Фатализм (латынша fatalіs – қашып құтылмайтын) – әрбір оқиғаны және адамның әрбір әрекетін о баста бекітілген деп білетін, қалау еркі мен кездейсоқтықты жоққа шығаратын дүниетанымдық тұжырымдама. Фатализмнің негізгі үш түрін бөліп көрсетуге болады.қайырымдылықтың, сырқаттың немесе жұмыссыздықтың сипаттамасы ретінде жиі анықталады. Жазмышты:
- мифологиялық Фатализм – иррационалды, қараңғы тағдыр;
- теологиялық Фатализм – құдіретті Құдайдың қалауы;
- рационалистік Фатализм– себептер мен салдардың тұйықталған каузалды жүйесінің ішіндегі қапысыз шиеленісі деп біледі.
Фатализмның бірінші түрі мәдениеттің алғашқы кезеңінде көрініп, астрология сияқты окультті ілімдерде орын алды. Теологиялық Фатализм бір адамдарды тозаққа баратын, екінші біреулерін жұмаққа баратын деп білген христиан ережесінде (Готшалк), калвинизм, янсенизм, исламдағы жабариттер ілімінде көрініс берді. Рационалистік Ф. Демокриттен, , Спинозадан, механикалық детерменизм өкілдерінен көрінді. Рационалистік Фатализмнің кейінгі нұсқасы адамның қылмысқа табиғи бейімділігі жайлы (Ломброзе) сөз етеді.
Дереккөздер
- Биекенов К., Садырова М. Әлеуметтанудың түсіндірме сөздігі. — Алматы: Сөздік-Словарь, 2007. — 344 бет. ISBN 9965-822-10-7
"Қазақ Энциклопедиясы", 9 том
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Fatalizm latynsha fatalis kashyp kutylmajtyn әrbir okigany zhәne adamnyn әrbir әreketin o basta bekitilgen dep biletin kalau erki men kezdejsoktykty zhokka shygaratyn dүnietanymdyk tuzhyrymdama Fatalizmnin negizgi үsh tүrin bolip korsetuge bolady kajyrymdylyktyn syrkattyn nemese zhumyssyzdyktyn sipattamasy retinde zhii anyktalady Zhazmyshty mifologiyalyk Fatalizm irracionaldy karangy tagdyr teologiyalyk Fatalizm kudiretti Қudajdyn kalauy racionalistik Fatalizm sebepter men saldardyn tujyktalgan kauzaldy zhүjesinin ishindegi kapysyz shielenisi dep biledi Fatalizmnyn birinshi tүri mәdeniettin algashky kezeninde korinip astrologiya siyakty okultti ilimderde oryn aldy Teologiyalyk Fatalizm bir adamdardy tozakka baratyn ekinshi bireulerin zhumakka baratyn dep bilgen hristian erezhesinde Gotshalk kalvinizm yansenizm islamdagy zhabaritter iliminde korinis berdi Racionalistik F Demokritten Spinozadan mehanikalyk determenizm okilderinen korindi Racionalistik Fatalizmnin kejingi nuskasy adamnyn kylmyska tabigi bejimdiligi zhajly Lombroze soz etedi DerekkozderBiekenov K Sadyrova M Әleumettanudyn tүsindirme sozdigi Almaty Sozdik Slovar 2007 344 bet ISBN 9965 822 10 7 Қazak Enciklopediyasy 9 tom Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz