Ванкель қозғалтқышы — роторлы-поршеньді іштен жану қозғалтқышы. Оны 1957 ж. Ф. (1902 ж.т., Германия) құрастырған. В. қ-нда — арнаулы пішінді цилиндр қорап (корпус) ішінде айналатын ротор (поршень) пайдаланылады. Ротор білігі тісті доңғалақпен берік байланыстырылған әрі ол жылжымайтын шестернямен ілініскен. Ротор тісті доңғалақпен бірге шестерняны айнала жылжиды, ал оның жақтары камераның айнымалы көлемін бөле (қия) отырып, қораптың ішкі бетімен сырғанайды. Мұндай құралым, арнаулы газ үлестіру механизмін пайдаланбай-ақ, 4 тактілі циклді ат-қаруға мүмкіндік береді. Қоспа түзілу, от алдыру, майлау, суыту және жүргізу (іске қосу) принциптері кәдімгі поршеньді іштен жану қозғалтқышындай болады. Іс жүзінде үшжақты роторы бар В. қ. қолданылады. Оның шестерня мен тісті доңғалақ радиустарының қатынасы r:R=2:3 (суретті қ.). В. қ. автомобильдерге (мыс., жапонның “Маздасында”), қайықтарға, тік ұшақтарға, т.б. қондырылады. В. қ-ның массасы мен өлшемдері онымен қуаты бірдей кәдімгі іштен жану қозғалтқышынан 2 — 3 есе кіші болып келеді.
Конструкциясы
Білікке орнатылған ротор тісті доңғалаққа қатты қосылады, ол бекітілген статор тісті доңғалақпен бекітіледі. Ротордың диаметрі статор диаметрінен әлдеқайда үлкен, дегенмен беріліс роторы редуктордың айналасына оралады. Үш қырлы ротордың шыңдарының әрқайсысы цилиндрдің бетінде қозғалыс жасайды және цилиндрдегі камералардың айнымалы көлемін үш радиалды тығыздағышпен кеседі.
Бұл дизайн дизельдің, Стирлингтің немесе Оттоның кез-келген 4 циклін арнайы газ тарату механизмін қолданбай жүзеге асыруға мүмкіндік береді. Камераларды тығыздау цилиндрге центрифугалық күштермен, газ қысымымен және таспалы серіппелермен басылған радиалды және соңғы тығыздағыш тақталармен қамтамасыз етіледі. Газ тарату механизмінің болмауы қозғалтқышты төрт тактілі поршеньді едәуір жеңілдетеді, ал жеке жұмыс камералары арасындағы жұптасудың болмауы (, иінді білік және байланыстырушы шыбықтар) ерекшеактамдық пен жоғары қуат береді. Эксцентрлік біліктің бір айналымында Қозғалтқыш бір жұмыс циклін орындайды, бұл екі тактілі поршенді қозғалтқыштың жұмысына тең. Ротордың бір айналымында эксцентрлік білік 3 айналым мен 3 жұмыс соққысын орындайды, бұл айналмалы қозғалтқышты алты цилиндрлі поршенді қозғалтқышпен қате салыстыруға әкеледі.
Қоспаны қалыптастыру, тұтану, майлау, салқындату, іске қосу әдеттегі поршенді ішкі жану қозғалтқышымен бірдей.
Үшбұрышты роторлары бар қозғалтқыштар практикалық қолданысқа ие болды, редуктор мен беріліс радиустарының қатынасы: R:r = 2: 3, олар автомобильдерге, қайықтарға және т. б.
RPD бар автомобильдер қозғалыс режиміне байланысты 100 км — ге 7-ден 20 литрге дейін отын, 1000 км-ге 0,4 л-ден 1 л-ге дейін май тұтынады.
Жұмыс істеу циклы
Ванкель қозғалтқышы қолданады:
- сағат A: отын-ауа қоспасы қабылдау терезесі арқылы қозғалтқыш камерасына түседі
- B соққысы: Ротор қоспаны айналдырады және қысады, қоспасы электр ұшқынымен тұтанады
- такт C: жану Өнімдері басады бетіне ротордың бере отырып, күш-жігерін цилиндрлік эксцентрик
- d соққысы: айналмалы ротор пайдаланылған газдарды шығару терезесіне шығарады.
Циклдің ұқсастығына қарамастан, айналмалы поршенді қозғалтқыштағы (RPD) отын-ауа қоспасының жану динамикасы дәстүрлі поршенді қозғалтқыштан айтарлықтай ерекшеленеді.
Поршенді қозғалтқышта (PD) отын-ауа заряды қабылдау сатысында клапан арқылы цилиндрге өтіп, иінді біліктің айналу санының өсуімен жоғарылайтын жоғары турбуленттілікке ие болады, бұл қоспаның жану толықтығына жағымды әсер етеді. RPD-де турбуленттілік төмен және тұтану кезінде ротордың айналуы бойынша қоспаның негізгі заряды тез жанып кетеді, ал жұмыс қуысының артқы жағы Жанбай қалады және атмосфераға шығарылады. Бұл поршенді қозғалтқыштармен салыстырғанда жанбаған көмірсутектердің атмосфераға шығарындыларының 6-8 есе жоғары пайызын түсіндіреді.
RPD жұмыс циклінің PD жұмыс циклінен тағы бір айырмашылығы-Жану камерасындағы максималды жылу шығару моментінің жоғарғы өлі нүктеден өткеннен кейін кеңею сызығына ауысуы. Сондықтан циклдің максималды температурасы, бірдей қысу коэффициентімен, RPD төмен, ал шығару кезеңінде пайдаланылған газдардың температурасы поршенді қозғалтқыштарға қарағанда 200-250 °C жоғары. Бұл термодинамикалық тұрғыдан тиімсіз және тиімділіктің қосымша төмендеуіне әкеледі, бірақ сонымен бірге осы себепті RPD-де азот оксидінің шығарылуы 20% - ға төмен, ал бірдей қысу коэффициенттерінде RPD октан саны бар отынмен жарылыссыз жұмыс істей алады.поршенді қозғалтқышқа қарағанда 15 бірлік аз.
RPD кемшіліктерін жою инъекция жүйелерінің күрделенуіне, отын-ауа қоспасының стратификациясын құруға және т. б. [3]
Дереккөздер
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, II том
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Vankel kozgaltkyshy rotorly porshendi ishten zhanu kozgaltkyshy Ony 1957 zh F 1902 zh t Germaniya kurastyrgan V k nda arnauly pishindi cilindr korap korpus ishinde ajnalatyn rotor porshen pajdalanylady Rotor biligi tisti dongalakpen berik bajlanystyrylgan әri ol zhylzhymajtyn shesternyamen ilinisken Rotor tisti dongalakpen birge shesternyany ajnala zhylzhidy al onyn zhaktary kameranyn ajnymaly kolemin bole kiya otyryp koraptyn ishki betimen syrganajdy Mundaj kuralym arnauly gaz үlestiru mehanizmin pajdalanbaj ak 4 taktili cikldi at karuga mүmkindik beredi Қospa tүzilu ot aldyru majlau suytu zhәne zhүrgizu iske kosu principteri kәdimgi porshendi ishten zhanu kozgaltkyshyndaj bolady Is zhүzinde үshzhakty rotory bar V k koldanylady Onyn shesternya men tisti dongalak radiustarynyn katynasy r R 2 3 suretti k V k avtomobilderge mys zhaponnyn Mazdasynda kajyktarga tik ushaktarga t b kondyrylady V k nyn massasy men olshemderi onymen kuaty birdej kәdimgi ishten zhanu kozgaltkyshynan 2 3 ese kishi bolyp keledi Vankel kozgaltkyshynyn cikly kabyldau kok kysu zhasyl zhүgiru kyzyl shygaru sary KonstrukciyasyBilikke ornatylgan rotor tisti dongalakka katty kosylady ol bekitilgen stator tisti dongalakpen bekitiledi Rotordyn diametri stator diametrinen әldekajda үlken degenmen berilis rotory reduktordyn ajnalasyna oralady Үsh kyrly rotordyn shyndarynyn әrkajsysy cilindrdin betinde kozgalys zhasajdy zhәne cilindrdegi kameralardyn ajnymaly kolemin үsh radialdy tygyzdagyshpen kesedi Bul dizajn dizeldin Stirlingtin nemese Ottonyn kez kelgen 4 ciklin arnajy gaz taratu mehanizmin koldanbaj zhүzege asyruga mүmkindik beredi Kameralardy tygyzdau cilindrge centrifugalyk kүshtermen gaz kysymymen zhәne taspaly serippelermen basylgan radialdy zhәne songy tygyzdagysh taktalarmen kamtamasyz etiledi Gaz taratu mehanizminin bolmauy kozgaltkyshty tort taktili porshendi edәuir zhenildetedi al zheke zhumys kameralary arasyndagy zhuptasudyn bolmauy iindi bilik zhәne bajlanystyrushy shybyktar ereksheaktamdyk pen zhogary kuat beredi Ekscentrlik biliktin bir ajnalymynda Қozgaltkysh bir zhumys ciklin oryndajdy bul eki taktili porshendi kozgaltkyshtyn zhumysyna ten Rotordyn bir ajnalymynda ekscentrlik bilik 3 ajnalym men 3 zhumys sokkysyn oryndajdy bul ajnalmaly kozgaltkyshty alty cilindrli porshendi kozgaltkyshpen kate salystyruga әkeledi Қospany kalyptastyru tutanu majlau salkyndatu iske kosu әdettegi porshendi ishki zhanu kozgaltkyshymen birdej Үshburyshty rotorlary bar kozgaltkyshtar praktikalyk koldanyska ie boldy reduktor men berilis radiustarynyn katynasy R r 2 3 olar avtomobilderge kajyktarga zhәne t b RPD bar avtomobilder kozgalys rezhimine bajlanysty 100 km ge 7 den 20 litrge dejin otyn 1000 km ge 0 4 l den 1 l ge dejin maj tutynady Zhumys isteu ciklyVankel kozgaltkyshy koldanady sagat A otyn aua kospasy kabyldau terezesi arkyly kozgaltkysh kamerasyna tүsedi B sokkysy Rotor kospany ajnaldyrady zhәne kysady kospasy elektr ushkynymen tutanady takt C zhanu Өnimderi basady betine rotordyn bere otyryp kүsh zhigerin cilindrlik ekscentrik d sokkysy ajnalmaly rotor pajdalanylgan gazdardy shygaru terezesine shygarady Cikldin uksastygyna karamastan ajnalmaly porshendi kozgaltkyshtagy RPD otyn aua kospasynyn zhanu dinamikasy dәstүrli porshendi kozgaltkyshtan ajtarlyktaj erekshelenedi Porshendi kozgaltkyshta PD otyn aua zaryady kabyldau satysynda klapan arkyly cilindrge otip iindi biliktin ajnalu sanynyn osuimen zhogarylajtyn zhogary turbulenttilikke ie bolady bul kospanyn zhanu tolyktygyna zhagymdy әser etedi RPD de turbulenttilik tomen zhәne tutanu kezinde rotordyn ajnaluy bojynsha kospanyn negizgi zaryady tez zhanyp ketedi al zhumys kuysynyn artky zhagy Zhanbaj kalady zhәne atmosferaga shygarylady Bul porshendi kozgaltkyshtarmen salystyrganda zhanbagan komirsutekterdin atmosferaga shygaryndylarynyn 6 8 ese zhogary pajyzyn tүsindiredi RPD zhumys ciklinin PD zhumys ciklinen tagy bir ajyrmashylygy Zhanu kamerasyndagy maksimaldy zhylu shygaru momentinin zhogargy oli nүkteden otkennen kejin keneyu syzygyna auysuy Sondyktan cikldin maksimaldy temperaturasy birdej kysu koefficientimen RPD tomen al shygaru kezeninde pajdalanylgan gazdardyn temperaturasy porshendi kozgaltkyshtarga karaganda 200 250 C zhogary Bul termodinamikalyk turgydan tiimsiz zhәne tiimdiliktin kosymsha tomendeuine әkeledi birak sonymen birge osy sebepti RPD de azot oksidinin shygaryluy 20 ga tomen al birdej kysu koefficientterinde RPD oktan sany bar otynmen zharylyssyz zhumys istej alady porshendi kozgaltkyshka karaganda 15 birlik az RPD kemshilikterin zhoyu inekciya zhүjelerinin kүrdelenuine otyn aua kospasynyn stratifikaciyasyn kuruga zhәne t b 3 Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 zhyl ISBN 5 89800 123 9 II tom Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet