Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Қатын (Қатон) жотасы — Алтайдың орталық бөлігіндегі таулы жота. Жота Қатын, Аргун (Арғын) және Берел (Бергіел) өзендерінің су айрығы болып табылады.
| Қатын | |
 Ең биік жері - Мұзтау шыңы | |
| Сипаттамасы | |
|---|---|
| Тау жүйесі | |
| Пайда болған кезеңі | |
| Ұзындығы | 150 км |
| Ең биік шыңы | |
| Биіктігі | 4506 м |
| Орналасуы | |
| 49°48′ с. е. 86°35′ ш. б. / 49.800° с. е. 86.583° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 49°48′ с. е. 86°35′ ш. б. / 49.800° с. е. 86.583° ш. б. (G) (O) (Я) | |
| Елдер |
|
| | |
| | |
Географиялық орны
Қатын жотасы Ресей (Алтай Республикасы) мен Қазақстан жерінің шектесетін жерінде жатыр. Шығыс Қазақстан облысына Қатын жотасының оңтүстік-батыс бөлігі созыла орналасқан. Алтай тауының ең биік жері (Мұзтау, 4506 м), осы жотаның орталық бөлігінде. Жотаның ұзындығы 150 км.
Геологиялық құрылымы
Метаморфтанған тақтатас және граниттен тұрады. Тектоникалық құрылымы жағынан герциндік қатпарлықта көтерілген. Кен байлықтарынан полиметалл кентастарына және алтын қорына бай.
Жер бедері
Беткейінде жалпы ауданы 279 км2 болатын 386 мұздық бар. Жотаның батыс етегінде емдік қасиеті бар Рахман қайнары орналасқан.
Климаты
Климаты тым континеттік, қысы суық. Қыс ортасында тау аңғарларында температура -50-52°С-қа дейін төмендейді. Жазы қоңыржай жылы, шілдеде 10-14°С, тау бастарындағы температура -6-8°С болады. Жауын-шашын 500-1000 мм шамасында.
Өсімдігі мен жануарлар дүниесі
Беткейлерінде таулы орманның сұр топырағы мен таудың күлгінді топырағы қалыптасқан. 2000-2200 м биіктікте қарағай, самырсын, одан жоғары альпілік шалғын мен қорымтас, ал жартасты беткейлерінде қына, мүк өседі. Жануарлар дүниесіне бай. Қоңыр аю, росомаха, бұғы, елік, тиін, ақкіс, түлкі, бұлғын, теңбіл бұғы, ондатр, т.б. кездеседі. Жотаның батыс етегі егіншілікке қолайлы.
Дереккөздер
- Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қatyn Қaton zhotasy Altajdyn ortalyk boligindegi tauly zhota Zhota Қatyn Argun Argyn zhәne Berel Bergiel ozenderinin su ajrygy bolyp tabylady ҚatynEn biik zheri Muztau shynySipattamasyTau zhүjesiAltajPajda bolgan kezeniGercindik katparlykҰzyndygy150 kmEn biik shynyMuztau shynyBiiktigi4506 mOrnalasuy49 48 s e 86 35 sh b 49 800 s e 86 583 sh b 49 800 86 583 G O Ya Koordinattar 49 48 s e 86 35 sh b 49 800 s e 86 583 sh b 49 800 86 583 G O Ya T Elder Resej Altaj Respublikasy men Қazakstan Shygys Қazakstan oblysy shekarasyҚatynҚatynGeografiyalyk ornyҚatyn zhotasy Altaj Respublikasy Қatyn zhotasy Resej Altaj Respublikasy men Қazakstan zherinin shektesetin zherinde zhatyr Shygys Қazakstan oblysyna Қatyn zhotasynyn ontүstik batys boligi sozyla ornalaskan Altaj tauynyn en biik zheri Muztau 4506 m osy zhotanyn ortalyk boliginde Zhotanyn uzyndygy 150 km Geologiyalyk kurylymyMetamorftangan taktatas zhәne granitten turady Tektonikalyk kurylymy zhagynan gercindik katparlykta koterilgen Ken bajlyktarynan polimetall kentastaryna zhәne altyn koryna baj Zher bederiBetkejinde zhalpy audany 279 km2 bolatyn 386 muzdyk bar Zhotanyn batys eteginde emdik kasieti bar Rahman kajnary ornalaskan KlimatyKlimaty tym kontinettik kysy suyk Қys ortasynda tau angarlarynda temperatura 50 52 S ka dejin tomendejdi Zhazy konyrzhaj zhyly shildede 10 14 S tau bastaryndagy temperatura 6 8 S bolady Zhauyn shashyn 500 1000 mm shamasynda Өsimdigi men zhanuarlar dүniesiBetkejlerinde tauly ormannyn sur topyragy men taudyn kүlgindi topyragy kalyptaskan 2000 2200 m biiktikte karagaj samyrsyn odan zhogary alpilik shalgyn men korymtas al zhartasty betkejlerinde kyna mүk osedi Zhanuarlar dүniesine baj Қonyr ayu rosomaha bugy elik tiin akkis tүlki bulgyn tenbil bugy ondatr t b kezdesedi Zhotanyn batys etegi eginshilikke kolajly DerekkozderҚazakstan tabigaty Enciklopediya Bas red B Ө Zhakyp Almaty Қazak enciklopediyasy ZhShS 2011 T Z 304 bet ISBN 9965 893 64 0 T Z ISBN 9965 893 19 5