Қылмыстық іс жүргізу— анықтау, алдын ала тергеу, прокуратура, сот органдарының өзге де мемлекетік, қоғамдық, лауазымды адамдар мен азаматтардың қатысуы арқылы заңмен реттелген және құқықтық қатынастар түрінде белгіленген қызметі. Қылмыстық іс жүргізу қылмыстық іс қозғау, тергеу, сотта қарау және шешу, сондай-ақ үкімдерді ішінара орындау түрінде болады. Қазақстанда Қылмыстық іс жүргізу ҚР Қылмыстық іс жүргізу кодексі бойынша мынадай қағидаттарға негізделеді: заңдылық, сот әділдігін тек соттың ғана жүзеге асыруы, жеке адамның абыройы мен қадір-қасиетін қорғау, азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қорғау, жеке өміріне, тұрғын үйге, меншікке қол сұқпау, судьялардың тәуелсіздігі, сезіктінің, айыпталушының қорғану құқығын қамтамасыз ету, жариялылық, қылмыстық сот ісінің мемл. тілде жүргізілуі, қажет болған жағдайда орыс тілі мен басқа да тілде жүргізілуін қамтамасыз ету, іс жүргізу әрекеттері мен шешімдері жөнінде шағымдану бостандығы. Қылмыстық істі қозғауда анықтау органы, тергеуші, прокурор заңды себеп болған жағдайда іс жүргізуге жеткілікті негіздің бар-жоғын анықтайды. Тек қылмыстық іс қозғалғаннан кейін ғана жауап алу, беттестіру, тінту, басқа да тергеу әрекеттерін жүргізуге болады. Алдын ала тергеу кезінде прокурордың қадағалауымен анықтау және алдын ала тергеу органдарының қылмыстың бар-жоғын, оларды жасаған адамдарды, зиянның сипаты мен мөлшерін, өзге де мән-жайларды анықтау үшін айғақтар жинау, тиянақтау, зерттеу қызметі жүзеге асырылады. Алдын ала тергеу заңда көзделген негіздемелер болған жағдайда істі қысқартумен немесе сотқа жіберумен аяқталады. Егер соттың істі қарауына заңды кедергілер бар болса, онда судья істі қосымша тергеу жүргізу үшін қайтаруға, іс жүргізуді тоқтата тұруға, оны сот қарастылығы бойынша талқылауға жолдауға немесе қысқартуға құқылы. Сот талқылауында сот істі қарап, шешеді. Сот шығарған үкім не өзге де шешім жөнінде іс жүргізуге мүдделі адамдардың шағымдануы мүмкін немесе прокурордың жоғары тұрған сотқа наразылық білдіруі мүмкін. Үкім (өзге де сот шешімі) күшіне енгеннен кейін орындалады. Қылмыстық іс жүргізу қызметін қылмыстық сот ісін жүргізу деп те атайды, мұның өзі соттың қылмыстық істер бойынша сот төрелігін жүзеге асыратын бірден-бір орган екенін көрсетеді. Қылмыстық іс жүргізудің міндеті қылмысты тез әрі толық ашу, айыптыны әшкерелеу, заңды дұрыс қолдану.
Дереккөздер
- Қазақстан энциклопедиясы
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қylmystyk is zhүrgizu anyktau aldyn ala tergeu prokuratura sot organdarynyn ozge de memleketik kogamdyk lauazymdy adamdar men azamattardyn katysuy arkyly zanmen rettelgen zhәne kukyktyk katynastar tүrinde belgilengen kyzmeti Қylmystyk is zhүrgizu kylmystyk is kozgau tergeu sotta karau zhәne sheshu sondaj ak үkimderdi ishinara oryndau tүrinde bolady Қazakstanda Қylmystyk is zhүrgizu ҚR Қylmystyk is zhүrgizu kodeksi bojynsha mynadaj kagidattarga negizdeledi zandylyk sot әdildigin tek sottyn gana zhүzege asyruy zheke adamnyn abyrojy men kadir kasietin korgau azamattardyn kukyktary men bostandyktaryn korgau zheke omirine turgyn үjge menshikke kol sukpau sudyalardyn tәuelsizdigi seziktinin ajyptalushynyn korganu kukygyn kamtamasyz etu zhariyalylyk kylmystyk sot isinin meml tilde zhүrgizilui kazhet bolgan zhagdajda orys tili men baska da tilde zhүrgiziluin kamtamasyz etu is zhүrgizu әreketteri men sheshimderi zhoninde shagymdanu bostandygy Қylmystyk isti kozgauda anyktau organy tergeushi prokuror zandy sebep bolgan zhagdajda is zhүrgizuge zhetkilikti negizdin bar zhogyn anyktajdy Tek kylmystyk is kozgalgannan kejin gana zhauap alu bettestiru tintu baska da tergeu әreketterin zhүrgizuge bolady Aldyn ala tergeu kezinde prokurordyn kadagalauymen anyktau zhәne aldyn ala tergeu organdarynyn kylmystyn bar zhogyn olardy zhasagan adamdardy ziyannyn sipaty men molsherin ozge de mәn zhajlardy anyktau үshin ajgaktar zhinau tiyanaktau zertteu kyzmeti zhүzege asyrylady Aldyn ala tergeu zanda kozdelgen negizdemeler bolgan zhagdajda isti kyskartumen nemese sotka zhiberumen ayaktalady Eger sottyn isti karauyna zandy kedergiler bar bolsa onda sudya isti kosymsha tergeu zhүrgizu үshin kajtaruga is zhүrgizudi toktata turuga ony sot karastylygy bojynsha talkylauga zholdauga nemese kyskartuga kukyly Sot talkylauynda sot isti karap sheshedi Sot shygargan үkim ne ozge de sheshim zhoninde is zhүrgizuge mүddeli adamdardyn shagymdanuy mүmkin nemese prokurordyn zhogary turgan sotka narazylyk bildirui mүmkin Үkim ozge de sot sheshimi kүshine engennen kejin oryndalady Қylmystyk is zhүrgizu kyzmetin kylmystyk sot isin zhүrgizu dep te atajdy munyn ozi sottyn kylmystyk ister bojynsha sot toreligin zhүzege asyratyn birden bir organ ekenin korsetedi Қylmystyk is zhүrgizudin mindeti kylmysty tez әri tolyk ashu ajyptyny әshkereleu zandy durys koldanu DerekkozderҚazakstan enciklopediyasyBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet