Бүрме - кесектеп тұралған етті өзінің майы мен сөліне бұқтырып дайындайтын (пісірілетін) тағам түрі. Жергілікті жерлерде мұндай тағамды бөртпе, көмбе, қарын бөртпе деп те атайды. Байырғы ортада осындай тәсілмен пісірілген етті суыған соң қарынға салып, тоңазытып қойып, көп ретте сапарға шыққан жолаушылар жолазыққа тұтынған.
Бүрме
Бұл қысы қатты болатын жерлердің тұрғындары жасайтын тәсіл. Алғашқы суық түскенкезде қыс айларында желінетін ұсақ мал жемшөпке ортақ болмас үшін және арықтап кетпес үшін семіз кезінде сойып, ұшасын мүшелеген соң, тұздап өз қарнына салып, аузын буады да, шошалаға апарып қояды. Ет өз сөлімен тұзы сіңіп көктемге дейін сақтала береді. Бүрменің тағы бір түрі етпен қоса, үйітіліп, жуылған бас-сирақты, тазаланған ішек-қарынды - бәрін қосып, малдың өзінің терісіне орап, сыртынан таңып қояды. Бас ұстауға лайық сыйлы қонақ келгенде мал сойып әуре болып жатпай-ақ, дайын бүрмедегі сыбағанықазанға салады. Халқымыз қыстық азық-түлігінбүліндіріп алмай сақтаудың небір әдістерін бұрыннан-ақ білген. Бүрмеге салынатын еттің тұзы артық та, кем де болмауы тиіс. Тұзы көп болса, ет сіресіп қатпайды және сорпасы ащы болып ішуге жарамай қалады. Сорпаның тұзы ащы болып кеткен жағдайда қазанға бір қайнағаннан кейін қарағайдың екі-үш кесек кесек көмірін дәкеге түйіп, сорпаға салып жіберсе, тұзын сорып алады.
Тағы қараңыз
Дереккөздер
Сегізбайұлы Кәдірбек С30 Қазақы дастарған – Алматы: ”Атамұра”, 2011. - 192.
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Дереккөздер
- Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. - Алматы: DPS, 2011. - ISBN 978-601-7026-17-2
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Bүrme kesektep turalgan etti ozinin majy men soline buktyryp dajyndajtyn pisiriletin tagam tүri Zhergilikti zherlerde mundaj tagamdy bortpe kombe karyn bortpe dep te atajdy Bajyrgy ortada osyndaj tәsilmen pisirilgen etti suygan son karynga salyp tonazytyp kojyp kop rette saparga shykkan zholaushylar zholazykka tutyngan BүrmeBul kysy katty bolatyn zherlerdin turgyndary zhasajtyn tәsil Algashky suyk tүskenkezde kys ajlarynda zhelinetin usak mal zhemshopke ortak bolmas үshin zhәne aryktap ketpes үshin semiz kezinde sojyp ushasyn mүshelegen son tuzdap oz karnyna salyp auzyn buady da shoshalaga aparyp koyady Et oz solimen tuzy sinip koktemge dejin saktala beredi Bүrmenin tagy bir tүri etpen kosa үjitilip zhuylgan bas sirakty tazalangan ishek karyndy bәrin kosyp maldyn ozinin terisine orap syrtynan tanyp koyady Bas ustauga lajyk syjly konak kelgende mal sojyp әure bolyp zhatpaj ak dajyn bүrmedegi sybaganykazanga salady Halkymyz kystyk azyk tүliginbүlindirip almaj saktaudyn nebir әdisterin burynnan ak bilgen Bүrmege salynatyn ettin tuzy artyk ta kem de bolmauy tiis Tuzy kop bolsa et siresip katpajdy zhәne sorpasy ashy bolyp ishuge zharamaj kalady Sorpanyn tuzy ashy bolyp ketken zhagdajda kazanga bir kajnagannan kejin karagajdyn eki үsh kesek kesek komirin dәkege tүjip sorpaga salyp zhiberse tuzyn soryp alady Tagy karanyzZhauzhumyr Zhaubүjrek Besbarmak Қuyrdak ZhentDerekkozderSegizbajuly Kәdirbek S30 Қazaky dastargan Almaty Atamura 2011 192 Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz DerekkozderҚazaktyn etnografiyalyk kategoriyalar ugymdar men ataularynyn dәstүrli zhүjesi Enciklopediya Almaty DPS 2011 ISBN 978 601 7026 17 2 Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet