Құмбел сарышатыры (лат. Hieracium kumbelicum) – астралылар тұқымдасының сарышатыр туысына жататын көпжылдық шөптесін өсімдік. Қазақстанда Іле, санаулы түрде кездеседі. Биіктігі 50 см-ге дейін барады. Көптеген жіңішке қосымша тамырлардан тұратын тамыр сабағы қысқа. Сабағы тік әрі жіңішке, аздап қатпарланған. Түб жағын қалың түк басқан. Тамыр жапырақтары гүлдеу кезінде солып қалады. Сабағында 5-7 жапырағы жалпақ, қандауыр тәрізді, екі жағын да қарапайым және жұлдыз тәріздес түк басқан. Тостағаншасы бірнеше, ұзындығы 1,5 см, сабақтың жоғарғы жағында шатырша гүлшоғырына бекіген. Орама жапырақтары қарапайым, жұлдыз тәрізді және безді түк жапқан, күлтесі ақшыл сары түсті. Қылтанақты қара қоңыр түсті тұқымы цилиндр тәрізді, ұзындығы 2 мм-дей, қыры айқын, айдаршасы ақ түсті. Тұқымынан көбейеді. Маусым-тамыз айларында гүлдеп, тамызда жеміс береді. Сирек кездесетін эндемик. Орман алаңқайларында, әр түрлі далалы-шалғынды жерлерде өседі. Таралу аймағының азаюына байланысты Қазақстанның "Қызыл кітабына" енгізілген.
Құмбел сарышатыры | ||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||
Hieracium kumbelicum B.Fedtsch. & Nevski, 1933 |
Құмбел
Құмбел - Арасан тауының шығысындағы асу. Алматы облысы Кербұлақ ауданы, жоғарғы ағысында 2600 метр биіктікте орналасқан. Асудан жыл бойы салт атты адам өте алады. герцин тау жасалу кезеңінде пайда болған. Беті төрттік шөгінділермен жабылған. Климаты қоңыржай белдеудің тұран континеттік облысына жатады. Қаңтардың орташа температурасы 8-12, ал шілдеде 18-20°C, жылдық жауын-шашын мөлшері 700-800 мм. Топырақ жамылғысы тау шалғындық.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қumbel saryshatyry lat Hieracium kumbelicum astralylar tukymdasynyn saryshatyr tuysyna zhatatyn kopzhyldyk shoptesin osimdik Қazakstanda Ile sanauly tүrde kezdesedi Biiktigi 50 sm ge dejin barady Koptegen zhinishke kosymsha tamyrlardan turatyn tamyr sabagy kyska Sabagy tik әri zhinishke azdap katparlangan Tүb zhagyn kalyn tүk baskan Tamyr zhapyraktary gүldeu kezinde solyp kalady Sabagynda 5 7 zhapyragy zhalpak kandauyr tәrizdi eki zhagyn da karapajym zhәne zhuldyz tәrizdes tүk baskan Tostaganshasy birneshe uzyndygy 1 5 sm sabaktyn zhogargy zhagynda shatyrsha gүlshogyryna bekigen Orama zhapyraktary karapajym zhuldyz tәrizdi zhәne bezdi tүk zhapkan kүltesi akshyl sary tүsti Қyltanakty kara konyr tүsti tukymy cilindr tәrizdi uzyndygy 2 mm dej kyry ajkyn ajdarshasy ak tүsti Tukymynan kobejedi Mausym tamyz ajlarynda gүldep tamyzda zhemis beredi Sirek kezdesetin endemik Orman alankajlarynda әr tүrli dalaly shalgyndy zherlerde osedi Taralu ajmagynyn azayuyna bajlanysty Қazakstannyn Қyzyl kitabyna engizilgen Қumbel saryshatyryDүniesi ӨsimdikterBolimi Gүldi osimdikterTaby Қos zharnaktylar unranked AsteridsSaby Tukymdasy AsteraceaeKishi tukymdasy Tajpasy Kishi tajpasy Tegi HieraciumTүri H kumbelicumHieracium kumbelicum B Fedtsch amp Nevski 1933ҚumbelҚumbel Arasan tauynyn shygysyndagy asu Almaty oblysy Kerbulak audany zhogargy agysynda 2600 metr biiktikte ornalaskan Asudan zhyl bojy salt atty adam ote alady gercin tau zhasalu kezeninde pajda bolgan Beti torttik shogindilermen zhabylgan Klimaty konyrzhaj beldeudin turan kontinettik oblysyna zhatady Қantardyn ortasha temperaturasy 8 12 al shildede 18 20 C zhyldyk zhauyn shashyn molsheri 700 800 mm Topyrak zhamylgysy tau shalgyndyk