Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Уатт Джеймс (19.1.1736, Гринок, Шотландия – 19.8.1819, Хитфилд, Англия) – ағылшын өнертапқышы, бу машинасын алғаш жасаушы, Эдинбург корольдік қоғамының (1784), Париж ғылым академиясының шетелдік (1814; 1808 жылдан корреспондент), Лондон корольдік қоғамының мүшесі (1785). 1757 жылдан Глазгодағы университетте механик болып жұмыс істеді. Онда ол Д.Папен (1647 – 1714) қазанын пайдаланып қаныққан бу температурасының қысымға тәуелділігін зерттеді. 1763 – 64 жылы Т.Ньюкоменнің (1663 – 1729) бу машинасының моделін кемелдендіре отырып, бу шығынын конденсаторды цилиндрден оқшаулау арқылы азайтуға болатындығын дәлелдеді. Осы идеяны басшылыққа ала отырып 1765 жылы тәжірибелік, ал 1768 жылы ең алғашқы бу машинасын құрастырды. Бұл бу машинасы Ньюкоменнің машиналарына қарағанда едәуір тиімді болды. Уатт қозғалтқыштың жұмысын қамтамасыз ету үшін центрден тепкіш реттеуішті, ал беріліс механизмі үшін балансирді пайдаланды. 1782 жылы ұлғайтылған бу қозғалтқышына патент алды. Уатт қуаттың алғашқы бірлігі – ат күшін енгізді. Кейіннен қуаттың басқа бірлігі – ватт Уаттың есімімен аталды. Уаттың бу машинасы кеңінен таралды және машина өнеркәсібінде орасан зор рөл атқарды. 1784 жылдан кейін Уатт негізінен өз зауытында бу машиналарын кемелдендіру мәселелерімен айналысты.
Сілтемелер
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том
| Ортаққорда бұған қатысты медиа санаты бар: commons:Category: |
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Uatt Dzhejms 19 1 1736 Grinok Shotlandiya 19 8 1819 Hitfild Angliya agylshyn onertapkyshy bu mashinasyn algash zhasaushy Edinburg koroldik kogamynyn 1784 Parizh gylym akademiyasynyn sheteldik 1814 1808 zhyldan korrespondent London koroldik kogamynyn mүshesi 1785 1757 zhyldan Glazgodagy universitette mehanik bolyp zhumys istedi Onda ol D Papen 1647 1714 kazanyn pajdalanyp kanykkan bu temperaturasynyn kysymga tәueldiligin zerttedi 1763 64 zhyly T Nyukomennin 1663 1729 bu mashinasynyn modelin kemeldendire otyryp bu shygynyn kondensatordy cilindrden okshaulau arkyly azajtuga bolatyndygyn dәleldedi Osy ideyany basshylykka ala otyryp 1765 zhyly tәzhiribelik al 1768 zhyly en algashky bu mashinasyn kurastyrdy Bul bu mashinasy Nyukomennin mashinalaryna karaganda edәuir tiimdi boldy Uatt kozgaltkyshtyn zhumysyn kamtamasyz etu үshin centrden tepkish retteuishti al berilis mehanizmi үshin balansirdi pajdalandy 1782 zhyly ulgajtylgan bu kozgaltkyshyna patent aldy Uatt kuattyn algashky birligi at kүshin engizdi Kejinnen kuattyn baska birligi vatt Uattyn esimimen ataldy Uattyn bu mashinasy keninen taraldy zhәne mashina onerkәsibinde orasan zor rol atkardy 1784 zhyldan kejin Uatt negizinen oz zauytynda bu mashinalaryn kemeldendiru mәselelerimen ajnalysty Shotlandyk tapkysh mehanikSiltemeler Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 VIII tomOrtakkorda bugan katysty media sanaty bar commons Category Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet