Құланөтпес – Теңіз көлі алабындағы өзен.
Құланөтпес өзені | |
---|---|
Сипаттамасы | |
Ұзындығы | 364 км |
Су алабының ауданы | 25 900 км² |
Су алабы | Теңіз |
Бастауы | Аймысық, Айғыржал тауларының солтүстік-шығыс етегіндегі бұлақтар |
Сағасы | Теңіз |
• Координаттары | 50°21′07″ с. е. 69°15′16″ ш. б. / 50.35194° с. е. 69.25444° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 50°21′07″ с. е. 69°15′16″ ш. б. / 50.35194° с. е. 69.25444° ш. б. (G) (O) (Я) |
Орналасуы | |
Ел | Қазақстан |
Аймақ | Қарағанды облысының Нұра, Ақмола облысының Қорғалжын аудандары |
Географиялық орны
Қарағанды облысының Нұра, Ақмола облысының Қорғалжын аудандары арқылы ағады. Ұзындығы 364 км, су жиналатын алабы 25 900 км2, жалпы ұзындығы 46 км болатын 17 саласы бар. Ірілері: Құлшын, Ермек, Сүртеке, Көң, Қараөзек Қараөзек, Соналы, Қазығұрт, т.б.
Бастауы
Аймысық, Айғыржал тауларының солтүстік-шығыс етегіндегі Желаяқ 1 және 2 қыстауларының бұлақтарынан алып, Теңіз көліне құяды.
Гидрологиясы
Қайнар ауылына дейінгі жағасы тік жарлы. Одан төменде аңғары мен арансы кеңейіп сайлы, жарлауытты өңірмен ағады. Теңіз көліне құяр сағысында Нұра өзенімен Құлшын атты қыларнамен байланысқан. Жер асты, жауын-шашын, қар суымен толығады. Жылдық орташа су ағымы Нығман ауылы маңында 3,0 м3/с. Өзен аңғарында Изенді, Қаратомар, Алабайтал, Тұзкөл, Алабас, Жарлыкөл, т.б. ащы, тұзды және тұщы көлдер жатыр.
Өсімдігі, жануарлары
Балыққа (шортан, алабұға, мөңке, сазан, аққайран, т.б.) бай. Өзеннің қамыс, құрақ, т.б. шөптесіндер өскен қорысты-қопалы жерлерінде үйрек, жылқышы, т.б. құстар ұя салады. Орта ағысынан бастап суында тұз мөлшері кемиді, онымен мал суарылады. Жайылмасы – шабындық, алабы – егістік.
Дереккөздер
- Қарағанды. Қарағанды облысы: Энциклопедия. - Алматы: Атамұра, 2006. ІSBN 9965-34-515-5
- “Қазақ Энциклопедиясы”, VI-том
- Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қulanotpes Teniz koli alabyndagy ozen Қulanotpes ozeniSipattamasyҰzyndygy 364 kmSu alabynyn audany 25 900 km Su alaby TenizBastauy Ajmysyk Ajgyrzhal taularynyn soltүstik shygys etegindegi bulaktarSagasy Teniz Koordinattary 50 21 07 s e 69 15 16 sh b 50 35194 s e 69 25444 sh b 50 35194 69 25444 G O Ya Koordinattar 50 21 07 s e 69 15 16 sh b 50 35194 s e 69 25444 sh b 50 35194 69 25444 G O Ya T OrnalasuyEl ҚazakstanAjmak Қaragandy oblysynyn Nura Akmola oblysynyn Қorgalzhyn audandaryGeografiyalyk ornyҚaragandy oblysynyn Nura Akmola oblysynyn Қorgalzhyn audandary arkyly agady Ұzyndygy 364 km su zhinalatyn alaby 25 900 km2 zhalpy uzyndygy 46 km bolatyn 17 salasy bar Irileri Қulshyn Ermek Sүrteke Kon Қaraozek Қaraozek Sonaly Қazygurt t b BastauyAjmysyk Ajgyrzhal taularynyn soltүstik shygys etegindegi Zhelayak 1 zhәne 2 kystaularynyn bulaktarynan alyp Teniz koline kuyady GidrologiyasyҚajnar auylyna dejingi zhagasy tik zharly Odan tomende angary men aransy kenejip sajly zharlauytty onirmen agady Teniz koline kuyar sagysynda Nura ozenimen Қulshyn atty kylarnamen bajlanyskan Zher asty zhauyn shashyn kar suymen tolygady Zhyldyk ortasha su agymy Nygman auyly manynda 3 0 m3 s Өzen angarynda Izendi Қaratomar Alabajtal Tuzkol Alabas Zharlykol t b ashy tuzdy zhәne tushy kolder zhatyr Өsimdigi zhanuarlaryBalykka shortan alabuga monke sazan akkajran t b baj Өzennin kamys kurak t b shoptesinder osken korysty kopaly zherlerinde үjrek zhylkyshy t b kustar uya salady Orta agysynan bastap suynda tuz molsheri kemidi onymen mal suarylady Zhajylmasy shabyndyk alaby egistik DerekkozderҚaragandy Қaragandy oblysy Enciklopediya Almaty Atamura 2006 ISBN 9965 34 515 5 Қazak Enciklopediyasy VI tom Қazakstan tabigaty Enciklopediya Bas red B Ө Zhakyp Almaty Қazak enciklopediyasy ZhShS 2011 T Z 304 bet ISBN 9965 893 64 0 T Z ISBN 9965 893 19 5