Білге Құтлұқ қаған (骨咄葉護 - Гудоеху, жеке аты 阿史那骨咄葉護 - Ашина Гудо) - 739 жылдан 741 жылға дейін билік еткен Шығыс Түрік қағанатының қағаны. Білге қағанның екінші ұлы.
Білге Құтлұқ қаған | ||
Лауазымы | ||
---|---|---|
| ||
739 — 741 | ||
Ізашары | Йоллығтегін қаған | |
Ізбасары | Озмыш қаған | |
Өмірбаяны | ||
Діні | Тәңіршілдік | |
Дүниеге келуі | белгісіз | |
Қайтыс болуы | 741 | |
Династия | Ашина | |
Әкесі | Білге қаған | |
өңдеу |
Басқаруы
Йолығтегін қаған қайтыс болған соң, билік оның інісі Құтлұқтың қолына көшті. Алайда Құтлұқтың билікке іс жүзінде араласуға мүмкіндігі болмағаннан соң, оның анасы билікті өз қолында ұстады. Қытайлық әскербасы Ли Чжи түріктерге грамота алып келді. Онда император Құтлұқты қаған ретінде мойындайтынын мәлімдеді. Жаңа жылда қаған императорға құттықтау жіберді. 741 жылы қаған билігі, дәлірек айтқанда Иньсы Даганның билігі әлсірей бастады. Рулық бірлестіктер оған бағынбайтын болды. Хандар өз әскерлерін жиып, бір-бірімен қырқыса бастады. Қаған батыс аймақтың шадын өлтіріп, әскери билікті өз қолына алды. Шығыс аймақтың шады Пан Күлтегін өзінің қауіпсіздігіне алаңдап, азаматтық соғысты бастап жіберді.
Азаматтық соғыс
Ал келесі болған оқиғалардың шынайылығына келгенде дереккөздер (Цзычжи Тунцзянь, Тан Шу, және түріктердің руна жазулары) әртүрлі мәліметтерді келтіреді. Тан Шудың нұсқасы бойынша, Пан Күлтегін Білге Құтлұқ қағанды өлтіріп, билікті өз қолына алады.
Тағы қараңыз
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Bilge Қutluk kagan 骨咄葉護 Gudoehu zheke aty 阿史那骨咄葉護 Ashina Gudo 739 zhyldan 741 zhylga dejin bilik etken Shygys Tүrik kaganatynyn kagany Bilge kagannyn ekinshi uly Bilge Қutluk kaganLauazymyShygys Tүrik kaganatynyn 10 shy kagany739 741Izashary Jollygtegin kaganIzbasary Ozmysh kaganӨmirbayanyDini TәnirshildikDүniege kelui belgisizҚajtys boluy 741 0741 Dinastiya AshinaӘkesi Bilge kaganondeu BaskaruyJolygtegin kagan kajtys bolgan son bilik onyn inisi Қutluktyn kolyna koshti Alajda Қutluktyn bilikke is zhүzinde aralasuga mүmkindigi bolmagannan son onyn anasy bilikti oz kolynda ustady Қytajlyk әskerbasy Li Chzhi tүrikterge gramota alyp keldi Onda imperator Қutlukty kagan retinde mojyndajtynyn mәlimdedi Zhana zhylda kagan imperatorga kuttyktau zhiberdi 741 zhyly kagan biligi dәlirek ajtkanda Insy Dagannyn biligi әlsirej bastady Rulyk birlestikter ogan bagynbajtyn boldy Handar oz әskerlerin zhiyp bir birimen kyrkysa bastady Қagan batys ajmaktyn shadyn oltirip әskeri bilikti oz kolyna aldy Shygys ajmaktyn shady Pan Kүltegin ozinin kauipsizdigine alandap azamattyk sogysty bastap zhiberdi Azamattyk sogysAl kelesi bolgan okigalardyn shynajylygyna kelgende derekkozder Czychzhi Tunczyan Tan Shu zhәne tүrikterdin runa zhazulary әrtүrli mәlimetterdi keltiredi Tan Shudyn nuskasy bojynsha Pan Kүltegin Bilge Қutluk kagandy oltirip bilikti oz kolyna alady Tagy karanyz