Азов теңізі, Азыу теңізі (ежелгі Сурож теңізі) — Ресей Федерациясының еуропалық бөлігінің оңтүстігіне орналасқан теңіз. Атлант мұхиты алабының ішкі теңізіне жатады. Керч бұғазы арқылы Қара теңізбен байланысады. Азов теңізі — дүние жүзі мұхит теңіздерінің ішіндегі ең шағыны әрі таязы. Ауданы 39 мың км2. Орташа тереңдігі 8 м. Ең терең жері 15 м. Айдыны 320 мың км3. Жағасы аз тілімделген. Ірі шығанақтары: , . және өзендері теңізге жылына көлемінің 1/5-не жуық тұщы су құяды. Сондықтан тұздылығы төмен. Азов теңізінің беткі қабатындағы судың температурасы жағалауға жақын бөлігінде 30o-31oС-қа дейін, орта тұсында 25o-26oС-қа көтеріледі. Қыста теңіз 2-3 ай қатып жатады. Таяз болғандықтан суы жақсы араласады, температура мен тұздылығы беткі қабатынан түбіне дейін біркелкі, оттегі мол. Судың барлық қабаты тіршілікке бай. Азов теңізінде балықтың 80-ге тарта түрі бар. Одан тюлька, көксерке, хамса, табан көп ауланады. Теңіздің транспорттық маңызы бар. Азов теңізі Еділ-Дон каналы арқылы Каспий, Балтық және Ақ теңіздерімен жалғасады. Басты порттары: Мариуполь, Таганрог, Ейск, Бердянск.
Азов теңізі укр. Азовське море, қырымтат. Azaq deñizi, орыс. Азовское море | |
Сипаттамасы | |
---|---|
Ауданы | 39 000 км² |
Көлемі | 256 км³ |
Жағалау сызығының ұзындығы | 1472 км |
Тереңдігі | 13,5 м |
Орташа тереңдігі | 7,5 м |
Суды жинау ауданы | 586 000 км² |
Орналасуы | |
46°05′06″ с. е. 36°31′44″ ш. б. / 46.085° с. е. 36.529° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 46°05′06″ с. е. 36°31′44″ ш. б. / 46.085° с. е. 36.529° ш. б. (G) (O) (Я) | |
Азов теңізі Ортаққорда |
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Azov tenizi Azyu tenizi ezhelgi Surozh tenizi Resej Federaciyasynyn europalyk boliginin ontүstigine ornalaskan teniz Atlant muhity alabynyn ishki tenizine zhatady Kerch bugazy arkyly Қara tenizben bajlanysady Azov tenizi dүnie zhүzi muhit tenizderinin ishindegi en shagyny әri tayazy Audany 39 myn km2 Ortasha terendigi 8 m En teren zheri 15 m Ajdyny 320 myn km3 Zhagasy az tilimdelgen Iri shyganaktary zhәne ozenderi tenizge zhylyna koleminin 1 5 ne zhuyk tushy su kuyady Sondyktan tuzdylygy tomen Azov tenizinin betki kabatyndagy sudyn temperaturasy zhagalauga zhakyn boliginde 30o 31oS ka dejin orta tusynda 25o 26oS ka koteriledi Қysta teniz 2 3 aj katyp zhatady Tayaz bolgandyktan suy zhaksy aralasady temperatura men tuzdylygy betki kabatynan tүbine dejin birkelki ottegi mol Sudyn barlyk kabaty tirshilikke baj Azov tenizinde balyktyn 80 ge tarta tүri bar Odan tyulka kokserke hamsa taban kop aulanady Tenizdin transporttyk manyzy bar Azov tenizi Edil Don kanaly arkyly Kaspij Baltyk zhәne Ak tenizderimen zhalgasady Basty porttary Mariupol Taganrog Ejsk Berdyansk Azov tenizi ukr Azovske more kyrymtat Azaq denizi orys Azovskoe moreSipattamasyAudany39 000 km Kolemi256 km Zhagalau syzygynyn uzyndygy1472 kmTerendigi13 5 mOrtasha terendigi7 5 mSudy zhinau audany586 000 km Ornalasuy46 05 06 s e 36 31 44 sh b 46 085 s e 36 529 sh b 46 085 36 529 G O Ya Koordinattar 46 05 06 s e 36 31 44 sh b 46 085 s e 36 529 sh b 46 085 36 529 G O Ya Azov teniziAzov tenizi OrtakkordaBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet