Ұзынсу жазуы – көне түркі жазба ескерткіші. Ұзынсу (Иірсу) өзенінің сол жағалауындағы Үйтас деген жерден табылған. Ол қазіргі Жамбыл облысы Қордай ауданындағы Иірсу өзені бойында. Жазба әдебиетте бұл өзен Ұзынсу аталып кеткен. Ескерткішті Қазақстан ғылым академиясының Тіл білімі институтының эпиграфика экспедициясы 1963 жылы ашқан. Жартасқа түркі халықтарының , жүйелі әліпбиінің сегіз таңбасы мен үш пиктограммасы бейнеленген. Жазу оңнан солға қарай оқылады. Бұл «Ал ес аң, ал ар оқ, аб оң» түрінде транскрипцияланды. Мұны қазіргі қазақ тілінде баяндасақ: «Алдың дос қауіпті аң (айдаһар), ал арбаулы (қасиетті) оқ, аңға шық, жолың болсын» деп оқылады. Жазу сипатына көз салсақ, сөздің бәрі де бір буынды әріптерден құралған. Бұлар де бар. Ал сөйлемде айтылатын сөздердің тек бір буынды болып келуінің өзі де тілдің көнелігін байқатады.
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
- Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ұzynsu zhazuy kone tүrki zhazba eskertkishi Ұzynsu Iirsu ozeninin sol zhagalauyndagy Үjtas degen zherden tabylgan Ol kazirgi Zhambyl oblysy Қordaj audanyndagy Iirsu ozeni bojynda Zhazba әdebiette bul ozen Ұzynsu atalyp ketken Eskertkishti Қazakstan gylym akademiyasynyn Til bilimi institutynyn epigrafika ekspediciyasy 1963 zhyly ashkan Zhartaska tүrki halyktarynyn zhүjeli әlipbiinin segiz tanbasy men үsh piktogrammasy bejnelengen Zhazu onnan solga karaj okylady Bul Al es an al ar ok ab on tүrinde transkripciyalandy Muny kazirgi kazak tilinde bayandasak Aldyn dos kauipti an ajdaһar al arbauly kasietti ok anga shyk zholyn bolsyn dep okylady Zhazu sipatyna koz salsak sozdin bәri de bir buyndy әripterden kuralgan Bular de bar Al sojlemde ajtylatyn sozderdin tek bir buyndy bolyp keluinin ozi de tildin koneligin bajkatady Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Қazak mәdenieti Enciklopediyalyk anyktamalyk Almaty Aruna Ltd ZhShS 2005 ISBN 9965 26 095 8