Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Қызылтас таулары – Сарыарқадағы аласа таулар мен биік шоқылар шоғыры.
| Қызылтас таулары | |
 Сарыарқаның шоқылар шоғырындағы Қызылтас таулары | |
| Сипаттамасы | |
|---|---|
| Тау жүйесі | |
| Пайда болған кезеңі | |
| Аумағы | 4 мың км² |
| Орналасуы | |
| 49°00′ с. е. 74°44′ ш. б. / 49.000° с. е. 74.733° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 49°00′ с. е. 74°44′ ш. б. / 49.000° с. е. 74.733° ш. б. (G) (O) (Я) | |
| Елдер |
|
| | |
| | |
Географиялық орны мен сипаты
Қарағанды облысындағы Ақтоғай ауданының солтүстік-батысында, Қарқаралы тауларының оңтүстік-батысында 60 - 65 км жерде. Аумағы 4 мың км2. Солтүстігінде Керегетас (1183 м), Сораң (1208 м), Қиматас (1247 м), шығысында Берікқара (1099 м), Сарыжол (1153 м), Жантау (1217 м), Қызыладыр (1114 м), оңтүстігінде — Көрпетай (1226 м), Нұртай (1172 м), Жыланды (1195 м), орталығында — Ақшоқы (1153 м), Отар (1159 м), Қушоқы (1283 м), Ақкемер (1132 м) және осы таулардың жалпы атауымен аталған Қызылтас (1195 м), т.б. таулар мен шоқылар орналасқан. Оларды тауаралық аңғарлар мен өзен аңғарлары жеке-жеке тауларға бөліп тұрады. Беткейлері шатқал, сай, жыралармен тілімделген.
Геологиялық құрылымы
Карбон кезеңінің гранит, гранодиорит интрузиялары аралас пермь, карбон, силур, девон свиталарынан түзілген.
Су торабы
Қызылтас бұлақтарға бай. Олардан Нұра, Шерубайнұра, Жарлы, Тоқырау, Жәмші өзендерінің жоғарғы салалары бастау алады.
Өсімдігі
Беткейлерінде және тауаралық аңғарларда аласатаулық ашық қоңыр топырақ таралған. Оларда қайың, көктерек, тал шоқтары, әр түрлі астық тұқымдас шалғындар, сондай-ақ, бетегелі және жусанды-бетегелі қуаң далалық өсімдіктер өседі. Таулар төңірегі маусымдық жайылым және оның шалғынды тұстары шабындық ретінде пайдаланылады.
Дереккөздер
- Қарағанды. Қарағанды облысы: Энциклопедия. - Алматы: Атамұра, 2006. ІSBN 9965-34-515-5
- Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қyzyltas taulary Saryarkadagy alasa taular men biik shokylar shogyry Қyzyltas taularySaryarkanyn shokylar shogyryndagy Қyzyltas taularySipattamasyTau zhүjesiSaryarkaPajda bolgan kezeniKarbon perm silur devonAumagy4 myn km Ornalasuy49 00 s e 74 44 sh b 49 000 s e 74 733 sh b 49 000 74 733 G O Ya Koordinattar 49 00 s e 74 44 sh b 49 000 s e 74 733 sh b 49 000 74 733 G O Ya T Elder Қazakstan Қaragandy oblysyndagy Aktogaj audanynyn soltүstik batysyҚyzyltas taularyҚyzyltas taularyGeografiyalyk orny men sipatyҚaragandy oblysyndagy Aktogaj audanynyn soltүstik batysynda Қarkaraly taularynyn ontүstik batysynda 60 65 km zherde Aumagy 4 myn km2 Soltүstiginde Keregetas 1183 m Soran 1208 m Қimatas 1247 m shygysynda Berikkara 1099 m Saryzhol 1153 m Zhantau 1217 m Қyzyladyr 1114 m ontүstiginde Korpetaj 1226 m Nurtaj 1172 m Zhylandy 1195 m ortalygynda Akshoky 1153 m Otar 1159 m Қushoky 1283 m Akkemer 1132 m zhәne osy taulardyn zhalpy atauymen atalgan Қyzyltas 1195 m t b taular men shokylar ornalaskan Olardy tauaralyk angarlar men ozen angarlary zheke zheke taularga bolip turady Betkejleri shatkal saj zhyralarmen tilimdelgen Geologiyalyk kurylymyKarbon kezeninin granit granodiorit intruziyalary aralas perm karbon silur devon svitalarynan tүzilgen Su torabyҚyzyltas bulaktarga baj Olardan Nura Sherubajnura Zharly Tokyrau Zhәmshi ozenderinin zhogargy salalary bastau alady ӨsimdigiBetkejlerinde zhәne tauaralyk angarlarda alasataulyk ashyk konyr topyrak taralgan Olarda kajyn kokterek tal shoktary әr tүrli astyk tukymdas shalgyndar sondaj ak betegeli zhәne zhusandy betegeli kuan dalalyk osimdikter osedi Taular toniregi mausymdyk zhajylym zhәne onyn shalgyndy tustary shabyndyk retinde pajdalanylady DerekkozderҚaragandy Қaragandy oblysy Enciklopediya Almaty Atamura 2006 ISBN 9965 34 515 5 Қazakstan tabigaty Enciklopediya Bas red B Ө Zhakyp Almaty Қazak enciklopediyasy ZhShS 2011 T Z 304 bet ISBN 9965 893 64 0 T Z ISBN 9965 893 19 5