Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Кемпірқосақ — аспан күмбезінде түрлі түсті доға түрінде көрінетін атмосферадағы құбылыс. Ол аспанның бір жағында торлаған бұлттан жаңбыр жауып, қарсы жағында жарқырап күн шығып тұрған кезде көрінеді. Кемпірқосақ тікелей түскен күн сәулесінің жаңбыр тамшыларынан өткенде сынып, құрамдас бөліктерге (қызыл, сарғылт, сары, жасыл, көгілдір, көк, күлгін) бөлінуінің және тамшы бетінен шағылған толқын ұзындығы әр түрлі сәулелердің мен нәтижесінде пайда болады. Кемпірқосақтың айқындығы жаңбыр тамшыларының үлкен-кішілігіне байланысты өзгеріп отырады. Тамшы үлкен болса кемпірқосақ айқын, жарық болып көрінеді. Кейде алғашқы кемпірқосақпен бірге екінші кемпірқосақ қабаттаса көрінеді, оны деп атайды. Қос кемпірқосақ күн сәулесінің су тамшысына белгілі бұрыш жасай, екі рет шағылысуынан түзіледі. Сонымен бірге ай сәулесінен пайда болатын кемпірқосақты деп атайды.
«Кемпірқосақ» сөзі «Кем бір қосақ» сөз тіркесінен шыққан. Жеті түсті доғадан құралғандықтан, доғаларды үш қосқа және бір дара (қосақсыз) доғаға бөлуге болады. Соңғы қостың бір қосағы кем болғандықтан «кем бір қосақ» сөзі тұрақты сөз тіресіне айналып кеткен.
Қазақ тіліндегі ілгерінді ықпалдың нәтижесінде «б» ұяң дыбысы «м» үнді дыбысының ықпалынан «п» қатаң дыбысына айналып, «кемпірқосақ» атауы шыққан.
Дереккөздер
- Русско-казахский толковый географический словарь. Под общей редакцией академика АН КазССР, проф. С. К. Кенесбаева и кандидата филол. наук А. А. Абдрахманова. Алма-Ата, Изд-во «Наука», 1966, стр. 204. (Академия наук Казахской ССР. Институт языкознания. Сектор физической географии). Составители: Ж. Аубакиров, С. Абдрахманов, К. Базарбаев.
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Kempirkosak aspan kүmbezinde tүrli tүsti doga tүrinde korinetin atmosferadagy kubylys Ol aspannyn bir zhagynda torlagan bulttan zhanbyr zhauyp karsy zhagynda zharkyrap kүn shygyp turgan kezde korinedi Kempirkosak tikelej tүsken kүn sәulesinin zhanbyr tamshylarynan otkende synyp kuramdas bolikterge kyzyl sargylt sary zhasyl kogildir kok kүlgin bolinuinin zhәne tamshy betinen shagylgan tolkyn uzyndygy әr tүrli sәulelerdin men nәtizhesinde pajda bolady Kempirkosaktyn ajkyndygy zhanbyr tamshylarynyn үlken kishiligine bajlanysty ozgerip otyrady Tamshy үlken bolsa kempirkosak ajkyn zharyk bolyp korinedi Kejde algashky kempirkosakpen birge ekinshi kempirkosak kabattasa korinedi ony dep atajdy Қos kempirkosak kүn sәulesinin su tamshysyna belgili burysh zhasaj eki ret shagylysuynan tүziledi Sonymen birge aj sәulesinen pajda bolatyn kempirkosakty dep atajdy Қyzyl alannyn үstindegi kos kempirkosakGrodno kalasynyn үstindegi kempirkosak Belarus Kempirkosak sozi Kem bir kosak soz tirkesinen shykkan Zheti tүsti dogadan kuralgandyktan dogalardy үsh koska zhәne bir dara kosaksyz dogaga boluge bolady Songy kostyn bir kosagy kem bolgandyktan kem bir kosak sozi turakty soz tiresine ajnalyp ketken Қazak tilindegi ilgerindi ykpaldyn nәtizhesinde b uyan dybysy m үndi dybysynyn ykpalynan p katan dybysyna ajnalyp kempirkosak atauy shykkan DerekkozderRussko kazahskij tolkovyj geograficheskij slovar Pod obshej redakciej akademika AN KazSSR prof S K Kenesbaeva i kandidata filol nauk A A Abdrahmanova Alma Ata Izd vo Nauka 1966 str 204 Akademiya nauk Kazahskoj SSR Institut yazykoznaniya Sektor fizicheskoj geografii Sostaviteli Zh Aubakirov S Abdrahmanov K Bazarbaev Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet