Пристли Джозеф | |
ағылш. Joseph Priestley | |
Туған күні | |
---|---|
Туған жері | |
Қайтыс болған күні | |
Азаматтығы | Англия |
Ғылыми аясы |
Пристли Джозеф
Пристли Джозеф(13.03.1733 жылы -06.]] 1804 жыл)- ағылшын ғалымы, , философ-, қоғам қайраткері.
1767 жылы мүшесі және Париж ғылым академиясының мүшесі. 1780 жылы Петербург ғылым академиясының құрметті мүшесі болып сайланды.
Еңбек жолы
Пристли xимиялық зерттеулерін 1766 жылдан бастады. Ол ауада азот қос тотығына айналатындығын дәлелделі. Алғаш рет , аммиак, таза күйінде , , алды. Ол xимияны көптеген жаңа факторлармен байытқанымен флогистон теориясына дұрыс түсінік бере алмады. Пристли сондай-ақ оптика және электр мәселелерімен де шұғылданды. Пристли Джозеф әлеуметтік көзқарастарында француз буржуазиялық революциясының принциптерін қатты ұстады.
Өкімет тарапынан қатты құдалаушылыққа ұшыраған Пристли 1794 жылы АҚШ-қа өтіп кетті. Пристли философияда Ф. Бекон мен Т. Гоббстың жолын қуды. Джозеф адамның түйсіктері мен ойлауы - сол материяның басқаша ұйымдасуының нәтижесі, ол материяның осы қасиеттерінің өзі оның белсенді екендігінің айғағы деп дәлелдейді. Ол мұнан әрі материалдық субстанция тек белсенді ғана емес, ол белгілі бір жағдайларда ойлауға да қабілетті дейді. Пристли Локктың дуализмін меxаницизм тұрғысынан теріске шығарды. Ол идеялардың ассоциациясын вибрация көмегімен түсіндіруге тырысты. Пристли эксперимент пентеорияны ұштастыруды талап етті. Ол сондай-ақ гипотиза, анология т. б. таным проблемаларына көп назар аударды.
Пристли социологияда детерминизм принципін жақтады, бірақ фатализмге қарсы шықты.
Дереккөздер
- Қазақ совет энцеклопедиясы
- Ческис Л. Джозеф Пристли — английский материалист XVIII в. // Под знаменем марксизма. 1933, № 5.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Pristli Dzhozefagylsh Joseph PriestleyTugan kүni13 nauryz 1733 1733 03 13 Tugan zheriLids ҰlybritaniyaҚajtys bolgan kүni6 akpan 1804 1804 02 06 70 zhas AzamattygyAngliyaҒylymi ayasyfilosofiya himiyaPristli DzhozefPristli Dzhozef 13 03 1733 zhyly 06 1804 zhyl agylshyn galymy filosof kogam kajratkeri 1767 zhyly mүshesi zhәne Parizh gylym akademiyasynyn mүshesi 1780 zhyly Peterburg gylym akademiyasynyn kurmetti mүshesi bolyp sajlandy Enbek zholyPristli ximiyalyk zertteulerin 1766 zhyldan bastady Ol auada azot kos totygyna ajnalatyndygyn dәleldeli Algash ret ammiak taza kүjinde aldy Ol ximiyany koptegen zhana faktorlarmen bajytkanymen flogiston teoriyasyna durys tүsinik bere almady Pristli sondaj ak optika zhәne elektr mәselelerimen de shugyldandy Pristli Dzhozef әleumettik kozkarastarynda francuz burzhuaziyalyk revolyuciyasynyn principterin katty ustady Pristli Dzhozeftin үjine zhasalgan shabuyl Ғalymnyn gazdardy anyktauga arnalgan kuraldary Өkimet tarapynan katty kudalaushylykka ushyragan Pristli 1794 zhyly AҚSh ka otip ketti Pristli filosofiyada F Bekon men T Gobbstyn zholyn kudy Dzhozef adamnyn tүjsikteri men ojlauy sol materiyanyn baskasha ujymdasuynyn nәtizhesi ol materiyanyn osy kasietterinin ozi onyn belsendi ekendiginin ajgagy dep dәleldejdi Ol munan әri materialdyk substanciya tek belsendi gana emes ol belgili bir zhagdajlarda ojlauga da kabiletti dejdi Pristli Lokktyn dualizmin mexanicizm turgysynan teriske shygardy Ol ideyalardyn associaciyasyn vibraciya komegimen tүsindiruge tyrysty Pristli eksperiment penteoriyany ushtastyrudy talap etti Ol sondaj ak gipotiza anologiya t b tanym problemalaryna kop nazar audardy Pristli sociologiyada determinizm principin zhaktady birak fatalizmge karsy shykty DerekkozderҚazak sovet enceklopediyasy Cheskis L Dzhozef Pristli anglijskij materialist XVIII v Pod znamenem marksizma 1933 5