ұйым ретінде, сондай-ақ ұлттың патшаға үстемдігін дәлелдеді. Ол сондай-ақ, адамның еркіндікке деген табиғи құқығының ажырамас екенін атап өтті.

Алайда, Мейджордың ең маңызды жұмысы Шотландияны одан әрі дамыту жолдары мен тарихына арналды. 1521 жылы шотландық тарихнамада алғаш рет Шотландия мен Англияны біртұтас мемлекет ретінде біріктіру идеясы пайда болған «Ұлы Британия» атты кітап жарыққа шықты. Екі британдық мемлекеттердің географиялық бірлігі мен тарихи жақындығына сүйене отырып, Мейджор бірлестіктің артықшылықтарын одан әрі гүлденудің кепілі ретінде қорғап шықты. Тарихи зерттеулер саласында Мейджордың тарихи дәстүрлерге анағұрлым сыни және шынайы дерек көздеріне негізделген жұмыстары қазіргі хроникалармен қатты қарама-қарсы. Мейджордың «Ұлы Британиясы» XVI ғасырда Шотландияның саяси дамуына айтарлықтай әсер етті, бірақ ол академиялық латын тілінде жазылғандықтан Еуропада кеңінен танымал бола алмады.