Испанияның азамат соғысы – 1936-1939 жж. болған әскери тартыс. Бір жақта испан социалистер болған, арғы жақта испан әскери фашистер. Азамат соғысы 17 шілде 1936 ж. басталды, және 1 сәурде 1939 ж. аяқталды. Социалистерға КСРО мен Мексика көмектесті, ал фашистерға – Үшінші Рейх және Италия.
Соғыстың басталуы
1931 ж. испанлар өз елде Испан Республикасы жариялды. Ең бірінші үкіметке консеварторлар және ұлтшылық партиялар келді. Бірақ сосын сайлауда көп социалисттік және коммунистік партиясылар женіс алып, өз заңдар қабылдады. Мысалы, 1932 ж. Аграрлық Заң, осы заң шаруаларға мен диқанларға жері берілді. Осы бәрі консеварторлаға ұнамау болды.
1933 жылы Испанияда сайлауда Коммунист және Социалситтік (Socialist Workers Party of Spain, PSOE) партиясылар жеңіс алып, биік басына келді. Олар өз адам президент істеді. Осы жылда Алманияда билік басына NSDAP («Ұлтшыл-социалистік неміс жұмысшы партиясы») келді. Германлар Еуропалық фашистерға көмектесу бастады. Содықтан испан фашистер және консеварторлар төңкеріс жасау етті. Испанияның азамат соғысы басталды.
Азамат соғысы басталғанда әлемдін социалисттер Испанияға көмектесу келді. Олар ұйымдастырған. Тағыда Мексика Испанияға өзінін әскерлер және техника берілді. КСРО испан социалистерға қарулармен және ақшамен көмектесті. Көп КСРОның мамандық әскерлер және адамдар Испанияға көмектесу келді. Ал Ұлтшылық испанияға Италия және Алмания көмектесті. Бенито Муссолини италияның диктаторы испанияға 50000 адам жіберді. Алманияда Адолф Гитлер 15 мын адам жіберіп, испан фашистерға көп ақша берді.
Соғыс барысы
Испан фашистер өз партиясы « жариялды. Оларға испан әскери қолбасшылар, консеваторлар және монархистер қосылды. Фашистердың басшы Санджуро 20 шілде 1936 ж. өлді және жаңа партияның басшы Франсиско Франко болды. Бірінші күндерде фашистерттер 50 мын адам өлтірді (социалистер және анти-фашистер).
21 шілде фашистер қаласы басып алды. 7 қыркүйектте олар Баск елге кіріп, Билбао қаласы алды, және Мадрид алу бастады. Бірақ Мадридтте олар ұтылып шегінді. 1937 ж. фашистер Испан алып қайтадан Мадрид шабуылды, бірақ одан да ұтылды.
1938 ж. шайқаста республикалық әскерлер женіс алды. Бірақ Алманидан келген фашистер испан Фалангамен одақтасып Теруел тойтартты. 1939 ж. 14 қаңтарда испан фашистер қаласы басып алды, ал 26 қантарда Барселона.
28 наурызда Франко әскерлер Мадрид басып алды. Азамат соғысы аяқталды.
Ақыр
Фашисттер билік алғанда репрессиялар істеу бастады. 30-70 мын адам қамау немесе өлтірген болған. басталғанда испан фашистер Алманияға көмектесті, олар «Когілдір дивизия»сы ұйымдастырды.
Франко Испанияда диктаторы болды. 1975 ж. ол қаза тапты, және испанлар демократия жолына қайтып бүгінгі Испания құрылысты.
Шайқастары және операциялары
Мадридті Қорғау
Мадридті басып алу жөніндегі ұлтшылдардың жоспары өте қарапайым болды, өйткені олар халық армиясының нашар ұйымдастырылған бөлімдерінің айтарлықтай қарсылығына сенбеді (Астананы шамамен 20 мың Республикалық сарбаздар мен офицерлер қорғады). Генерал Вареланың Солтүстік армиясының ереуіл тобы (10 мың адам) неміс PZ I танктерін қолдана отырып, Мадридті оңтүстік пен батыстан қоршап, Майданды біртіндеп тарылтуы керек еді. Әуе арқылы Варела әскерлері 2 қазаннан бастап Мадридті жаппай бомбалауды бастаған итальяндық-неміс авиациясымен қамтылуы керек еді.
Тірі күш, аумақ пен техникада айтарлықтай шығындарға ұшыраған республикашылар Мадрид үшін шайқаста жеңіске жетті, КСРО-ның осы жетістігіне айтарлықтай үлес қосты. Испания астанасы соғыстың соңына дейін Испания Республикасының бақылауында болды.
1936 жылдың аяғы мен 1937 жылдың басындағы шайқастар
Мадридті сәтті қорғағаннан кейін республикашылар орталық майданда қарсы шабуыл ұйымдастыра алмады. Халық армиясы ұлтшыл әскерлерден гөрі нашар ұйымдастырылды. Оның көптеген бөліктерінде әлі де тәртіп пен жеке қолбасшылық болмады. Әр түрлі майдандар арасында үйлестіру болған жоқ. Бас штабтың, армия мен флот министрліктерінің көптеген аға қайраткерлері ұлтшылдардың барлауымен ынтымақтастықта болды деп күдіктенді.
1936 жылдың күзінің аяғы мен 1937 жылдың көктемінің басындағы шайқастардың қорытындысы бойынша майдан шебі ақыры тұрақтанды. Екі тарап соғыста тез жеңіске жету үмітін үзді. Шешуші және күшті соққылардың уақыты келді.
Қолбасшылар
Испан Республикасы:
Испания мемлекеті:
Дереккөздер
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ispaniyanyn azamat sogysy 1936 1939 zhzh bolgan әskeri tartys Bir zhakta ispan socialister bolgan argy zhakta ispan әskeri fashister Azamat sogysy 17 shilde 1936 zh bastaldy zhәne 1 sәurde 1939 zh ayaktaldy Socialisterga KSRO men Meksika komektesti al fashisterga Үshinshi Rejh zhәne Italiya Sogystyn bastaluy1931 zh ispanlar oz elde Ispan Respublikasy zhariyaldy En birinshi үkimetke konsevartorlar zhәne ultshylyk partiyalar keldi Birak sosyn sajlauda kop socialisttik zhәne kommunistik partiyasylar zhenis alyp oz zandar kabyldady Mysaly 1932 zh Agrarlyk Zan osy zan sharualarga men dikanlarga zheri berildi Osy bәri konsevartorlaga unamau boldy 1933 zhyly Ispaniyada sajlauda Kommunist zhәne Socialsittik Socialist Workers Party of Spain PSOE partiyasylar zhenis alyp biik basyna keldi Olar oz adam prezident istedi Osy zhylda Almaniyada bilik basyna NSDAP Ұltshyl socialistik nemis zhumysshy partiyasy keldi Germanlar Europalyk fashisterga komektesu bastady Sodyktan ispan fashister zhәne konsevartorlar tonkeris zhasau etti Ispaniyanyn azamat sogysy bastaldy Azamat sogysy bastalganda әlemdin socialistter Ispaniyaga komektesu keldi Olar ujymdastyrgan Tagyda Meksika Ispaniyaga ozinin әskerler zhәne tehnika berildi KSRO ispan socialisterga karularmen zhәne akshamen komektesti Kop KSROnyn mamandyk әskerler zhәne adamdar Ispaniyaga komektesu keldi Al Ұltshylyk ispaniyaga Italiya zhәne Almaniya komektesti Benito Mussolini italiyanyn diktatory ispaniyaga 50000 adam zhiberdi Almaniyada Adolf Gitler 15 myn adam zhiberip ispan fashisterga kop aksha berdi Sogys barysyIspan fashister oz partiyasy zhariyaldy Olarga ispan әskeri kolbasshylar konsevatorlar zhәne monarhister kosyldy Fashisterdyn basshy Sandzhuro 20 shilde 1936 zh oldi zhәne zhana partiyanyn basshy Fransisko Franko boldy Birinshi kүnderde fashistertter 50 myn adam oltirdi socialister zhәne anti fashister 21 shilde fashister kalasy basyp aldy 7 kyrkүjektte olar Bask elge kirip Bilbao kalasy aldy zhәne Madrid alu bastady Birak Madridtte olar utylyp shegindi 1937 zh fashister Ispan alyp kajtadan Madrid shabuyldy birak odan da utyldy 1938 zh shajkasta respublikalyk әskerler zhenis aldy Birak Almanidan kelgen fashister ispan Falangamen odaktasyp Teruel tojtartty 1939 zh 14 kantarda ispan fashister kalasy basyp aldy al 26 kantarda Barselona 28 nauryzda Franko әskerler Madrid basyp aldy Azamat sogysy ayaktaldy AkyrFashistter bilik alganda repressiyalar isteu bastady 30 70 myn adam kamau nemese oltirgen bolgan bastalganda ispan fashister Almaniyaga komektesti olar Kogildir diviziya sy ujymdastyrdy Franko Ispaniyada diktatory boldy 1975 zh ol kaza tapty zhәne ispanlar demokratiya zholyna kajtyp bүgingi Ispaniya kurylysty Shajkastary zhәne operaciyalaryMadridti Қorgau Madridti basyp alu zhonindegi ultshyldardyn zhospary ote karapajym boldy ojtkeni olar halyk armiyasynyn nashar ujymdastyrylgan bolimderinin ajtarlyktaj karsylygyna senbedi Astanany shamamen 20 myn Respublikalyk sarbazdar men oficerler korgady General Varelanyn Soltүstik armiyasynyn ereuil toby 10 myn adam nemis PZ I tankterin koldana otyryp Madridti ontүstik pen batystan korshap Majdandy birtindep taryltuy kerek edi Әue arkyly Varela әskerleri 2 kazannan bastap Madridti zhappaj bombalaudy bastagan italyandyk nemis aviaciyasymen kamtyluy kerek edi Tiri kүsh aumak pen tehnikada ajtarlyktaj shygyndarga ushyragan respublikashylar Madrid үshin shajkasta zheniske zhetti KSRO nyn osy zhetistigine ajtarlyktaj үles kosty Ispaniya astanasy sogystyn sonyna dejin Ispaniya Respublikasynyn bakylauynda boldy 1936 zhyldyn ayagy men 1937 zhyldyn basyndagy shajkastar Madridti sәtti korgagannan kejin respublikashylar ortalyk majdanda karsy shabuyl ujymdastyra almady Halyk armiyasy ultshyl әskerlerden gori nashar ujymdastyryldy Onyn koptegen bolikterinde әli de tәrtip pen zheke kolbasshylyk bolmady Әr tүrli majdandar arasynda үjlestiru bolgan zhok Bas shtabtyn armiya men flot ministrlikterinin koptegen aga kajratkerleri ultshyldardyn barlauymen yntymaktastykta boldy dep kүdiktendi 1936 zhyldyn kүzinin ayagy men 1937 zhyldyn kokteminin basyndagy shajkastardyn korytyndysy bojynsha majdan shebi akyry turaktandy Eki tarap sogysta tez zheniske zhetu үmitin үzdi Sheshushi zhәne kүshti sokkylardyn uakyty keldi ҚolbasshylarIspan Respublikasy Ispaniya memleketi Fransisko FrankoDerekkozder