Қарақұрт (шоқжұлдыз)

Қарақұрт – батпайтын шоқжұлдыздардың бірі. Оның аспандағы көрінісі – тарбиып тұрған, нақ қарақұрттың өзі. 1948 жылы шоқжұлдыздан өте жарық кеңістік радиосәулесі табылды. Оның атауы - «Кассиопея А». 1951 жылы осы аумақтан өзі әлсіз ғана жарық шашып, секундына 8 км жылдамдықпен ұлғайып бара жатқан шүйке-талшықты тұмандық ашылған.

Қарақұрт (Кассиопея)
лат. Cassiopeia (і. с. Cassiopeiae)
Қысқартылуы	Cas
Символы	Қарақұрт (Тақта отырған патшайым)
Тура көтерілуі	22^h 52^m бастап  3^h 25^m дейін
Еңістігі	+46° бастап  +77° дейін
Ауданы	598 кв. градус (25 орын)
Ендіктерде көрінуі	+90° бастап  −13° дейін
Ең жарық жұлдыздары (көрінерлік жұлдыздық шама < 3^m)
Шедар (α Cas) — 2,24^m Каф (β Cas) — 2,27^m Нави (γ Cas) — айнымалы, 2,47^m Рукба (δ Cas) — 2,68^m
Метеор ағындары
жоқ
Көршілес шоқжұлдыздар
Цефей Андромеда
Ортаққордағы санаты: Cassiopeia (constellation)

Жұлдыздар

Шоқжұлдыз құрамындағы γ және ρ жұлдыздарының табиғаты ерекше. γ жұлдызы 1937 жылда, Қарақұрттағы ең жарық жұлдыз саналған болатын. Алайда, оның өзгеруін ғалымдар, осы жұлдыздың ішінде жарылыс болып, атмосферасы жайылып, бір бөлігі кеңістікке таралғанымен түсіндіреді. Ал ρ жұлдызының жарығы құбылмалы: негізінен жұлдыз сияқты жарқырап, кенеттен күрт әлсіреп, көмескіленіп барып, көрінбей кетеді. Сонымен қатар, η жұлдызы әп-әдемі қос жұлдыз болып көз тартады. Түсі – алып жұлдызға жататын, сарғыш. Серігі – қызыл түсті кішкене жұлдыз. Жұлдыздың беткі температурасы 3000 градус. Айта кетсек, μ жұлдызы бізден 1 секундта 100 км жылдамдықпен алыстап кетеді. γ, ρ , η , μ , жұлдыздарын байқау үшін телескопты қолданады.

Дереккөздер

1. АСТРОНОМИЯ: Энциклопедия/Авторы-құрастырушысы Жүніс Сахиев.- Астана: Фолиант, 2014.-692 б.