Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Қосүйлі қалақай (лат. Urtіca diоica) - қалақайлар тұқымдасына жататын, көп жылдық, шөп тектес өсімдік.
| Қосүйлі қалақай | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| ||||||||
| Urtіca diоica L. |
Сипаты
- Биіктігі 1 метрге жуық.
- Сабағы төрт қырлы, түзу, жоғарғы жағында бұтақтары көп.
- Жапырақтары жүрек тәрізді, ұш жақтары сүйірлеу, бір-біріне қарама-қарсы орналасады, сағақтары ұзын, шеттері ірі, ара тісті. Жапырақтары мен сабағы тиген жерді дуылдататын күйдіргіш түк басқан.
- Гүлдері майда, көкшіл түсті. Бір өсімдікте аталық гүлдер өссе, екіншілерінде тек аналық гүлдер ғана өседі, сондықтан қалақайды "қос үйлі" деп атайды. Маусым айынан қыркүйекке дейін гүлдейді.
Қосүйлі қалақай үй маңайында, жол жиегінде, бос алаңдарда, егістік жерлерде өседі.
Емдік қасиеті
- Дәрі жасау үшін оның жапырақтарын гүлдеген кезінде жинап алады.
- Құрамында С, К, В дәрумендері, пантотен қышқылы, уртицин глюкозиді, хлорофилл, құмырсқа қышқылы, фитостерин, каротин, кальций және тағы басқа заттар бар.
- Ғылыми медицинада қосүйлі қалақай өкпеден, жатырдан, ішектен, геморрой түйіндерінен, асқазаннан қан кеткенде дәрі ретінде қолданылады. Өсімдіктің құрамындағы хлорофилл денедегі зат алмасуын, жүрек пен өкпенің қызметін жақсартады. Қосүйлі қалақайды көптен жазылмай жүрген жараларды емдеуге, ағзадағы дәруменнің жетіспеуін және қанның құрамын қалпына келтіру үшін пайдаланады. Соңғы кезде өсімдікті диабетті емдеуге де пайдалана бастады. Бауыр және өт жолдарының созылмалы ауруларын қалақаймен емдеуге болады.
- Халық медицинасында қосүйлі қалақайдың жапырақтарымен ревматизмді, іштің қатуын, подаграны, бүйрек пен қуық ауруларын, өкпе туберкулезін, геморройды, дизентерияны емдейді. Тамыранан жасалған сулы тұнбаны бронх демікпесін, асқазан ауруларын емдеуге қолданады. Сонымен қатар дене сыртындағы жарақаттарды, іріңді жараларды, сүйектің қабынуын емдеуге де болады. Оны шемен ауруын емдеуге, дене қызуын басуға және жөтелге қарсы да пайдаланады.
Тағы қараңыз
Дереккөздер
- Қазақстанның дәрілік өсімдіктері. Іскендіров Әбіш. Алматы "Қазақстан" 1982, 188 бет.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қosүjli kalakaj lat Urtica dioica kalakajlar tukymdasyna zhatatyn kop zhyldyk shop tektes osimdik Қosүjli kalakajDүniesi ӨsimdikterTukymdasy Қalakajlar tukymdasyTegi ҚalakajTүri Қosүjli kalakajUrtica dioica L SipatyBiiktigi 1 metrge zhuyk Sabagy tort kyrly tүzu zhogargy zhagynda butaktary kop Zhapyraktary zhүrek tәrizdi ush zhaktary sүjirleu bir birine karama karsy ornalasady sagaktary uzyn shetteri iri ara tisti Zhapyraktary men sabagy tigen zherdi duyldatatyn kүjdirgish tүk baskan Gүlderi majda kokshil tүsti Bir osimdikte atalyk gүlder osse ekinshilerinde tek analyk gүlder gana osedi sondyktan kalakajdy kos үjli dep atajdy Mausym ajynan kyrkүjekke dejin gүldejdi Қosүjli kalakaj үj manajynda zhol zhieginde bos alandarda egistik zherlerde osedi Emdik kasietiDәri zhasau үshin onyn zhapyraktaryn gүldegen kezinde zhinap alady Қuramynda S K V dәrumenderi pantoten kyshkyly urticin glyukozidi hlorofill kumyrska kyshkyly fitosterin karotin kalcij zhәne tagy baska zattar bar Ғylymi medicinada kosүjli kalakaj okpeden zhatyrdan ishekten gemorroj tүjinderinen askazannan kan ketkende dәri retinde koldanylady Өsimdiktin kuramyndagy hlorofill denedegi zat almasuyn zhүrek pen okpenin kyzmetin zhaksartady Қosүjli kalakajdy kopten zhazylmaj zhүrgen zharalardy emdeuge agzadagy dәrumennin zhetispeuin zhәne kannyn kuramyn kalpyna keltiru үshin pajdalanady Songy kezde osimdikti diabetti emdeuge de pajdalana bastady Bauyr zhәne ot zholdarynyn sozylmaly aurularyn kalakajmen emdeuge bolady Halyk medicinasynda kosүjli kalakajdyn zhapyraktarymen revmatizmdi ishtin katuyn podagrany bүjrek pen kuyk aurularyn okpe tuberkulezin gemorrojdy dizenteriyany emdejdi Tamyranan zhasalgan suly tunbany bronh demikpesin askazan aurularyn emdeuge koldanady Sonymen katar dene syrtyndagy zharakattardy irindi zharalardy sүjektin kabynuyn emdeuge de bolady Ony shemen auruyn emdeuge dene kyzuyn basuga zhәne zhotelge karsy da pajdalanady Tagy karanyzDәrilik osimdikterDerekkozderҚazakstannyn dәrilik osimdikteri Iskendirov Әbish Almaty Қazakstan 1982 188 bet