Вероника шашы (лат. Coma Berenices) — солтүстік аспан жартышарындағы шоқжұлдыз. Аспандағы алып жатқан аумағы 386,5 квадрат градус. Жай көзбен көрінетін 64 жұлдызы бар, оның ішінде 6m жарығы - 50. Бұл шоқжұлдызда Галактикамыздың солтүстік полюсі орналасқан және мыңдаған галактикалар мен олардың жүздеген кластерлері көрінеді.
Вероника шашы | |
лат. Coma Berenices (і. с. Comae Berenices) | |
Қысқартылуы | Com |
---|---|
Символы | Береника патшайымның шашы |
Тура көтерілуі | 11h 52m бастап 13h 30m дейін |
Еңістігі | +14° бастап +34° дейін |
Ауданы | 386 кв. градус |
Ендіктерде көрінуі | +90° бастап −56° дейін |
Ең жарық жұлдыздары (көрінерлік жұлдыздық шама < 3m) | |
жоқ; ең жарығы | |
Метеор ағындары | |
| |
Көршілес шоқжұлдыздар | |
Ортаққордағы санаты: Coma Berenices (constellation) |
Жұлдыздар
Бұл шоқжұлдызда жарық жұлдыздар жоқ, ең жарық β Вероника шашы 4,26m жұлдыздық шамада. Оған қарап, 27 жарық жылы қашықтықта Күннің қалай көрінетінін түсінуге болады.
Екінші ең жарық жұлдыз Диадема (α Вероника шашы) деп аталады, жұлдыздық шамасы 4,32m. Ол қосарланған жұлдыз, мүмкін тұтылмалы-айнымалы, оның құрамдас бөліктері бірдей жұлдыздық шамада. Диадема - шоқжұлдыздағы жалғыз атауы бар жұлдыз.
Назар аударатын нысандар
- Осы шоқжұлдызда Галактиканың солтүстік полюсі орналасқан, тура көтерілуі = 12h 51mеңістігі = +27° 07' (ең жақын жай көзбен көрінетін жұлдыз — 31 Вероника шашы).
- Вероника шашында өте алыс (370 млн жарық жылы) және бай Вероника шашы галактикалар шоғыры бар, оған Кома есімі берілген.
- Шоқжұлдыздың оңтүстік шекарасында ірі Бикеш галактикалар шоғыры басталады, ол бізден 42 млн жарық жылы қашықтықа ғана орналасқан, сондықтан бұрыштық диаметрі үлкен (шамамен 16 градус). Бұл шоғырда 3000-нан астам галактика, оның ішінде бірнеше спираль галактика бар: көру сәулесіне қатты еңкіш M 98, жалпақ көрінетін M 99, үлкен спираль галактикалар M 88 және M 100 байқалады.
- Шағын телескоп сізге осы шоқжұлдыздан M 53 және NGC 5053 жақын шар тәрізді үйіржұлдыздарын, сондай-ақ ядросының айналасында үлкен қара шаңды бұлттары бар Қара көз галактикасын (M 64) көруге мүмкіндік береді.
- Вероника шашында Mel 111 (Мелотт 111) жұлдыздар шоғыры орналасқан. Бұл 5-тен 10-ға дейінгі жұлдыздық шамадағы жұлдыздардан құралған ірі тарқақ үйіржұлдыз. Үйіржұлдыз аспанда диаметрі 5°-қа жуық аумақты алып жатыр, ол γ Вероника шашының жанында орналасқан. Оған дейінгі қашықтық - шамамен 270 жарық жылы.
Атауының шығу төркіні
Бұл шағын және көмескі жұлдыздар тобы ежелгі гректерде астеризм деп саналды. Оны жұлдыздары тиесілі Арыстан (құйрығындағы «шашақ»), Бикеш (Герместің «Кадуцейі») және («бидайдың бауы»).
Аңыз бойынша (Каллимах, «Берениканың бұрымы»), бұл шоқжұлдыз өзінің есімін Египет патшасы Птолемей III Эвергеттің (б.з.д. III ғ.) әйелі Береникадан (Вероника) алған. Ол өзінің әдемі шаштарын қиып, оны күйеуінің Селевкидтер мемлекетін жеңгені үшін құдайға алғыс ретінде Афродита ғибадатханасына қалдырған. Келесі күні абыз-астроном Конон патша жұбайына құрбандығының қабыл болғанын және жаңа жұлдыздарды көргенін айтады.
Алайда Вероника шашы астеризм деп есептеле берді. Эратосфен оларға «Ариаднаның шашы» және «Верониканың шашы» атауларын қолданған. Альмагестте Птоломей оларды Арыстан шоқжұлдызымен «Бұрым» деген атпен байланыстырады.
Каспар Вопеллий Арыстан шоқжұлдызындағы бұл ежелгі астеризмнің жұлдыздар тобын алғаш рет 1536 жылы Вероника шашын жаңа шоқжұлдыз ретінде көрсетті. Біртіндеп XVI ғасырдың басынан бастап астрономиялық карталарда Вероника шашының бейнесі сол атпен немесе басқа атпен жүйелі түрде пайда бола бастайды. Бірақ тек 1602 жылы бұл шоқжұлдыз ресми түрде Тихо Браге каталогына енгізілді.
Аспаннан іздеу
Көру үшін ең қолайлы уақыт наурыз-сәуір айларында. Шоқжұлдыз екі жарық жұлдыздары α (Арктур) және β Арыстан (Денебола) арасында орналасқан.
Тағы қараңыз
Дереккөздер
- Ridpath, Ian Coma Berenices. Star Tales. Тексерілді, 11 сәуір 2012.
Сыртқы сілтемелер
- WIKISKY. ORG: Вероника шашы
- Астромиф: Вероника шашы Мұрағатталған 21 наурыздың 2008 жылы.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Veronika shashy lat Coma Berenices soltүstik aspan zhartysharyndagy shokzhuldyz Aspandagy alyp zhatkan aumagy 386 5 kvadrat gradus Zhaj kozben korinetin 64 zhuldyzy bar onyn ishinde 6m zharygy 50 Bul shokzhuldyzda Galaktikamyzdyn soltүstik polyusi ornalaskan zhәne myndagan galaktikalar men olardyn zhүzdegen klasterleri korinedi Veronika shashylat Coma Berenices i s Comae Berenices ҚyskartyluyComSimvolyBerenika patshajymnyn shashyTura koterilui11h 52m bastap 13h 30m dejinEnistigi 14 bastap 34 dejinAudany386 kv gradus 42 oryn Endikterde korinui 90 bastap 56 dejinEn zharyk zhuldyzdary korinerlik zhuldyzdyk shama lt 3m zhok en zharygy b Com 4 26mMeteor agyndaryKorshiles shokzhuldyzdarҮlken Ayu Arystan BikeshOrtakkordagy sanaty Coma Berenices constellation Veronika shashy ZhuldyzdarBul shokzhuldyzda zharyk zhuldyzdar zhok en zharyk b Veronika shashy 4 26m zhuldyzdyk shamada Ogan karap 27 zharyk zhyly kashyktykta Kүnnin kalaj korinetinin tүsinuge bolady Ekinshi en zharyk zhuldyz Diadema a Veronika shashy dep atalady zhuldyzdyk shamasy 4 32m Ol kosarlangan zhuldyz mүmkin tutylmaly ajnymaly onyn kuramdas bolikteri birdej zhuldyzdyk shamada Diadema shokzhuldyzdagy zhalgyz atauy bar zhuldyz Nazar audaratyn nysandarOsy shokzhuldyzda Galaktikanyn soltүstik polyusi ornalaskan tura koterilui 12h 51menistigi 27 07 en zhakyn zhaj kozben korinetin zhuldyz 31 Veronika shashy Veronika shashynda ote alys 370 mln zharyk zhyly zhәne baj Veronika shashy galaktikalar shogyry bar ogan Koma esimi berilgen Shokzhuldyzdyn ontүstik shekarasynda iri Bikesh galaktikalar shogyry bastalady ol bizden 42 mln zharyk zhyly kashyktyka gana ornalaskan sondyktan buryshtyk diametri үlken shamamen 16 gradus Bul shogyrda 3000 nan astam galaktika onyn ishinde birneshe spiral galaktika bar koru sәulesine katty enkish M 98 zhalpak korinetin M 99 үlken spiral galaktikalar M 88 zhәne M 100 bajkalady Shagyn teleskop sizge osy shokzhuldyzdan M 53 zhәne NGC 5053 zhakyn shar tәrizdi үjirzhuldyzdaryn sondaj ak yadrosynyn ajnalasynda үlken kara shandy bulttary bar Қara koz galaktikasyn M 64 koruge mүmkindik beredi Veronika shashynda Mel 111 Melott 111 zhuldyzdar shogyry ornalaskan Bul 5 ten 10 ga dejingi zhuldyzdyk shamadagy zhuldyzdardan kuralgan iri tarkak үjirzhuldyz Үjirzhuldyz aspanda diametri 5 ka zhuyk aumakty alyp zhatyr ol g Veronika shashynyn zhanynda ornalaskan Ogan dejingi kashyktyk shamamen 270 zharyk zhyly Atauynyn shygu torkiniBerenika II Bul shagyn zhәne komeski zhuldyzdar toby ezhelgi grekterde asterizm dep sanaldy Ony zhuldyzdary tiesili Arystan kujrygyndagy shashak Bikesh Germestin Kaduceji zhәne bidajdyn bauy Anyz bojynsha Kallimah Berenikanyn burymy bul shokzhuldyz ozinin esimin Egipet patshasy Ptolemej III Evergettin b z d III g әjeli Berenikadan Veronika algan Ol ozinin әdemi shashtaryn kiyp ony kүjeuinin Selevkidter memleketin zhengeni үshin kudajga algys retinde Afrodita gibadathanasyna kaldyrgan Kelesi kүni abyz astronom Konon patsha zhubajyna kurbandygynyn kabyl bolganyn zhәne zhana zhuldyzdardy korgenin ajtady Alajda Veronika shashy asterizm dep eseptele berdi Eratosfen olarga Ariadnanyn shashy zhәne Veronikanyn shashy ataularyn koldangan Almagestte Ptolomej olardy Arystan shokzhuldyzymen Burym degen atpen bajlanystyrady Kartograf Merkator zhasagan 1551 zhylgy aspan globusyndagy shokzhuldyzdar Veronika shashy shokzhuldyzy zhogargy sol zhak buryshta Kaspar Vopellij Arystan shokzhuldyzyndagy bul ezhelgi asterizmnin zhuldyzdar tobyn algash ret 1536 zhyly Veronika shashyn zhana shokzhuldyz retinde korsetti Birtindep XVI gasyrdyn basynan bastap astronomiyalyk kartalarda Veronika shashynyn bejnesi sol atpen nemese baska atpen zhүjeli tүrde pajda bola bastajdy Birak tek 1602 zhyly bul shokzhuldyz resmi tүrde Tiho Brage katalogyna engizildi Aspannan izdeuKoru үshin en kolajly uakyt nauryz sәuir ajlarynda Shokzhuldyz eki zharyk zhuldyzdary a Arktur zhәne b Arystan Denebola arasynda ornalaskan Tagy karanyzVeronika shashy shokzhuldyzyndagy zhuldyzdar tizimiDerekkozderRidpath Ian Coma Berenices Star Tales Tekserildi 11 sәuir 2012 Syrtky siltemelerWIKISKY ORG Veronika shashy Astromif Veronika shashy Muragattalgan 21 nauryzdyn 2008 zhyly